Στην πρόσφατη έρευνα αναγνωστικής συμπεριφοράς του ΕΚΕΒΙ, ο Νίκος Καζαντζάκης καταγράφηκε ως ο πρώτος Ελληνας συγγραφέας που επηρέασε ή άλλαξε τη ζωή των αναγνωστών που ρωτήθηκαν. Συγχρόνως, ο Κρητικός συγγραφέας είναι ο πιο πολυμεταφρασμένος Ελληνας, με 579 ξένες μεταφράσεις και με διαφορά από τον δεύτερο, τον Γιάννη Ρίτσο (378 μεταφράσεις). Επονται ο Καβάφης με 258, ο Ελύτης με 171 και ο Σεφέρης με 146, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΚΕΒΙ.
Οι εκδόσεις Καζαντζάκη ανακοίνωσαν σειρά νέων μεταφράσεων ύστερα από συμφωνίες με ξένους εκδοτικούς οίκους. Ειδικότερα, σε Ιταλία, Ισραήλ, Κροατία, Ισπανία και Λατινική Αμερική όπου αναμένονται πάνω από δώδεκα τίτλοι, όπως και στην Ινδία, ενώ στην Τουρκία έχουν συμφωνηθεί επτά τίτλοι. Επίσης μεταφράσεις γνωστών έργων του Καζαντζάκη προγραμματίζονται για Βουλγαρία, Βραζιλία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Λιθουανία, Φινλανδία, Γαλλία, Τσεχία και Ρωσία. Στην Αμερική, τέλος, ετοιμάζεται μια οικολογική ανθολογία. «Το ευαγγέλιο της Γης του Νίκου Καζαντζάκη», με αποσπάσματα από το έργο του.
Με αυτή την αφορμή ο εκδότης και διαχειριστής των πνευματικών δικαιωμάτων του συγγραφέα, Πάτροκλος Σταύρου, σχολιάζει: «Ολοι έπεσαν πάνω μου να φάνε τον Καζαντζάκη. Και νωρίτερα την Ελένη Καζαντζάκη, πριν πεθάνει, με στόχο την πνευματική κληρονομιά του. Γιατί; Ο καθένας ας κρίνει. Ο Καζαντζάκης είναι ο κορυφαίος μας λογοτέχνης, και όχι μόνο, και ο πιο πολυμεταφρασμένος. Θέλουν να με υποκαταστήσουν και αντικαταστήσουν διάφοροι, παραμερίζοντας ή συσκοτίζοντας το γεγονός ότι εγώ με αφοσίωση τον υπηρετώ και διακονώ τη μνήμη και το έργο του. Κάθε φορά εφευρίσκουν κι ένα πρόσχημα. Το τελευταίο που λένε είναι ότι δεν τους αρέσει η βιβλιοδεσία των εκδόσεων, προφανώς μην αναγνωρίζοντας ή μην ξέροντας ότι ο Καζαντζάκης ήταν κλασικός συγγραφέας. Ασφαλώς και η βιβλιοδεσία του είναι άριστη, από τα καλύτερα σε εμφάνιση βιβλία της αγοράς».
