Δύο ομιλίες με θέμα «Μαρξ και Βίβλος» εντάσσονται στον Κύκλο Σημείον αντιλεγόμενον: Διαχρονικοί και σύγχρονοι προβληματισμοί.
Στην ιδιαίτερη αυτή συνάντηση που θα γίνει τη Δευτέρα 23 Μαΐου στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, ομιλητές θα είναι ο Γιάννης Βενέρης, Καθηγητής Πληροφορικής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ο οποίος θα μιλήσει με θέμα: «Μαρξ: επιστημονικός σοσιαλισμός ή θρησκευτική επαγγελία;» και ο Μ. Ζ. Κοπιδάκης, καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Τμήμα Μεθοδολογίας, Ιστορίας και Θεωρίας της Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών, η εισήγηση του οποίου θα έχει τίτλο «Ο ελληνιστής Ένγκελς και ο βιβλικός Μαρξ». Η ευθύνη του σχεδιασμού και η παρουσίαση της εκδήλωσης ανήκουν στον Μ. Ζ. Κοπιδάκη.
Όπως λέει ο Μ. Ζ. Κοπιδάκης, «ο Κάρολος Μαρξ κατά τη διάρκεια της ζωής του, αλλά ιδίως μετά θάνατο ενέπνευσε αισθήματα λατρείας και ακατάλλακτου μίσους. Τα αισθήματα αυτά εκφράστηκαν με όρους λαϊκής ή αριστοκρατικής, δηλαδή αρχαιοελληνικής θρησκευτικότητας. Για τους αγιογράφους του ήταν ο ολύμπιος Δίας και ο Προμηθεύς ελευθερωτής. Για τους δαιμονολόγους του ο δαίμων Σαλώχ και ο Αντίχριστος. Για τους σοσιαλιστές που είχαν χριστιανική αγωγή ο Μαρξ ήταν ο νέος Προφήτης και ο Μεσσίας.
Το έργο του άθεου φιλοσόφου βρίθει από βιβλικά παραθέματα και από εκκλησιαστικούς όρους. Δυσνόητοι όροι της πολιτικής οικονομίας διασαφηνίζονται με αναλογίες και συγκρίσεις θεολογικές. Το χρήμα για παράδειγμα προσλαμβάνει θεϊκές ιδιότητες: είναι πανταχού παρόν και παντοδύναμο.
Το Μανιφέστο του Κουμμουνιστικού Κόμματος είναι ταυτόχρονα θεωρία της ιστορίας, οδηγός επαναστατικής δράσης, ανάλυση της οικονομίας και καταγγελία της ανισότητας. Όμως η επιτυχία του οφείλεται και σε δύο άλλους παράγοντες. Ο πρώτος είναι η λογοτεχνικότητα του και ο δεύτερος η «θεολογική» του διάσταση. Το Μανιφέστο εμφανίζεται ως εκκοσμικευμένη Αποκάλυψη, ως προφητεία και ως εσχατολογικό και σωτηριολογικό κήρυγμα.
Η επανανάγνωση του έργου του Μαρξ που επιχειρούν τις τελευταίες δεκαετίες αναλυτικοί φιλόσοφοι θα μας αποκαλύψει πολλά για την οδυνηρή σχέση έλξης και απώθησης που διατήρησε εφ όρου ζωής ο φιλόσοφος με την Βίβλο».
Σχετικά με την ομιλία του «Μαρξ: επιστημονικός σοσιαλισμός ή θρησκευτική επαγγελία;», ο Γιάννης Βενέρης σημειώνει: «Ο Μαρξ, ο Ένγκελς, και όλοι οι μετέπειτα μαρξιστές, εργάστηκαν για τη διατύπωση επιστημονικής θεωρίας του σοσιαλισμού, που θα μπορούσε να προσφέρει καθοδήγηση στην πολιτική δράση της εργατικής τάξης για την κατάληψη της κρατικής εξουσίας με επαναστατικό τρόπο, και στην οικοδόμηση νέας, αταξικής κοινωνίας, που θα ικανοποιούσε όλες τις ανάγκες των μελών της. Φαίνεται τουλάχιστον παράδοξο ότι οι οικονομίες και οι κοινωνίες που ‘οικοδομήθηκαν’ με βάση αυτήν την επιστημονική θεωρία κατέρρευσαν, ή επιβιώνουν με τον τρόπο που επιβιώνουν».
Στην ομιλία του ο Γιάννης Βενέρης αναζητεί τις θεωρητικές καταβολές των προβλημάτων, και τις ανιχνεύει περισσότερο σε ελλείψεις στον θεωρητικό πυρήνα που διατύπωσε ο ίδιος ο Μαρξ, παρά στις 'αλλοιώσεις' που αναμφίβολα δημιούργησαν οι επίγονοι, ελλείψεις που μετά βίας επέτρεψαν στις χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού να ακολουθήσουν τη βιομηχανική επανάσταση, αλλά ανέστειλαν την ένταξή τους στο ρεύμα της πληροφορικής επανάστασης. Οι προσπάθειες διορθώσεων ήταν στην κατεύθυνση του καπιταλισμού, που επανήλθε ως αναγκαιότητα, παρά ως υπονόμευση.
Οι θεωρίες του Κάρολου Μαρξ, η θεολογική τους διάσταση, αλλά και οι καταβολές των ελλείψεών τους βρίσκονται στο επίκεντρο του διαχρονικού προβληματισμού που θα απασχολήσει στις 23 Μαΐου δύο εκλεκτούς καλεσμένους του Megaron Plus. To κοινό της δημοφιλούς Σειράς θα παρακολουθήσει την ενδιαφέρουσα αυτή συζήτηση, θα συνομιλήσει με τους ομιλητές και θα θέσει τις ερωτήσεις του!
ΙΝFO:
Πότε: Δευτέρα 23 Μαΐου 2011
Ώρα έναρξης 7 μμ.
Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας
Η διανομή των δελτίων αρχίζει στις 5.30 μμ.
