Η παγκοσμίως αναγνωρισμένη Ισραηλινή χημικός-κρυσταλλογράφος έρχεται στην Αθήνα για να μιλήσει τη Δευτέρα 21 Μαΐου, από το βήμα του Megaron Plus, για μια συναρπαστική περιπέτεια επιστημονικής έρευνας, που ξεκίνησε από τις πολικές αρκούδες και κατέληξε σε μια νέα γενιά αντιβιοτικών, ασπίδα για τις άμυνες του οργανισμού στις εισβολές των βακτηρίων.
Η διάλεξη της Άντα Γιόνατ έχει τον τίτλο «Η χειμερία νάρκη της αρκούδας, το Έβερεστ, τα ριβοσώματα και τα αντιβιοτικά» και γίνεται σε συνεργασία με την Πρεσβεία του Ισραήλ.
Επιμονή, περιέργεια, αντοχή στην απόρριψη, ένας ισχυρός χαρακτήρας και τυχαία περιστατικά βρίσκονται πίσω από τον επιστημονικό θρίαμβο της Άντα Γιόνατ. Μια ιστορία μυθιστορηματική, μιας μοναχικής ηρωίδας, που με είδωλο και παράδειγμά της την Μαρί Κιουρί, έδωσε μια πεισματική μάχη εναντίον της επιστημονικής ορθοδοξίας και της ακαδημαϊκής έπαρσης και την κέρδισε προς όφελος όλων μας.
Η Άντα Γιόνατ, 73 ετών σήμερα, ερευνήτρια στο Τμήμα Δομικής Βιολογίας του Ινστιτούτου Βάιτσμαν (Weizman Institute) στο Ισραήλ, πριν από μερικές δεκαετίες αναγκάστηκε να μείνει στο σπίτι της για αρκετό διάστημα, μετά από ατύχημα με το ποδήλατό της. Ανάμεσα στα πολλά που διάβαζε ήταν και ένα άρθρο για τις πολικές αρκούδες και εντυπωσιάστηκε από μια παρατήρηση: πριν από τη χειμέρια νάρκη τα ριβοσώματα, οι μηχανές των κυττάρων που μεταφράζουν τον γενετικό κώδικα σε πρωτεΐνες, αρχίζουν να συγκεντρώνονται σε πυκνές συστοιχίες για να προστατευτούν από την αποσύνθεση και αυτό επιτρέπει να επαναενεργοποιηθεί ο μηχανισμός σύνθεσης πρωτεΐνης, μόλις ξυπνάνε.
Αναρωτήθηκε γιατί συμβαίνει αυτό και η απάντηση στην ερώτηση άνοιξε το δρόμο για να αποκρυπτογραφηθεί ο τρόπος που τα αντιβιοτικά παραλύουν τα ριβοσώματα και εξουδετερώνουν τις παθήσεις που οφείλονται σε βακτήρια. Η Γιόνατ παρομοιάζει την έρευνα αυτή με την ανάβαση στο Έβερεστ, με τις συναρπαστικές, αλλά και τις δύσκολες στιγμές της, με τις απογοητεύσεις και την κατάκτηση της κορυφής.
Όταν άρχισε η έρευνα ήταν όλοι εναντίον της, υποστήριζαν ότι επιδίωκε κάτι ανέφικτο. «Μου κόλλησαν όλων των ειδών τους χαρακτηρισμούς», λέει η ίδια σε συνέντευξή της . « Έγινα η ονειροπαρμένη και η τρελή του χωριού, με κατηγόρησαν για εμμονές, ακόμα και για απάτη». Η ισχυρή της προσωπικότητα της επέτρεψε να αγνοεί τις επιθέσεις και τους εμπαιγμούς, είχε άλλωστε περάσει από αδιανόητη φτώχεια, που την είχε εξοπλίσει με αποθέματα αντοχών.
Ο πατέρας της πέθανε στα 42 του χρόνια και η Άντα δούλευε από τα 11 της για να συντηρήσει τη μητέρα και τα αδέλφια της. «Η επιβίωση είναι πολύ πιο περίπλοκη και πολύ πιο απαιτητική από την επιστήμη. Στην επιστήμη μπορείς πάντα να δοκιμάσεις μια άλλη προσέγγιση, ακόμα και να αλλάξεις κατεύθυνση, όταν μια στρατηγική ή ένα πείραμα αποτύχει. Αλλά όταν πεινάς, πεινάς»
Πως κατάφερε να μην κλονιστεί; «Οι αρκούδες του Βόρειου Πόλου, μου έδωσαν κουράγιο. Είχα τα αποτελέσματά μου, την περιέργειά μου, δεν με ενδιέφεραν η φήμη και τα χρήματα. Αυτό που έκανα με ευχαριστούσε, μου έδινε απόλυτη απόλαυση, ήταν η ανταμοιβή μου»
Η Γιόνατ και οι συνεργάτες της έκαναν 25.000 επίμονες προσπάθειες, επί 25 χρόνια, πριν επιτύχουν να δημιουργήσουν τους πρώτους κρυστάλλους ριβοσωμάτων και να αποκαλύψουν πως τα βακτήρια αντιστέκονται στα αντιβιοτικά. Ένα τεράστιο βήμα για την φαρμακευτική επιστήμη, που επιτρέπει την ανάπτυξη νέων αντιβιοτικών, σε εποχές που σε όλο τον κόσμο εμφανίζονται όλο και πιο πολλά και καινούργια βακτήρια.
INFO:
Πότε: Δευτέρα 21 Μαΐου 2012
Ώρα έναρξης: 7 μμ.
Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας
Η διανομή των δελτίων αρχίζει στις 5.30
Πληροφορίες για το κοινό στο τηλέφωνο: 210 72.82.333
και στην ιστοσελίδα του ΜΜΑ: www.megaron.gr
