Φεστιβάλ Αόρατων Πόλεων στη Θεσσαλονίκη

04.10.2012
Με την σπονδυλωτή διοργάνωση κάτω από τον γενικό τίτλο «Φεστιβάλ των Αοράτων πόλεων-Μία κοσμογραφία» ξεκινούν το εκθεσιακό τους πρόγραμμα το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης συμμετέχοντας με αυτόν τον τρόπο στους εορτασμούς για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης που διοργανώνει ο Δήμος Θεσσαλονίκης.

Με την σπονδυλωτή διοργάνωση κάτω από τον γενικό τίτλο «Φεστιβάλ των Αοράτων πόλεων-Μία κοσμογραφία» ξεκινούν το εκθεσιακό τους πρόγραμμα το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης συμμετέχοντας με αυτόν τον τρόπο στους εορτασμούς για τα 100 χρόνια από την απελευθέρωση της πόλης που διοργανώνει ο Δήμος Θεσσαλονίκης.

Η διοργάνωση, που αποτελεί συνεργασία των δύο μουσείων, περιλαμβάνει εκθέσεις σύγχρονης τέχνης, πρωτότυπα έργα, προβολές ταινιών, συναυλίες, εκδηλώσεις λόγου και επιστημονικές συναντήσεις και εκτείνεται έως και τον Φεβρουάριο του 2013.

Όπως αναφέρουν, μεταξύ άλλων, στο εισαγωγικό τους κείμενο οι τρεις επιμελητές του ‘Φεστιβάλ των Αοράτων πόλεων-μία Κοσμογραφία’, Ντένης Ζαχαρόπουλος (καλλιτεχνικός διευθυντής του ΜΜΣΤ), Μαρία Τσαντσάνογλου, (διευθύντρια του ΚΜΣΤ) και Συραγώ Τσιάρα, (διευθύντρια του ΚΣΤΘ) στόχος είναι «η δρομολόγηση ενός οράματος για την Θεσσαλονίκη ως μια πόλη με δυναμική ανάπτυξη στον χώρο του σύγχρονου πολιτισμού, όχι μόνο για την Ελλάδα και τα Βαλκάνια αλλά και ως πνευματικό και καλλιτεχνικό προορισμό στην Ευρώπη».

Τι είναι όμως σήμερα η πόλη για εμάς (….). Οι πόλεις είναι ένα σύνολο πραγμάτων: απομνημονεύσεων, επιθυμιών, σημείων μιας γλώσσας• πόλεις είναι τόποι ανταλλαγών, όπως εξηγούν όλα τα βιβλία της οικονομίας, αλλά οι ανταλλαγές αυτές δεν είναι μονάχα ανταλλαγές εμπορευμάτων, είναι και ανταλλαγές λέξεων, πόθων, αναμνήσεων. (…)*


Επιγραμματικά το πρόγραμμα έχει ως εξής

19.9 – 25.10.2012
MISCHA KUBALL. PLATON’S MIRROR-O ΚΑΘΡΕΦΤΗΣ ΤΟΥ ΠΛΑΤΩΝΑ.
Χώρος: Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Μονής Λαζαριστών, ισόγειο)
Επιμέλεια για το ΚΜΣΤ: Αγγελική Χαριστού
Σε συνεργασία με το Goethe Institut Θεσσαλονίκης.
Η έκθεση εντάσσεται στα 47α ΔΗΜΗΤΡΙΑ.
Ώρες λειτουργίας έκθεσης: Τρίτη-Κυριακή 10:00-18:00
Εισιτήριο: 3€ ολόκληρο, 1,5€ μειωμένο και σχολικό, 1€ ομαδικό, δωρεάν για ειδικές ομάδες

Η αλληγορία του σπηλαίου στο 7ο βιβλίο της Πολιτείας του Πλάτωνα αποτελεί ένα από τα κείμενα με τη μεγαλύτερη επιρροή στην ευρωπαϊκή λογοτεχνία και την πολιτική θεωρία. Ο Πλάτων διατυπώνει τη διαφοροποίηση μεταξύ δυο μορφών πραγματικότητας: της φαινομενικής πραγματικότητας και της (αληθινής) πραγματικότητας των ιδεών. Αυτή η διαφοροποίηση ανάμεσα σε μια ψεύτικη, προσβάσιμη στο βλέμμα πραγματικότητα που είναι μόνο φαινομενική και στην αληθινή πραγματικότητα, στην οποία πρόσβαση έχει μόνο ο μυημένος, είχε αποφασιστική επιρροή στη φιλοσοφία του χριστιανισμού και της Αναγέννησης. Χωρίς την πρόσληψη της αλληγορίας του σπηλαίου του Πλάτωνα θα ήταν αδιανόητοι τόσο οι γοτθικοί καθεδρικοί ναοί με το συμβολικό φως τους όσο και η ζωγραφική, η γλυπτική και η αρχιτεκτονική της ύστερης Αναγέννησης.
Για έναν καλλιτέχνη όπως ο Mischa Kuball (* 1959), που ασχολείται με το φαινόμενο του φωτός, η αλληγορία του σπηλαίου είναι μεγάλη πρόκληση. Με απλές και ιδιαίτερα αποτελεσματικές εγκαταστάσεις, με προβολείς και ασημένιες μεμβράνες που ανακλώνται, με φωτογραφίες και βίντεο, ο Kuball δημιουργεί χώρους, που γίνονται κατανοητοί ως αλληγορίες της πλατωνικής κατάστασης του σπηλαίου. Επίσης, στις φωτογραφίες και στα βίντεό του μεταφράζει τη σύνθετη σχέση ανάμεσα στην πηγή του φωτός, την αντανάκλαση, το περίγραμμα των σκιών και την απεικόνιση σε φαινομενικά επ’ άπειρον επεκτεινόμενες βαθμίδες μεσολάβησης, στις οποίες η πραγματικότητα συγκροτείται πάντα εκ νέου ως μια πραγματικότητα της αντανάκλασής της.


21.9.2012 - 30.12.2012
«Σμύρνη: η καταστροφή μιας κοσμοπολίτικης πόλης (1900-1922)»
Φωτογραφική έκθεση της Μαρίας Ηλιού
Χώρος: Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Επιμέλεια: Μαρία Ηλιού, Ιστορικός σύμβουλος: Αλέξανδρος Κιτροέφ


Ώρες λειτουργίας έκθεσης: Τετάρτη 10:00-22:00, Πέμπτη & Σάββατο 10:00-18:00, Παρασκευή 10:00-19:00, Κυριακή 11:00-15:00


Πρόγραμμα προβολών ταινίας: για ενήλικες Πέμπτη, Παρασκευή, Σάββατο 16:00-17:30 / για σχολικές ομάδες Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή α΄ προβολή 09:45-11:15, β΄ προβολή 11:30-13:00
Εισιτήριο: έκθεση 4€, ταινία 5€, συνδυαστικό 7€ / για σχολεία και οικογένειες ή ομάδες άνω των τριών ατόμων έκθεση 2€, συνδυαστικό 4€
Συνδιοργάνωση: Δήμος Θεσσαλονίκης, Πρωτέας, Μουσείο Μπενάκη, Ολύμπιον, Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Goethe Institut Θεσσαλονίκης, Ίδρυμα Fulbright

H έκθεση φέρνει πίσω στο κοινό χαμένες εικόνες από την ιστορία της Σμύρνης, μέσα από αρχεία της Αμερικής και της Ευρώπης, εικόνες που μας αποκαλύπτουν το μέγεθος μιας κοσμοπολίτικης κοινωνίας και την πλούσια κι ευτυχισμένη συμβίωση πολλών πολιτισμών σε καθημερινή βάση. Ταυτόχρονα φέρνει και μια νέα ματιά, που κρατά αποστάσεις τόσο από μια παλιά εθνικιστική αφήγηση, όσο και από νεότερες απόπειρες που αποσιωπούσαν μερικά από τα γεγονότα της καταστροφής, παραμορφώνοντας την αλήθεια.
Τελεί υπό την αιγίδα του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας.


23.10.2012 - 27.01.2013
Κεντρική έκθεση του φεστιβάλ των Αοράτων Πόλεων από το ΜΜΣΤ
Χώρος: Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Επιμέλεια: Ντένης Ζαχαρόπουλος, Θούλη Μισιρλόγλου

Ώρες λειτουργίας: Τετάρτη 10:00-22:00, Πέμπτη & Σάββατο 10:00-18:00, Παρασκευή 10:00-19:00, Κυριακή 11:00-15:00
Εισιτήριο: 4€ ολόκληρο, 2€ μειωμένο και σχολικό, δωρεάν για ειδικές ομάδες

Το φεστιβάλ των Αοράτων Πόλεων σχεδιάζει μια σειρά από καλλιτεχνικές και πολιτιστικές διαδρομές που συμπλέκονται ή αποκλίνουν μέσα στον ιστορικό, τον γεωγραφικό, το βιωματικό χώρο. Έτσι, Αόρατες Πόλεις γίνονται οι πόλεις που τρέφονται από τις ευαισθησίες και τον γλωσσικό πλούτο της τέχνης κι εγγράφουν στο χάρτη σταθμούς που η μοναδικότητά τους γίνεται κοινό κτήμα και τόπος.
Στο πλαίσιο αυτό θα παρουσιαστούν ταινίες, μουσική, φωτογραφία, γλυπτά, σχέδια, ζωγραφική, που αναδεικνύουν την πολλαπλότητα των εκφράσεων και των τεχνών.
Συγκεκριμένα θα παρουσιαστούν έργα των Lionel Estève, Αλέξανδρου Τζάννη, Γιαννούλη Χαλεπά, καθώς και φιλμ του Ανδρέα Βακαλιού, ενώ θα πραγματοποιηθεί και ένα αφιέρωμα στον πρόσφατα εκλιπόντα αυστριακό καλλιτέχνη Franz West, με έργα του ίδιου, του Herbert Brandl, της Μariella Simoni, του Otto Zitko, του Heimo Zobernig, καλλιτεχνών και φίλων του West. Ταυτόχρονα θα εκτεθεί ένα διευρυμένο σύνολο περίπου τριάντα αφισών δημιουργημένων από διεθνείς καλλιτέχνες υπό τον τίτλο “A gathering” (επιμέλεια: Μαρία-Θάλεια Καρρά, Όλγα Χατζηδάκη): τα έργα-αφίσες αφορούν την Ελλάδα, όπως οι καλλιτέχνες τη σκέφτονται και την ορίζουν, είτε εμπειρικά, είτε εξ αποστάσεως.

23.10.2012 - 9.12.2012
SAMKURA*: ΠΕΡΙΠΛΑΝΗΣΗ
Κεντρική έκθεση / πρώτο μέρος του Φεστιβάλ των Αοράτων Πόλεων από το ΚΜΣΤ.
Χώρος: Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1, λιμάνι)
Επιμέλεια: Μαρία Τσαντσάνογλου
Συντονισμός: Θοδωρής Μάρκογλου
Ώρες λειτουργίας έκθεσης: Τρίτη-Σάββατο 10:00-18:00, Κυριακή 11:00-15:00
Εισιτήριο: 3€ ολόκληρο, 1,5€ μειωμένο και σχολικό, 1€ ομαδικό, δωρεάν για ειδικές ομάδες

Έκθεση καλλιτεχνών από την Αρμενία, τη Γεωργία, την Ελλάδα, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία που συμμετείχαν σε πρόγραμμα ανταλλαγών που διοργανώθηκε από τα καλλιτεχνικά εργαστήρια «Cló Ceardlann na gCnoc» στην Ιρλανδία.
Η έκθεση παρουσιάζει τα αποτελέσματα της συμμετοχής των καλλιτεχνών στα προγράμματα φιλοξενίας. Η ποικιλία γλωσσών και αλφαβήτων λειτουργούν εμφατικά στη δημιουργία των έργων και ένα από τα ζητούμενα των καλλιτεχνών είναι να ανακαλύψουν και να αφομοιώσουν την διαφορετικότητα του άλλου τόπου. Τα έργα των καλλιτεχνών αναφέρονται ακόμα στη σχέση με τη φύση, δεδομένου ότι οι χώροι φιλοξενίας βρίσκονται ως επί το πλείστον σε αγροτικές περιοχές απομακρυσμένες από το αστικό περιβάλλον.

Καλλιτέχνες: Maria Boavida, Bernadette Cotter, Ingo Dünnebier, André Gonçalves, Oona Hyland, Ian Joyce, Φωτεινή Καριωτάκη, Sarah Lewtas, Kevin McGee, Alexandra Ramires, Γιάννης Σαββίδης, Azat Sargsyan, Nino Sekhniashivili, Λίνα Θεοδώρου, Mkrtich Tonoyan, Guram Tsibakhashvili, Iliko Zautashvili.

* SAMKURA (στα ιρλανδικά shamróg, στα ελληνικά τριφύλλι, στα πορτογαλικά trevo, στα αρμενικά siri-siri) είναι το όνομα ενός μικρού έρποντος φυτού που το φύλλο του αποτελείται από ένα στέλεχος με τρία αλληλένδετα φύλλα. Το όνομα του φυτου στα γεωργιανα (samkura) δηλώνει την εικόνα “τριών αυτιών ενωμένων μεταξύ τους”. Τριφύλλια με τέσσερα ή παραπάνω φύλλα είναι σπάνια και θεωρούνται τυχερά.
SAMKURA είναι το όνομα ενός διευρωπαϊκού προγράμματος καλλιτεχνικών και πολιτιστικών ανταλλαγών.



23.10.2012 l 11:00-14:00
SAMKURA FORUM
Χώρος: Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1, λιμάνι)
Συντονισμός: Μαρία Τσαντσάνογλου

Στρογγυλό τραπέζι με θέμα την παρουσίαση εικαστικών θεσμών (διοργανώσεις, φεστιβάλ και προγράμματα φιλοξενίας καλλιτεχνών) στην Αρμενία, τη Γεωργία, την Ιρλανδία και την Πορτογαλία.
Θα παρουσιαστούν:
- Artisterium, Φεστιβάλ Σύγχρονης Τέχνης στην Τιφλίδα (Γεωργία)
- Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης στο Γκιουμρί (Αρμενία)
- AKOSS Πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών στην Αρμενία
- Cló Ceardann na gCnoc - εργαστήρια και διαμονή καλλιτεχνών στην Ιρλανδία
- πρόγραμμα SAMKURA
- Συνεργασία ανάμεσα στη Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης και εικαστικούς φορείς στην Αρμενία και τη Γεωργία.

Η συμμετοχή στο στρογγυλό τραπέζι απευθύνεται κυρίως σε καλλιτέχνες, επιμελητές, θεωρητικούς και ιστορικούς της τέχνης.


23.10.2012 - 27.1.2013
Καλλιτεχνικό Φεστιβάλ Inspire 2012: Τhe World Is Not Enough_Β’ Δράση >: Lionel Estève & Αλέξανδρος Τζάννης

Χώρος: Μπέη Χαμάμ
Επιμέλεια: Ντένης Ζαχαρόπουλος, Θούλη Μισιρλόγλου
Ώρες λειτουργίας έκθεσης: Τρίτη-Παρασκευή 09:00-14:00
Εισιτήριο: δωρεάν

Οι δύο καλλιτέχνες, που ηγούνται του εικαστικού εργαστηρίου και φεστιβάλ Inspire 2012, παρουσιάζουν νέα έργα, ειδικά δημιουργημένα για τη Θεσσαλονίκη, το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης και το Μπέη Χαμάμ. Η εγκατάστασή τους στο Μπέη Χαμάμ αποτελεί μια νέα καλλιτεχνική πρόταση, πλήρως ενταγμένη στο χώρο, που αναδιαπραγματεύεται τα όρια του ιστορικού και του σύγχρονου.

Το έργο «INSPIRE – Εικαστικό Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης», που υλοποιείται από το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, είναι ενταγμένο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Μακεδονίας-Θράκης του ΕΣΠΑ και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης)


28.11.2012 | 10:00 – 24:00
Μουσική εκδήλωση με 30 πιανίστες πάνω στο έργο του Erik Satie, “Vexations”.
Χώρος: Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (αίθριο)
Στο πλαίσιο του φεστιβάλ πιάνου Θεσσαλονίκης 2012
Εισιτήριο: 5€ με καφέ ή κρασί

Πρόκειται για μια κεντρική μουσική ιδέα, η οποία, μέσω των 840 επαναλήψεων, στοχεύει στη δημιουργία μιας στατικής, αλλά παράλληλα μεταβαλλόμενης μουσικής ατμόσφαιρας, η οποία εκτείνεται χρονικά σε διάστημα περίπου 14 ωρών.


31.10.12 – 27.01.2013
ΓΚΟΥΣΤΑΒ ΚΛΟΥΤΣΙΣ: Η ΔΥΝΑΜΙΙΚΗ ΠΟΛΗ
Χώρος: Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης (Μονής Λαζαριστών, ισόγειο)
Επιμέλεια: Μαρία Τσαντσάνογλου, Αγγελική Χαριστού
Ώρες λειτουργίας έκθεσης: Τρίτη-Σάββατο 10:00-18:00, Κυριακή 11:00-15:00
Εισιτήριο: 3€ ολόκληρο, 1,5€ μειωμένο και σχολικό, 1€ ομαδικό, δωρεάν για ειδικές ομάδες

Η έκθεση παρουσιάζει έναν από τους πιο εμβληματικούς πίνακες της ρωσικής πρωτοπορίας καθώς και προσχέδια, λιθογραφίες και φωτομοντάζ με το ίδιο θέμα που σηματοδοτούν την αρχή του κινήματος του κονστρουκτιβισμού και το όραμα για μια πόλη του μέλλοντος. Στο διάστημα από το 1919 ως το 1921 ο Γκούσταβ Κλούτσις εργάστηκε πάνω στην ιδέα της ζωγραφικής αναπαράστασης ενός πλανήτη που αιωρείται και στον οποίον τηρούνται οι κανόνες της ατμοσφαιρικής βαρύτητας ενώ τα διάφορα μινιμαλιστικά επίπεδα που τέμνουν την σφαίρα επιδιώκουν να μεταφέρουν μηνύματα σχετικά με τις δυνατότητες των νέων τεχνολογικών επιτευγμάτων. Ο κεντρικός πίνακας, ο οποίος έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον ως προς την χρήση υλικών που μεταβάλλουν την υφή, τιτλοφορείται “Δυναμική Πόλη”. Ο Κλούτσις έχει παρουσιάσει τον πίνακα και με τον τίτλο “Σχέδιο για την Πόλη του Μέλλοντος” ενώ έχει χαρακτηρίσει την καλλιτεχνική του μέθοδο “αξονομετρική ζωγραφική”. Τα έργα ανήκουν στη συλλογή Κωστάκη του ΚΜΣΤ.
Παρουσιάζεται ακόμη η «Δυναμική Πόλη» των Designers United, ένα σύγχρονο τρισδιάστατο έργο εμπνευσμένο από τον πίνακα του Κλούτσις.



2-11 Νοεμβρίου
- Προβολή ταινίας του Georg Wilhelm Pabst – “Θεσσαλονίκη, Πόλη των κατασκόπων”, 1937 (ΚΜΣΤ)
- Κινηματογραφικό αφιέρωμα στην εικαστική δημιουργία του Καυκάσου μέσα από τρία ντοκιμαντέρ του Φώτου Λαμπρινού: «Γεωργιανοί Πρωτοπόροι της δεκαετίας του 1980», «Γκαϊανέ Χατσατουριάν», «Ο εξόριστος Παρατζάνοφ»
Χώρος: Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1, λιμάνι)
Διάρκεια: 1:57’.
Η ταινία του σπουδαίου αυστριακού σκηνοθέτη Georg Wilhelm Pabst γυρίστηκε στη Θεσσαλονίκη και μέσα από μια κατασκοπευτική μυθοπλασία παρουσιάζει την πόλη την εποχή του πρώτου παγκοσμίου πολέμου συνεισφέροντας μια άλλη ματιά πάνω στην πόλη και την κινηματογραφική δραματουργία.
Στην εποχή της περεστρόικα, ο Φώτος Λαμπρινός δημιούργησε τρία ντοκιμαντέρ στην σοβιετική Γεωργία που αναφέρονται στην πλούσια καλλιτεχνική δραστηριότητα του Καυκάσου.
Η είσοδος θα είναι ελεύθερη.


14.12 2012 – 3.2.2013
ΤΟΠΟΙ ΤΗΣ ΜΝΗΜΗΣ
Κεντρική έκθεση / δεύτερο μέρος του φεστιβάλ των Αοράτων Πόλεων από το ΚΜΣΤ.
Χώρος: Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης (Αποθήκη Β1, λιμάνι)
Επιμέλεια: Συραγώ Τσιάρα
Συντονισμός: Αρετή Λεοπούλου
Διοργάνωση: Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης
Ώρες λειτουργίας έκθεσης: Τρίτη-Σάββατο 10:00-18:00, Κυριακή 11:00-15:00
Εισιτήριο: 3€ ολόκληρο, 1,5€ μειωμένο και σχολικό, 1€ ομαδικό, δωρεάν για ειδικές ομάδες

Το βασικό θέμα της έκθεσης είναι η πόλη ως μνημονικός τόπος ή ψυχογραφικό τοπίο. Τα έργα αναδεικνύουν τις πολλαπλές και αντιφατικές μνήμες που συνοψίζονται στην έννοια των αόρατων πόλεων. Αποτελούν τόπους προσωπικής διεκδίκησης και επιθυμίας, τόπους εξίσου υπαρκτούς και επινοημένους, ή τόπους απωθημένους και περιθωριακούς. Έργα ζωγραφικής, χαρακτικής, φωτογραφίες, βίντεο και εγκαταστάσεις Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών συνδιαλέγονται με επίκεντρο τη βιωμένη μνήμη της πόλης και την ανάκλησή της.


21.12.2012
Michelangelo Pistoletto, «Ο Τρίτος Παράδεισος»
Χώρος: Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Συνδιοργάνωση: Cittadellarte-Ίδρυμα Pistoletto
Επιμέλεια: Ντένης Ζαχαρόπουλος
Ώρες λειτουργίας: Τετάρτη 10:00-22:00, Πέμπτη & Σάββατο 10:00-18:00, Παρασκευή 10:00-19:00, Κυριακή 11:00-15:00
Εισιτήριο: 4€ ολόκληρο, 2€ μειωμένο και σχολικό, δωρεάν για ειδικές ομάδες

Η καλλιτεχνική δράση, που περιλαμβάνει τη δημιουργία ενός έργου-έκπληξη, βασίζεται πάνω στην έννοια του «Τρίτου Παράδεισου», που επεξεργάζεται ο Michelangelo Pistoletto ήδη από το 2010 και του οποίου σύμβολο αποτελεί το σήμα της Νέας Αιωνιότητας. Το Φεστιβάλ των Αοράτων Πόλεων εγγράφεται έτσι στην ημερομηνία των διεθνών εκδηλώσεων του Τρίτου Παράδεισου.