Δεν ήταν και μικρό το ρίσκο της σκηνοθέτιδος Νατάσας Τριανταφύλλη να αποφασίσει να μεταφέρει το χιλίων σελίδων αριστούργημα του Ντοστογιέφσκι στη σκηνή και να το συνοψίσει μέσα σε μια τρίωρη παράσταση. Παρόλα αυτά τα κατάφερε, με την ισχυρή αρωγή του Διονύση Καψάλη στη στιβαρή και πυκνή νοημάτων θεατρική διασκευή του. Έμεινε πιστή σε μία αδιόρατη λογοτεχνική ραχοκοκαλιά, σεβάστηκε απόλυτα το κείμενο και μας σύστησε πρόσωπα και σχέσεις που αποκαλύπτουν «τον καραμαζοφικό άνθρωπο» που όλοι κρύβουμε μέσα μας, αυτόν τον άνθρωπο που χάνεται σε δαιδαλώδεις ατραπούς αγωνιζόμενος με μανία να βρει την αγάπη. Μας χάρισε έτσι μία παράσταση που συνδύασε εύστοχα την ποιητικότητα, την κρυμμένη ειρωνεία και τη μεταφυσική διάσταση του κορυφαίου μυθιστορήματος του ρώσου δημιουργού, μ' ένα διάχυτο μυστήριο και την αγωνιώδη προσμονή της αποκάλυψης μιας πατροκτονίας.
Παίζοντας έντονα με εικόνες φωτός και σκοταδιού, πάνω σ΄ένα πουπουλένιο σκηνικό ουράνιων σύννεφων (η σκηνή ήταν γεμάτη με βαμβάκι), οι ήρωές του προσπαθούν με σκούπες να ανοίξουν διαύλους επικοινωνίας μεταξύ τους, να βρουν έναν κοινό κώδικα, ένα φως νέον κάτω από τα βαμβάκια και να συνυπάρξουν αρμονικά μέσα σε μια οικογένεια χωρίς μητέρα μεν, αλλά μέσα σ΄ένα τοπίο με έντονη συμβολικά τη γυναικεία παρουσία. Και τι επιφέρει την τελική κάθαρση; Μια πατροκτονία που επισφραγίζει την περιπλάνηση της ανθρώπινης ψυχής από τον κόσμο της Πίστης, στον κόσμο του Λόγου και της Εξουσίας. Μοναδική μας ένσταση σε όλο αυτό το σκηνοθετικό εγχείρημα, το εξαιρετικά σκοτεινό δεύτερο μέρος, καθώς ιδιαίτερα προς το τέλος, δεν διακρίναμε ποιος ήρωας λέει τι, αλλά και το βιαστικό "κλείσιμο" της παράστασης που μάλλον ηθελημένα μας άφησε μετέωρους....
Όλοι ανεξαιρέτως οι ηθοποιοί έδωσαν τον καλύτερό τους εαυτό. Ο Λάζαρος Γεωργακόπουλος στάθηκε αγέρωχος και επιβλητικός στο ρόλο του Φιόντορ, τον πατέρα δηλαδή των αδελφών Καραμάζοφ και μας ξεδίπλωσε όλο τον ακόλαστο χαρακτήρα του. Εξαιρετικός ο Ηλίας Μελέτης στο ρόλο του θρησκευόμενου Αλιόσα, του πιο αγνού, ανθρωπιστή και ανιδιοτελή γιου, αυτού που προσπαθεί μάταια να επιφέρει τη συμφιλίωση στην οικογένεια. Καθαρόαιμα ντοστογεφσκικός ήρωας, ιδιαίτερα στις σιωπές του, ο Αντίνοος Αλμπάνης - ο καλύτερος ίσως που έχουμε δει μέχρι σήμερα- προσπάθησε και κατάφερε να δώσει στον Ιβάν μία εσωστρέφεια, αλλά και έναν έντονο εσωτερικό δυναμισμό. Ο Αινείας Τσαμάτης κέρδισε τις εντυπώσεις μας στο ρόλο του ασυγκράτητου Ντμίτρι, ενώ έντονα σκιαγραφημένος ήταν ο Μπάμπης Γαλιατσάτου ως νόθος, καταπιεσμένος και οργισμένος Σμερντιακόφ.
Εξαιρετικά ατμοσφαιρικές οι παρουσίες της Λένας Παπαληγούρα και της Βασιλικής Τρουφάκου που κατάφεραν να ενταχθούν αρμονικά στο γενικότερο νοσταλγικό και ονειρικό κλίμα της παράστασης και να την εμβολίσουν μ΄ ένα εξαιρετικό συμβολισμό συμπληρώνοντας έξοχα αυτό που της λείπει: Με το γυναικείο στοιχείο.
Η μουσική της Μόνικα όχι μόνο έδεσε απόλυτα με την ατμόσφαιρα της παράστασης, αλλά ακολούθησε τους ήρωες του έργου στις ανάσες τους και συνομίλησε με την ψυχή τους.
Αξίζει να δει κάποιος τους Αδελφούς Καραμάζοφ; Και βέβαια, αρκεί να είναι καλά διαβασμένος, καθώς η παράσταση είναι χειμαρρώδης και συμπυκνώνει το λόγο του Ντοστογιέφσκι μέσα σ΄ ένα εξαντλητικό τρίωρο γεμάτο υψηλά νοήματα.
Γεωργία Οικονόμου
[email protected]
