Είδαμε τα Ψηλά Βουνά στο Ακροπόλ [και γίναμε πάλι παιδιά]

13.11.2015
Τα «Ψηλά Βουνά» του Ζαχαρία Παπαντωνίου είδαμε στο θέατρο Ακροπόλ σε σκηνοθεσία του Βασίλη Μαυρογεωργίου με τον Δημήτρη Κουρούμπαλη και τον Αρη Τρουπάκη στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Ένα έργο πολύ προσιτό σ΄εμάς τους γονείς, καθώς το διαβάσαμε σχεδόν όλοι στο δημοτικό (άλλοι μεγαλύτεροι το είχαν και ως αναγνωστικό) και γίναμε συμμέτοχοι της παρέας των παιδιών, που μετά την προτροπή του δασκάλου τους, περνάνε το καλοκαίρι μόνα στα βουνά της Ευρυτανίας. Των παιδιών αυτών που μέσα από τις πρωτόγνωρες εμπειρίες τους, μαθαίνουν τη φύση, την επιβίωση, αντιμετωπίζουν τους φόβους τους, ανεξαρτητοποιούνται, αλλά και μαθαίνουν να δρουν συλλογικά, να προσέχουν αλλήλους και κυρίως να… προσφέρουν.

Η σκηνοθεσία του Βασίλη Μαυρογεωργίου είναι λιτή και απέριττη. Δεν είδαμε κάτι που να μας ενθουσιάσει, αλλά ούτε και που να μας ξενίσει. Σ΄ένα λιτό, σχεδόν άδειο σκηνικό, ο Μαυρογεωργίου στηρίχθηκε αφενός μεν στην ερμηνευτική δύναμη της αξιόλογης υποκριτικής του ομάδας, αφετέρου δε στις 3d animation υψηλής ανάλυσης προβολές που απεικονίζονταν στο μεγάλο κινηματογραφικό πανί στο βάθος της σκηνής, προβολές που βασίζονται στις αυθεντικές εικόνες του βιβλίου, όπως ακριβώς τις σχεδίασε ο Ζαχαρίας Παπαντωνίου. Οι προβολές αυτές ωστόσο, όσο περίεργο και αν ακούγεται, δεν είχαν το αναμενόμενο αποτέλεσμα, καθώς αφαιρούσαν από την παράσταση τη θεατρικότητά της, στερούσαν από τα παιδιά την όποια δυνατότητα να πλάσουν στη φαντασία τους τα δικά τους ψηλά βουνά και τέλος –και πιο σημαντικό- νιώσαμε πως είναι άνισες ηλικιακά (σε μία παράσταση δηλαδή για μικρότερα παιδιά θα ταίριαζαν απόλυτα).

Εκεί που κερδίζει η παράσταση αυτή, είναι στις ερμηνείες των ηθοποιών που με ξεχωριστό κέφι και φρεσκάδα ενσαρκώνουν την παρέα των παιδιών του δημοτικού. Μπορεί ο Δημήτρης Κουρούμπαλης στο ρόλο του Φάνη και ο Αρης Τρουπάκης στο ρόλο του αφηγητή να έκλεψαν την παράσταση, όμως ολόκληρη η υποκριτική ομάδα σεβάστηκε απόλυτα το νεανικό κοινό και έδωσε τον καλύτερό της εαυτό. Δεν μπορούμε να μη σταθούμε και στη ανέγγιχτη λυρική γλώσσα του συγγραφέα που έρρεε στις ατάκες τους, καθώς μέσω αυτής τα σύγχρονα παιδιά του αστικού τοπίου έρχονται κοντά στην Ελληνική ύπαιθρο, στη φύση, στην παράδοση και σε παραδοσιακά ακούσματα (που έχει συνθέσει με έμπνευση και σεβασμό ο Θωμάς Καραχάλιος).

Για την ιστορία να αναφέρουμε πως ο Ζ. Παπαντωνίου (Ευρυτάν), το 1918 επί κυβερνήσεως Ελ. Βενιζέλου, συγγράφει κατ’ εντολή του Υπ. Παιδείας το πρώτο αναγνωστικό στη δηµοτική ελληνική γλώσσα: «Τα Ψηλά Βουνά». Για πρώτη φορά η εν χρήσει γλώσσα των νεοελλήνων διδάσκεται στις νεότερες γενιές μ΄’ ένα έργο που υπήρξε ουσιαστικό και αξεπέραστο κατόρθωµα στην πενιχρή ιστορία της ελληνικής παιδαγωγικής λογοτεχνίας. “Τα Ψηλά Βουνά” προκάλεσαν λυσσαλέες αντιδράσεις και κάηκαν δηµοσίως από τις κυβερνήσεις µετά το 1920. Το βιβλίο, που αποτελεί κοµβικό σταθµό στην ιστορία της νεοελληνικής σχολικής και παιδικής λογοτεχνίας, επέστρεψε στα σχολεία µε τη νέα εκπαιδευτική µεταρρύθµιση της κυβέρνησης Βενιζέλου το 1929 και το 1933. Το 1974 “Τα Ψηλά Βουνά” ξανατυπώθηκαν για τα δηµοτικά σχολεία της Μεταπολίτευσης. Σήµερα, “Τα Ψηλά Βουνά” είναι η πρώτη επιλογή στα προγράµµατα φιλαναγνωσίας.

Αξιζει να δει κάποιος τα Ψηλά Βουνά; Και βέβαια. Παρά την αστοχία στα σκηνικά, πρόκειται για μία πολύ αξιόλογη παράσταση που μόνο θετική μπορεί να αποβεί για τα παιδιά.

Γεωργία Οικονόμου
[email protected]