Το οδοιπορικό Θράκη-Κωνσταντινούπολη στο Βυζαντινό

08.11.2007
Tο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο εγκαινιάζει τη φωτογραφική περιοδεύουσα έκθεση «Θράκη-Κωνσταντινούπολη: το οδοιπορικό του Γεωργίου Λαμπάκη (1902)».
Tο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο εγκαινιάζει τη φωτογραφική περιοδεύουσα έκθεση «Θράκη-Κωνσταντινούπολη: το οδοιπορικό του Γεωργίου Λαμπάκη (1902)».

Η έκθεση παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Λαογραφικό Μουσείο του Μορφωτικού Ομίλου Κομοτηνής. Στη συνέχεια φιλοξενήθηκε στην Πινακοθήκη της Στέγης Γραμμάτων και Καλών Τεχνών του Δήμου Ξάνθης «Χρήστος Παυλίδης» και στο Ιστορικό Μουσείο της Αλεξανδρούπολης.

Ο Γεώργιος Λαμπάκης (1854-1914) γεννήθηκε στην Αθήνα και σπούδασε θεολογία και χριστιανική αρχαιολογία. Πρωτοστάτησε στην ίδρυση της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας (ΧΑΕ) το 1884. Το σημαντικότερο έργο του ήταν η δημιουργία, ο συνεχής εμπλουτισμός και η σχολαστική τεκμηρίωση της Συλλογής της ΧΑΕ, που από το 1923 ενσωματώθηκε στη συλλογή του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου. Στη συλλογή αυτή περιλαμβάνεται και το πλούσιο φωτογραφικό αρχείο που ο Γ. Λαμπάκης συγκρότησε.
Οι 50 φωτογραφίες που παρουσιάζονται στην έκθεση, προέρχονται από τη συλλογή αυτή. Ο Γ. Λαμπάκης αναχώρησε για περιοδεία στη Μακεδονία το 1902, μετά από εντολή του Υπουργείου Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως. Με πρωτοβουλία του ίδιου του ερευνητή η περιοδεία συνεχίστηκε και στη Θράκη, η οποία, τμήμα ακόμη της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, διέσωζε λαμπρά μνημεία από το παρελθόν της. Πρώτος σταθμός του ήταν η Ξάνθη. Στη συνέχεια επισκέφθηκε τα Άβδηρα, την Αλεξανδρούπολη (τότε Δεδέαγατς), την Αίνο και την Αδριανούπολη και συνέχισε την περιοδεία του στην Κωνσταντινούπολη.

Τα ταξιδιωτικά ημερολόγια του περιηγητή, τα οποία δάνεισε στο Μουσείο ο κ. Iωάννης Λαμπάκης για τις ανάγκες της έκθεσης, είναι πολύτιμα όσο και οι φωτογραφίες. Αμφότερα αποτελούν σπάνιες, συχνά μοναδικές, μαρτυρίες για μνημεία που δεν υπάρχουν πια, ή για άλλα που έχουν πλέον αλλοιωθεί από μεταγενέστερες επεμβάσεις. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν οι κατεστραμμένοι σήμερα βυζαντινοί ναοί της Ζωοδόχου Πηγής (15ου αι.), του Αγίου Γρηγορίου Νεοκαισαρείας (12ου-13ου αι.), της Θεοτόκου (12ου αι.) και του Αγίου Εύπλου στην Αίνο, τους οποίους ο Γ. Λαμπάκης απαθανάτισε φωτογραφίζοντάς τους κατά τη διάρκεια αυτής της περιοδείας του.

Το πλούσιο αυτό φωτογραφικό αρχείο προσφέρει, παράλληλα, μια ζωντανή εικόνα της Ελλάδας στο γύρισμα του 19ου αιώνα. Συχνά ο φακός του Γ. Λαμπάκη αποτύπωνε, με μια εμπνευσμένη σκηνοθετική αντίληψη, σκηνές και πρόσωπα της καθημερινότητας, αλλά και συναθροίσεις που σχετίζονταν με επίσημες εκκλησιαστικές τελετές. Πολλές από τις φωτογραφίες του Λαμπάκη αποτελούν δείγματα υψηλής αισθητικής, ενώ αποκαλύπτουν έναν έμπειρο φωτογράφο με ξεχωριστή ματιά. Οι φωτογραφίες της έκθεσης συγκροτούν ένα γοητευτικό ταξίδι στον χώρο και τον χρόνο.

Στο πλαίσιο της έκθεσης το Γραφείο Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Βυζαντινού και Χριστιανικού Μουσείου, έχει σχεδιάσει το εκπαιδευτικό πρόγραμμα με τίτλο: "Θράκη-Κωνσταντινούπολη: φωτογραφικές μαρτυρίες του 1902".
Το πρόγραμμα επικεντρώνεται στο ρόλο της φωτογραφίας ως ιστορικό τεκμήριο και απευθύνεται σε σχολικές ομάδες από τη ΣΤ΄ Δημοτικού και πάνω.

Οι ενδιαφερόμενοι εκπαιδευτικοί μπορούν να επικοινωνήσουν για δηλώσεις συμμετοχής στο τηλ. 2107231985 (Δευτέρα ? Παρασκευή, 9:00 ? 15:00.). Παράλληλα, σε όλους τους νεαρούς επισκέπτες της έκθεσης διανέμεται δωρεάν και αντίστοιχο εκπαιδευτικό έντυπο.