«Ιώβ. Μία αυτοβιογραφία» στο ΘΕΑΤΡΟΝ

20.11.2009
Με αφορμή την ιστορία του Ιώβ ο σκηνοθέτης Σταύρος Τσακίρης ετοιμάζουν μία ιδιαίτερη, σύγχρονη παράσταση με τίτλο: «Ιώβ. Μία αυτοβιογραφία» και με θέμα τη φθαρτή φύση της ζωής των ανθρώπων, τον φόβο τους για το «απρόοπτο» και την αυτόματη μεταβολή του βίου τους.

Ο Ιώβ έχει μείνει στη μνήμη μας μέσα από τη φράση, που ακόμα χρησιμοποιούμε, «Ιώβεια υπομονή». Η ιστορία του από την Παλαιά Διαθήκη έχει εμπνεύσει πλήθος σύγχρονους καλλιτέχνες από τον Μπέκετ έως τους U2, οι οποίοι χρησιμοποιούν την γεμάτη βάσανα ιστορία του για να μιλήσουν για καυτά θέματα της ανθρώπινης ύπαρξης.

Με αφορμή αυτή ακριβώς την ιστορία ο σκηνοθέτης Σταύρος Τσακίρης με τη συνδρομή γνωστών ανθρώπων των γραμμάτων και των τεχνών (Γ. Βέλτσος, Γ. Κουμεντάκης, Γ. Μεντζικώφ, Ε. Ντεκώ) και μία ομάδα δεκαπέντε νέων ηθοποιών ετοιμάζουν μία ιδιαίτερη, σύγχρονη παράσταση με θέμα τη φθαρτή φύση της ζωής των ανθρώπων και τον φόβο τους για το «απρόοπτο» και την αυτόματη μεταβολή του βίου τους, με τίτλο: «Ιώβ. Μία αυτοβιογραφία».

Το έργο θα ανέβει για λίγες παραστάσεις στο «Θέατρον Β΄» του Ελληνικού Κόσμου, από 5-20/12/09 (12 παραστάσεις).

Όπως σημειώνει ο σκηνοθέτης:
Μια παράσταση για τους «χαμένους», τους «άτυχους», τους «άρρωστους», τους «άπορους» και τους «αδικημένους», για τη διαχείριση της όποιας ήττας ή ανατροπής μέσα στη ζωή.
Όλοι φοβούνται και εξορκίζουν το «απρόοπτο» από τη ζωή τους.
Είναι ατύχημα, κακή πρόβλεψη, τιμωρία από το Θεό, πληρωμή για κάτι άδικο;
Και αν είναι σχέδιο; Από πού;
Αν δεν είναι τίποτα από όλα αυτά, ούτε καν απρόοπτο, αλλά, αφού γεννηθήκαμε φθαρτοί, είναι φυσική η όποια εξέλιξη του βίου μας.
Τι είναι υπομονή; Ν’ αντέχεις τις εξελίξεις; Ή μια κυνική σκέψη για το αναπόφευκτο;
Δεν είναι απαραίτητο να σκέφτεσαι πάντα ανέφελα, γιατί σ’ ένα σκυμμένο καιρό καταντά αφέλεια.
Το θέατρο δεν είναι απαραίτητο ούτε για τις κυβερνήσεις, ούτε για τους φιλότεχνους. Γιατί λοιπόν να τους ακολουθεί κάνοντας τον γελωτοποιό τους. Μήπως υπάρχει κανένας τους την ώρα των διεργασιών;
Θέατρο είναι μόνον η εξιστόρηση γεγονότων; Ή μόνο σύγκρουση προσώπων; Ή μόνο βαρετοί μονόλογοι; Ή μόνο θαυμάσιες εικόνες; Ή όλα αυτά; Ή και τίποτα από αυτά;
Διατελώ εν πλήρη συγχύσει, αθώος γιατί ελπίζω?

Ο ΙΩΒ, ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΚΑΙ Η ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ

-Τώρα είμαι καλά, αύριο όμως; Την επόμενη στιγμή; Τα παιδιά μου τι θα γίνουν; Οι δικοί μου; Αυτοί που αγαπώ;
Οι φοβίες, οι ψυχώσεις που δημιουργούνται από τέτοιες σκέψεις. Ο άνθρωπος από τη στιγμή που γεννιέται μοιάζει με ένα μελλοθάνατο. Η ζωή του κυλάει στην αβεβαιότητα. Πολλές φορές τρομάζει κι άλλες τόσες οργίζεται και επαναστατεί.
Λιγότερες φορές είναι που σκέφτεται με ψυχραιμία και φροντίζει να δημιουργεί τις αντίρροπες δυνάμεις για να ξεχνάει τους φόβους. Και ποτέ δεν αποδέχεται, αφού γεννήθηκε θνητός είναι βεβαία η κατάληξη άρα δεν υπάρχει χώρος για φοβίες.
Ο Α. Εμπειρίκος γράφει «.. αυτοί που κάνανε οίστρο της ζωής τον φόβο του θανάτου».
Το βιβλικό κείμενο του Ιώβ χρησιμοποιείται σαν αφορμή για μία σύγχρονη παράσταση που εξετάζει την καθημερινότητα και τα απρόοπτά της.

Ο ΙΩΒ βέβαια είναι μια παραβολή. Δεν είναι «η ιστορία ενός ανθρώπου», γιατί έτσι θα υπήρχε και η εσφαλμένη ανάγνωσή της σαν «μια περίπτωση».
Τι μπορεί να σημαίνει σήμερα; Γιατί μπορεί να ενδιαφέρει έναν σημερινό σκεπτόμενο άνθρωπο; Η καθημερινότητα σφύζει από περιπτώσεις ανθρώπων που μέσα σε λίγα λεπτά περάσανε από την ευτυχία στη δυστυχία, από την υγεία στην ασθένεια, από τον πλούτο στην ανέχεια.

Το θέμα του είναι όμως αλλού. Κρυμμένο πίσω από την Καμπαλιστική λογική κειμένου, αναζητά την αποκωδικοποίησή του. Γι αυτό ο Ιώβ θαυμάστηκε και χρησιμοποιήθηκε από το σύνολο των μονοθεϊστικών θρησκειών (Ιουδαϊσμός, Χριστιανισμός, Μωαμεθανισμός). Είναι προφήτης σε όλες τις θρησκείες. Αποτέλεσε έμπνευση για πλήθος καλλιτέχνες. Από τον Μπλέικ έως τον Μπέικον. Από τον Ταρκόφσκι έως τους U2. Ο Σάμουελ Μπέκετ ομολογεί ότι το σύνολο του έργου του εμπνέεται και κυριαρχείται από το βιβλίο του Ιώβ.

Το βιβλίο του Ιώβ είναι η συνείδηση του ανθρώπου για τη φθαρτή φύση του βίου του και την απελευθέρωσή του από τη σκλαβιά του φόβου. Όταν αποδεχτεί τα γεγονότα σαν μια πιθανή εξέλιξη που απορρέει από τη φύση του δεν μπορεί παρά να γίνει δημιουργικός και αισιόδοξα σοφός. «Ο φόβος είναι η αγάπη που μας ενώνει με τους άλλους» όπως λέει ο Μ. Αναγνωστάκης.

Ο ΧΩΡΟΣ

Στην αρχή μοιάζει να είναι ένας δημόσιος χώρος (αίθουσα διαλέξεων) που είναι χωρισμένος σε δυο πλευρές από μια πασαρέλα που τον διασχίζει.
Οι Θεατές κάθονται στις δυο πλευρές. Αριστερά και δεξιά της πασαρέλας.
Σιγά - σιγά γεμίζει ο χώρος και άλλες φορές μοιάζει με πάρκο, με ερημωμένο σπίτι, με διάδρομο νοσοκομείου, με αίθουσα αναμονής, με φανταστικό χώρο έξω από τη γη, με δωμάτιο τρόμου.
Μια τεράστια βαριά πόρτα συνεχώς ανοιγοκλείνει. Απ’ έξω μια βουηρή πραγματικότητα «αναστενάζει».

Η ΜΟΥΣΙΚΗ

Η μουσική του Γιώργου Κουμεντάκη είναι ένα παράλληλο κείμενο που σπάει τη σιωπή και την ακινησία αφήνοντας να φανερωθούν τα αισθήματα των προσώπων. Άλλες φορές έρχεται να καλύψει τους φυσικούς ήχους της καθημερινότητας και να επιβάλει ένα ηχητικό σύμπαν γεμάτο σπαραγμό και αμφιβολία. Τίποτα δεν είναι παγιωμένο, σίγουρο, δυναμικό. Μέσα στα ερωτηματικά του βρίσκει τον προορισμό του.

ΤΑ ΚΕΙΜΕΝΑ ΤΩΝ ΠΡΟΒΟΛΩΝ

Στις προβολές δεν υπάρχουν εικόνες. Μόνο λέξεις. Ποιήματα. Κείμενα του Γιώργου Βέλτσου από τη σύνθεση του ΗΣΥΧΙΑ. Επεξηγούν, αναιρούν, χλευάζουν, υπονομεύουν τις ζωντανές εικόνες.

ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΙ

Όλοι οι ηθοποιοί είναι πρωτοεμφανιζόμενοι και γνωρίστηκαν με τον σκηνοθέτη στα πλαίσια ενός σεμιναρίου για το Αρχαίο Δράμα.
Μετά το πέρας του σεμιναρίου αποφάσισαν να ξαναβρεθούν.
Αυτό το δεύτερο σεμινάριο ακόμη συνεχίζεται μετά από οκτώ μήνες.
Υπήρξε κοινή απόφασή τους να γίνει παράσταση ένα μέρος από τη δουλειά τους που δεν είναι απαραίτητο να ολοκληρωθεί ποτέ.
Θα παρουσιαστεί σαν ένα στάδιο μιας προετοιμασίας, που, όπως φαίνεται, θα διαρκέσει πολύ καιρό ακόμη.
Δουλέψανε χωρίς διακοπή αυτό το διάστημα σαν φιλοξενούμενοι σε διάφορους χώρους, που παραχωρούσαν φίλοι και γνωστοί. Έρχονται ταλαιπωρημένοι, αλλά καθόλου κουρασμένοι ευχαριστώντας όσους τους συμπαρασταθήκανε.

Info

«Ιώβ» ΜΙΑ ΑΥΤΟΒΙΟΓΡΑΦΙΑ

«ΘΕΑΤΡΟΝ» - αίθουσα Ιφιγένεια Β
Κέντρο Πολιτισμού "Ελληνικός Κόσμος"
Πειραιώς 254, Ταύρος τηλ: 212 254 0314

Σύνθεση και επεξεργασία του κειμένου: Σ. Σ. Τσακίρης
Τα κείμενα των προβολών: Γιώργος Βέλτσος (από τη σύνθεση ΗΣΥΧΙΑ)
Τα κείμενα των μονολόγων αποδόθηκαν από το βιβλίο ΙΩΒ της Παλαιάς Διαθήκης με τη συνεργασία των ηθοποιών που τα ερμηνεύουν

Σκηνικά-Κοστούμια: Γιάννης Μετζικώφ
Μουσική: Γιώργος Κουμεντάκης
Φωτισμοί: Ελευθερία Ντεκώ
Video: Νάντια Σκούρτη
Ειδικές κατασκευές: Εύα Νικολοπούλου
Βοηθός σκηνοθέτη: Στέλιος Πατσιάς, Θοδωρής Ρέκας
Φωτογραφίες: Νάντια Σκούρτη
Αφίσα: Βαγγέλης Νικολάου
Διεύθυνση παραγωγής: Δήμητρα Πετροπούλου
Επικοινωνία: Χαρά Πετρούνια

Παίζουν οι ηθοποιοί (με αλφαβητική σειρά)
Γεωργία Αγκονσίλιο, Νίκος Αλεξίου, Κωσταντίνα Αποσκίτη, Ανδρέας Γιαννόπουλος, Κωσταντίνα Κλαψινού, Κλεάνθης Κόκκορης, Νατάσα Κρητικού, Ευθύμης Λιάτος, Κυριακή Μήτσου, Βάσω Μορφιαδάκη, Όλγα Νικολαϊδου, Χριστίνα Πασχάλη, Στέλιος Πατσιάς, Ελευθερία Ρουσάκη, Τζωρτζίνα Χρυσκίωτη.

Για 12 μόνο παραστάσεις
από Σάββατο 5 έως και Κυριακή 20 Δεκεμβρίου 2009, στις 21:00

Ημέρες & Ώρα παραστάσεων: 21.00
Σάββατο 5, Κυριακή 6, Δευτέρα 7, Τρίτη 8,
Παρασκευή 11, Σάββατο 12, Κυριακή 13, Δευτέρα 14, Τρίτη 15,
Παρασκευή 18, Σάββατο 19, Κυριακή 20/12/09

Τιμές εισιτηρίων: 20 € (γενική είσοδος) & 15 € (φοιτητικό).