X Apartments: Η τρίωρη βόλτα μας στην υποβαθμισμένη Αθήνα "γκρέμισε" τα τείχη

22.05.2015
Οδοιπόροι στην άγνωστη ιδιωτική ζώνη της Αθήνας γίναμε επί τρεις ώρες με αφορμή το “X Apartments”, την σπονδυλωτή perfomance που διοργανώνει αυτήν την περίοδο η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στους δρόμους της Αθήνας.

Φορώντας ένα μπλε βραχιολάκι, σαν παιδιά που πρέπει να ταυτοποιηθεί η ... καταγωγή μας κατά την έξοδο μας από το μαιευτήριο, ακολουθήσαμε τη διαδρομή της Κυψέλης, κάνοντας 8 στάσεις σε σπίτια συμπολιτών μας, σε ξενοδοχείο και ένα... άσυλο αποκομίζοντας πολύτιμες εμπειρίες ζωής μέσα από τις προσωπικές ιστορίες και τις ξεχωριστές δράσεις που έλαβαν χώρα. Βιώσαμε κυριολεκτικά ένα καθαρόαιμα αυθεντικό θέατρο, γίναμε και οι ίδιοι κοινωνοί αυτού που βιώναμε, συνεισφέραμε στην εξέλιξή του, δεν προσπεράσαμε επιδερμικά τα γεγονότα και τελικά καταφέραμε κάτι σπάνιο: γνωρίσαμε και συνυπάρξαμε ουσιαστικά με ανθρώπους άγνωστους, με ανθρώπους που στην καθημερινότητά μας απλώς τους προσπερνάμε αδιάφορα.


Ας ξεκινήσουμε λοιπόν την πολύτιμη βόλτα μας…

Πρώτη στάση ένα παλιό ερειπωμένο πλέον αρχοντικό στην Αγίου Μελετίου με μία δεσπόζουσα συκιά στην αυλή του. Με τη βοήθεια ακουστικών περιηγηθήκαμε στους χώρους του, ταξιδέψαμε στο χρόνο από τις αφηγήσεις που ακούγαμε γύρω από την ιστορία του, νιώσαμε πως μας μιλούν οι ίδιοι οι τοίχοι, κεραστήκαμε λικέρ μαστίχα και λουκουμάκι στο μπαλκόνι του και στο τελευταίο δωμάτιο μείναμε να κοιτάζουμε μία ξεπεσμένη πλέον αριστοκράτισσα ολόγυμνη και καθισμένη να ατενίζει έξω από τα μισάνοιχτα παραθυρόφυλλα τα περασμένα της… μεγαλεία.


Δεύτερη στάση, λίγο πιο πάνω, στην οδό Λήθης. Εκεί το σκηνικό ήταν τελείως διαφορετικό. Με μουσική υπόκρουση κλασική μουσική που προερχόταν από ένα…πιάνο, χτυπήσαμε το κουδούνι ενός ημιτελούς νεόδμητου κτιρίου. Μας άνοιξε ο διαχειριστής, ένας περίεργος εκ πρώτης όψεως άνθρωπος, λάτρης γατών και πολέμιος… μεταναστών (χαρακτηριστικό είναι πως γύρω από την πυλωτή υπήρχαν συρματοπλέγματα προστασίας από …αυτούς). Με προσοχή και ειδικά κράνη ανεβήκαμε στον τρίτο όροφο του κτιρίου, όπου και διαβάσαμε μία συγκινητική ιστορία… λήθης, ενώ στο διπλανό δωμάτιο απολαύσαμε σ΄ένα ιδιωτικό… ρεσιτάλ πιάνου τις αδελφές Μπόλλα, ενώ ταυτόχρονα διαβάσαμε την ιστορία τους. Το πώς δηλαδή έπεσαν στην παγίδα μιας κατασκευαστικής εταιρείας που δεν μπόρεσε εξαιτίας της οικονομικής κρίσης να ολοκληρώσει το κτίριο στο οικόπεδο που είχαν δώσει για αντιπαροχή. Στην έξοδο ο διαχειριστής μας έκανε μία και μόνο ερώτηση: Αν είμαστε έτοιμοι να ξεχάσουμε κάτι συγκλονιστικό που έχει συμβεί στη ζωή μας… Η απάντησή μας ήταν αρνητική….

Τρίτη στάση ένα υπόγειο λίγα μέτρα πιο πάνω. Εκεί συναντήσαμε ένα νεαρό μαύρο, που μας περιέγραψε σε σπαστά αγγλικά την προσωπική του οδύσσειά. Το πώς δηλαδή κατέληξε στην πλατεία Αμερικής, γιατί εκεί– όπως μας πληροφόρησε- μπορεί κάποιος να βρει όλους τους μαύρους της Ελλάδας! Μοναδικό του θέλω; Να νιώσει ελεύθερος άνθρωπος….

Τέταρτη και εξαιρετικά συγκινητική στάση μίαπολυκατοικία κοντά στη Δροσοπούλου. Χτυπήσαμε το κουδούνι που έγραφε «X Apartments», ανεβήκαμε στον πρώτο όροφο και… κλείσαμε τα μάτια μας. Μας παρέλαβε ένας συνοδός που κρατώντας μας με εμφανή αμηχανία, μας έκανε μία περιήγηση αισθήσεων σ΄ένα διαμέρισμα και μας έβαλε να καθίσουμε (στα τυφλά). Εκεί μας τοποθετούσε κάποια αντικείμενα στα χέρια. Όταν ανοίξαμε τα μάτια, είδαμε μπροστά μας ένα γλυκύτατο κοριτσάκι να μας κοιτάει με τα μεγάλα του μάτια. Συνειδητοποιήσαμε πως τόση ώρα μας έδινε τα παιχνίδια του… Έξω ο πατέρας του μας έγραψε σ΄ένα πίνακα «Η ζωή είναι ταξίδι» και μας χάρισε ένα διαβατήριο από τη… Συρία.

Και συνεχίσαμε περνώντας από την Πλατεία Αμερικής, κοιτάξαμε με νοσταλγία το σημείο που μέχρι το 2007 δέσποζε ο κινηματογράφος Αττικα και μπήκαμε σ΄ένα παρακείμενο ξενοδοχείο. Εκεί ξαπλώσαμε σ΄ένα κρεβάτι με κατακκόκινο κουβερλί και ακούσαμε ταυτόχρονα ζωντανά και τηλεοπτικά τρεις performer να τραγουδούν τρία τραγούδια…. σιωπής, τρία τραγούδια που για κάποιον λόγο μας έκαναν να σκεφτούμε τον αγοραίο έρωτα και την αναγκαστική οικειότητα/αποξένωση που αυτός απαιτεί.

Συνέχεια είχε μία ραδιοφωνική εκπομπή με τον Ανέστη Αζά και ένα φέρελπι μαύρο φοιτητή δημοσιογραφίας που, μολονότι είχε γεννηθεί στην Ελλάδα και είχε πάει σε ελληνικά σχολεία, δεν είχε ελληνική ιθαγένεια και ήταν αναγκασμένος να περάσει το τεστ… ιθαγένειας. Σ΄αυτό ακριβώς το τεστ υποβληθήκαμε και εμείς στο πλαίσιο της εκπομπής…

Η έβδομη στάση μας ήταν και η αγαπημένη μας. Μία στάση γεμάτη αισιοδοξία και όνειρα, γεμάτη ζεστασιά και αυθορμητισμό. Στην ταράτσα μια πολυκατοικίας στην οδό Κνωσσού, λίγο μετά το μεταβυζαντινό εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα, βρήκαμε έναν μικρό παράδεισο. Εκεί, μία συμπαθητική κυρία από τη Μολδαβία είχε στήσει το νοικοκυριό της σε ένα μικροσκοπικό δωμάτιο… υπηρεσίας. Θέα της, όλη η Αθήνα. Μας μίλησε για τη ζωή της, τον άνδρα της που πέθανε, το γιο της, τη μικρή της εγγονή, για τα όνειρα και τις θυσίες που έχει κάνει γι΄αυτήν. Ναι, αυτή η γυναίκα ήταν η επιτομή του κουράγιου και της αισιοδοξίας…


Τελευταία μας στάση, το Άσυλο Ανιάτων στην Αγίας Ζώνη, το οποίο αποτέλεσε στο παρελθόν την κατοικία του πρωθυπουργού Σπυρίδωνος Τρικούπη. Εκεί, μέσα σε εννιά στρέμματα φιλοξενούνται 170 άτομα με βαριά κινητικά προβλήματα και χρόνια νοσήματα. Εκεί για άλλη μια φορά συνειδητοποιήσαμε πόσο εύθραυστη είναι η ανθρώπινη φύση…. Πόσο φθαρτοί τελικά είμαστε και πόσο λεπτές είναι οι γραμμές και οι ισορροπίες της ζωής…



Τι αποκομίσαμε όμως από όλη αυτή την περιήγηση και γιατί φύγαμε «διαφορετικοί»; Στη διαδρομή μας αυτή βάλαμε για λίγο φρένο στους ακατάπαυστους ρυθμούς της καθημερινότητας και σαν γηγενείς τουρίστες ανακαλύψαμε μοναδικά κτίρια- στολίδια της αθηναϊκής αρχιτεκτονικής και ήρθαμε σ΄επαφή με αυτούς που πολλοί έχουν στοχοποιήσει ως «εχθρούς». Παράλληλα νιώσαμε μεγάλη έκπληξη πώς τελικά ένα εμπνευσμένο και σωστά δομημένο καλλιτεχνικό πρότζεκτ, όπως αυτό της Στέγης, μπορεί να υπερβεί τις λογικές πολιτικής ορθότητας, να γκρεμίσει ακόμη και τα τείχη της προκατάληψης και του ρατσισμού, μπορεί ακόμη και να μας κάνει να δούμε διαφορετικά τις υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας.

Τι μας έλειψε από τη βόλτα μας αυτή; Μας έλειψε λίγο ο εαυτός μας, το σύγχρονο δηλαδή ελληνικό στοιχείο. Πολύ θα θέλαμε να μπούμε και σ΄ένα ελληνικό σπίτι σαν το δικό μας, έτσι ώστε να μπορέσουμε να τοποθετηθούμε και οι ίδιοι μέσα στο ετερογενές αυτό αστικό τοπίο που ζούμε….

INFO:

21-24 Μαΐου 2015Εκτός Στέγης

Διάρκεια: Περίπου 3 ώρες
Οι διαδρομές πραγματοποιούνται στα ελληνικά ή τα αγγλικά.

Ιδέα: Matthias Lilienthal
Καλλιτεχνική επιμέλεια: Κάτια Αρφαρά & Anna Mülter
Έρευνα: Πρόδρομος Τσινικόρης
Δραματουργία: Κάτια Αρφαρά, Anna Mülter, Πρόδρομος Τσινικόρης
Οργάνωση παραγωγής: Δήμητρα Δερνίκου
Τεχνική διεύθυνση: Λευτέρης Καραμπίλας
Εκτέλεση παραγωγής: Βασίλης Παναγιωτακόπουλος
Βοηθός εκτέλεσης παραγωγής: Θεοδώρα Καπράλου
Συντονισμός: Μαρίνα Τρουπή
Παραγωγή: Στέγη Γραμμάτων & Τεχνών

Καλλιτέχνες:
Διαδρομή 1: Άγιος Παύλος – Κολωνός
Ανδρέας Αγγελιδάκης (GR), Γιώργος Δρίβας (GR), Σύλλας Τζουμέρκας (GR),Ant Hampton (UK/CH), Markus Öhrn (SE/DE), Akira Takayama (JA), Doris Uhlich (AT)
Διαδρομή 2: Αγίου Μελετίου – Κυψέλη
Ανέστης Αζάς (GR), Τζένη Αργυρίου (GR), Ελένη Ευθυμίου (GR), Alexandra Bachzetsis (GR/CH), Chris Kondek (USA/DE), Boris Nikitin (CH), Taldans (Filiz Sizanli & Mustafa Kaplan) (TR), Daniel Wetzel (DE)
Πατήστε εδώ για να διαβάσετε τα βιογραφικά των καλλιτεχνών και των επιμελητών του Χ Apartments.

Βοηθοί καλλιτεχνών:
Ιωάννα Βαλσαμίδου, Δανάη Γιαννακόπουλου, Δημήτρης Ζάχος, Άρης Λάσκος, Γιούλα Μπούνταλη, Niκος Πλυτάς, Ελίνα Ρίζου, Έλσα Σίσκου, Kατερίνα Σκουρλή, Ελισάβετ Στάμου, Ελένη Στρούλια, Αλεξάνδρα Συρίου, Λιάνα Ταουσιάνη, Φαίδρα Τσαλαμπαμπούνη, Μαρία Φράστανλη

Γεωργία Οικονόμου

[email protected]