Ενας υπερήλικας και εξαιρετικά καταξιωμένος ηθοποιός υπαγορεύει τη διαθήκη του σ’ έναν νεαρό βοηθό συμβολαιογράφου. Είναι ο 35ος συμβολαιογράφος, μέσα σε σαράντα χρόνια, που αναλαμβάνει αυτήν τη δουλειά..
Το κείμενο του Βασίλη Παπαβασιλείου είναι ένα κείμενο προσχωσιγενές, όπως ο ίδιος το χαρακτηρίζει, καθώς έγιναν σ΄αυτό αλλεπάλληλες προσθήκες σε βάθος χρόνου. Την ιδέα του συνέλαβε στις 11 Νοεμβρίου του 1990, όταν και «έφυγαν» από τη ζωή ο Αλέξης Μινωτής και ο Γιάννης Ρίτσος. Λίγες ημέρες αργότερα δημοσιεύτηκε η διαθήκη του Μινωτή και διάβασε μέσα της τη φράση: «Τα ποσά είναι ασήμαντα, πλην τα αισθήματα πρωτεύουν…». Αυτό ήταν το έναυσμα. Το 1995 έγιναν πολλές προσθήκες στο κείμενο και το 2016 πήρε την τελική του μορφή. Ο σημαντικός αυτός θεατράνθρωπος στο Relax Mynotis αντλεί τη διαλεκτική του από το παρελθόν, από προσωπικότητες όπως ο Ρίτσος και ο Καραμανλής, που παρελαύνουν σαν φαντάσματα στο κείμενο, αλλά κυρίως από τη ματαιότητα της καθημερινότητας και τον παραληρηματικό σύγχρονο τρόπο ζωής. Αυτόν ακριβώς αποδομεί μ΄έναν φιλοσοφικό σαρκασμό που αγγίζει πολλές φορές την πλατωνική θεωρία και την αριστοτέλεια λογική. Η φράση του «ένα ταυ χωρίζει την αντωνυμία από την ανωνυμία» είναι ίσως και η πεμπτουσία της παράστασης όλης. Το γεγονός δηλαδή της ανθρώπινης ύπαρξης στο χωροχρόνο και η σπουδαιότητα της σημαντικότητάς της. Η εκ φύσεως ανάγκη του ατόμου να ξεχωρίσει από τη μάζα και να βροντοφωνάξει τη μοναδικότητά του, αλλά και η μοιραία συνεκδοχική και ταυτόχρονη απώλεια της προσωπικής του ελευθερίας και πολλές φορές του ίδιου του του εαυτού. Ο ηθοποιός, ο πολιτικός, ο ποιητής, ο διάσημος, αλλά και ο σημαντικός για το περιβάλλον του άσημος άνθρωπους. Όλοι χώρεσαν σ΄αυτήν την παράσταση. Και γι΄αυτό, ακούγοντας τους εμμονικά σχεδόν ανθρωποκεντρικούς και βαθιά φιλοσοφικούς διαλόγους των πρωταγωνιστών, ο θεατής αισθάνεται την ίδια στιγμή ανόητος και τυχερός. Ανόητος γιατί αφήνει τη ζωή σου να χάνεται μέσα στην απόλυτη παράκρουση των σύγχρονων απαιτήσεων και τυχερός γιατί τελικά μέσα από φιλοσοφικούς στοχασμούς βρίσκει μία διέξοδο και μπορεί να αγγίξει το νόημα της ζωής… «Στους δέκα ανθρώπους με τους οποίους ερχόμαστε σε επαφή καθημερινά οι επτά είναι νεκροί (…). Απλώς, υποδύονται τους ζωντανούς», αναφέρει ο υπέργηρος ηθοποιός στην παράσταση και «χτυπά» τον σύγχρονο άνθρωπο στο μεδούλι του, στην επιφανειακότητά του, στην εσωτερική του νέκρωση και στον επίπλαστο «παράδεισό» του.
Εξαιρετικά τυχερός ο Γιάννος Περλέγκας, στάθηκε επάξια δίπλα στον Βασίλη Παπαβασιλείου και πήρε μαθήματα ζωής, υποκριτικής και ήθους. Η επί σκηνής χημεία τους αποδείχθηκε πολύτιμη. Ένας πρόγονος και ένας απόγονος διασταυρώνονται σε μία σχέση όχι μόνο θεατρική, αλλά και αληθινή, ρεαλιστική. Η ενεργητική σιωπή του απόγονου στην καταιγιστική διαλεκτική του προγόνου του… Μια σιωπή που καταλήγει σ΄έναν μοναδικό μονόλογο του ίδιου του απογόνου, έναν μονόλογο που καταδεικνύει συγκλονιστικά πως η σκυτάλη της μίας γενιάς έχει τελικά παραδοθεί στην άλλη.
Αξίζει να δει κάποιος αυτήν την παράσταση; Ναι, διότι θα γίνει μάρτυρας μιας σπουδαίας θεατρικής στιγμής και συνύπαρξης. Αρκεί να λάβει υπόψιν του πως το κείμενο βρίθει φιλοσοφίας και διαλεκτικής, οπότε και μοιραία δεν απευθύνεται στον μέσο θεατή.
Γεωργία Οικονόμου
