Τι: Λατρεία και Πάθος (Adoration and Passion): Έκθεση εικόνων της Συλλογής Βελιμέζη από το Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού στο Λονδίνο, με τη συνεργασία του Μουσείου Μπενάκη και της Βρετανικής Βιβλιοθήκης
Πότε: 21 Αυγούστου - 21 Σεπτεμβρίου 2006,
Που: Sir John Ritblat Treasures of the British Library Gallery, British Library Gallery

Μία πολύ ενδιαφέρουσα έκθεση με τίτλο «Λατρεία και Πάθος (Adoration and Passion) : Εικόνες από τη συλλογή Βελιμέζη» θα παρουσιαστεί στο Λονδίνο στο πλαίσιο της δραστηριοποίησης του Ελληνικού Ιδρύματος Πολιτισμού υπό τη νέα Διοίκηση.

Η έκθεση οργανώνεται από το ΕΙΠ με τη συνεργασία του Μουσείου Μπενάκη και της Βρετανικής Βιβλιοθήκης και θα φιλοξενηθεί από τις 21 Αυγούστου έως τις 21 Σεπτεμβρίου 2006, στην αίθουσα Sir John Ritblat Treasures of the British Library, όπου εκτίθενται, μεταξύ άλλων θησαυρών, η Magna Carta και ο Σιναϊτικός Κώδικας από τη Μονή Αγίας Αικατερίνης του Σινά.

Η έκθεση «Λατρεία και πάθος : Εικόνες από τη συλλογή Βελιμέζη» παρουσιάζεται με αφορμή το 21ο Διεθνές Συνέδριο Βυζαντινών Σπουδών (21 - 26/8, Λονδίνο) στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης σειράς εκδηλώσεων Greece in Britain, που οργανώνει το ΕΙΠ στο Ηνωμένο Βασίλειο από το 1998.

Θα εκτεθούν επιλεγμένες εικόνες της Συλλογής Βελιμέζη, η οποία συγκροτήθηκε κατά την περίοδο 1936-46 από τον Αιμίλιο Βελιμέζη (1902-1946). Η συλλογή αριθμούσε αρχικά 90 εικόνες από διάφορες περιοχές του ελλαδικού χώρου, που χρονολογούνται ανάμεσα στον 15ο και τον 19ο αιώνα.

Οι παλαιότερες εικόνες ανήκουν σε εκλεκτά εργαστήρια ζωγράφων της βενετοκρατούμενης Κρήτης (15ος - 16ος αι.), όπου η ζωγραφική των εικόνων γνώρισε μεγάλη άνθηση ως μορφή τέχνης. Η "Παναγία Οδηγήτρια", η "Παναγία Γλυκοφιλούσα" του κύκλου του Ανδρέα Ρίτζου, ο "Θρίαμβος της Ορθοδοξίας", ο "Άγιος Ιωάννης ο Βαπτιστής" και η εικόνα όπου εικονογραφούνται οι στροφές του "Ακάθιστου Ύμνου" προς την Παναγία, είναι από τα λαμπρότερα δείγματα των εργαστηρίων αυτών. Σημαντικός αριθμός εικόνων της συλλογής προέρχεται από εργαστήρια ζωγράφων Κρητικής καταγωγής - όπως ο Εμμανουήλ Τζάνες - που κατέφυγαν στα Ιόνια νησιά και τη Βενετία μετά την άλωση του Χάνδακα (Ηράκλειον) από τους Οθωμανούς (1669).

Το σημαντικότερο έργο αυτής της περιόδου, και συγχρόνως το σπουδαιότερο της Συλλογής Βελιμέζη που θα παρουσιαστεί στην έκθεση, είναι η εικόνα με τη μορφή μικρού αλταρίου, που απεικονίζει την παράσταση «το Πάθος του Χριστού - Πιετά με Αγγέλους», έργο δυτικού χαρακτήρα του Δομήνικου Θεοτοκόπουλου (Εl Greco). Ο μεγάλος ζωγράφος βασίστηκε στην τεχνική των Κρητικών εικόνων και ολοκλήρωσε τη συγκεκριμένη δημιουργία λίγο πριν αναχωρήσει από την Κρήτη.