«Πήγαινε φέρε το βούτυρο» προστάζει ο (σύγχρονος Ορφέας) Μάρλον Μπράντο τη Μαρία Σνάιντερ, προσπαθώντας να απαλύνει τον πόνο του μέσα από ένα κάθιδρο σεξουαλικό performance δια της οπίσθιας οδού. Ο Μπερτολούτσι θα ξαπλώσει για άλλη μια φορά στο ντιβάνι της ψυχανάλυσης, ολόγυμνος αυτή τη φορά, και θα προκαλέσει την μήνιν της Ιταλικής δικαιοσύνης (που θα του αφαιρέσει τα πολιτικά δικαιώματα), τον ενθουσιασμό της επιδραστικής Αμερικανίδας κριτικού Πολίν Κέιλ (που έκανε λόγο για μια από τις σπουδαιότερες ερωτικές επαναστάσεις του σινεμά) και τις αμφιβολίες του Ινγκμαρ Μπέργκμαν (που δικαίως πίστευε ότι ο Μπερτολούτσι είχε καταπιέσει την ομοφυλοφιλική τροπή της ταινίας). Οπως και να χει, μετά από τόσα χρόνια και τόσο βούτυρο, αυτό το ταγκό ακόμα πονάει. Κ.Σ.