Ανεμοδαρμένα Ύψη

17.12.2011
Η ζωή στην κατοικία των Έρνσο κυλάει αργά, ακολουθώντας τους νωχελικούς ρυθμούς της αγγλικής επαρχίας του βορρά. Μια κρύα, χειμωνιάτικη νύχτα, η πόρτα της έπαυλης ανοίγει για να προσφέρει καταφύγιο στον Χίθκλιφ, ένα φτωχό, πεινασμένο παιδί από το Λονδίνο. Ένας παράφορος έρωτας γεννιέται ανάμεσα στον Χίθκλιφ και στη νεαρή Κάρι Έρνσο, ένας έρωτας που όμως οδηγεί σε μια καταιγίδα αβυσσαλέου μίσους.

Αφήνοντας πίσω της κάθε υπόνοια καλλιγραφημένου «κοστουμέ μελοδράματος» η Άρνολντ βουτάει την κάμερά της στη λάσπη και κινηματογραφεί με ωμότητα και πρωτοφανή ρεαλισμό το δημοφιλέστερο έργο της αγγλικής λογοτεχνίας.

Γραμμένα το 1847 από την, 27χρονη τότε, Έμιλι Μπροντέ, τα «Ανεμοδαρμένα Υψη» έχουν ελάχιστη σχέση με παρόμοια βιβλία της εποχής -και κυρίως το «Τζείν Έιρ» της αδελφή της, Σαρλότ. Αυτό που συνηθίσαμε να ονομάζουμε ρομαντισμό αποκτά εδώ τις πραγματικές του διαστάσεις και αποκαλύπτει ένα ολόκληρο κόσμο, ο οποίος αλλάζει μέσα σε ερωτικά πάθη και ταξικά μίση.

Η άγρια και γεμάτη πάθος ιστορία της σχεδόν δαιμονικής αγάπης του Χίθκλιφ για την Κάθριν έχει μεταφερθεί πολλές φορές στο σινεμά. Αν έχετε δει την πιο γνωστή (του 1939, σε σκηνοθεσία Γουίλιαμ Γουάιλερ και πρωταγωνιστή τον Λόρενς Ολίβιε) ξεχάστε την πάραυτα. Η Αρνολντ («Red Road», «“Fish Tank») την είχε πετάξει στα σκουπίδια πριν αρχίσει καν να γράφει το σενάριο.

Και μόνο η φιγούρα του Χίθκλιφ ο οποίος, για πρώτη φορά στο σινεμά, εμφανίζεται μαύρος (και στο βιβλίο βέβαια περιγράφεται μελαψός σαν τσιγγάνος) ανατρέπει όλα τα μέχρι τώρα κινηματογραφικά δεδομένα και εισάγει τον θεατή σε ένα περιβάλλον σκοτεινό –αληθινά «ανεμοδαρμένο»- στο οποίο κυριαρχεί η βροχή και το πάθος.

Ξαναβλέποντας λοιπόν την ιστορία από την αρχή και αδιαφορώντας για τα κλισέ που της έχουν φορτωθεί εδώ και δεκάδες χρόνια, η σκηνοθέτης αναζητά την ουσία των μεγάλων ρομαντικών ιδεών που διατρέχουν τα «Ανεμοδαρμένα Ύψη» και φωτίζει αυτόν τον τρελό έρωτα, τον amour fou των σουρεαλιστών, οι οποίοι είχαν υμνήσει το βιβλίο της Μπροντέ- δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι και ο Μπουνιουέλ το είχε διασκευάσει στο Μεξικό του 1953. (όπως βέβαια δεν είναι τυχαίο και το γεγονός ότι το βιβλίο παραμένει στην ουσία αταξινόμητο, έχοντας δοκιμάσει όλες τις σχολές της ευρωπαϊκής λογοτεχνικής κριτικής.)

Καταπληκτική «βρώμικη» φωτογραφία (βραβευμένη στο φεστιβάλ Βενετίας) κάμερα στο χέρι, εντάσεις, πάθη, βιαιότητα και τραγικό μεγαλείο.

Εκεί που η ψυχανάλυση συναντά την αφηγηματική ωμότητα και ο έρωτας γίνεται μέρος του κινηματογραφικού κάδρου, η ταινία της Άρνολντ λάμπει μέσα στο σκοτάδι της.

Ορέστης Ανδρεαδάκης

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΣΤΗΝ ΙΔΙΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ