Zαν-Πιερ Ζενέ: Ο γητευτής των εικόνων

27.11.2009
Ο σκηνοθέτης της "Αμελί" επιστρέφει με τον μαγικό κόσμο του «Micmacs - Μικροαπατεώνες στα Δύσκολα» και η μεγάλη οθόνη πάλλεται από τον ανορθόδοξο ρομαντισμό και το λυτρωτικό χιούμορ που μόνο ο Ζενέ ξέρει να πυροδοτεί.

Ο σκηνοθέτης της "Αμελί" επιστρέφει με τον μαγικό κόσμο του «Micmacs - Μικροαπατεώνες στα Δύσκολα» και η μεγάλη οθόνη πάλλεται από τον ανορθόδοξο ρομαντισμό και το λυτρωτικό χιούμορ που μόνο ο Ζενέ ξέρει να πυροδοτεί.

Αυτή είναι η πρώτη σας ταινία μετά τους «Ατελείωτους αρραβώνες», που προβλήθηκαν πριν πέντε χρόνια. Γιατί σας πήρε τόσο καιρό να επιστρέψετε στην ενεργό δράση;

Γιατί έχασα δύο χρόνια δουλεύοντας τη κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου «The Life of Pi». Πρόκειται για ένα μπεστ σέλερ που αφηγείται την ιστορία ενός ναυαγίου από το οποίο διασώζεται ένα παιδί, το οποίο επιβιώνει πάνω σε μια σωσίβιο λέμβο, παρέα με μια τίγρη. Η 20th Century Fox μου ζήτησε να κάνω τη διασκευή. Εγραψα το σενάριο και έφτιαξα εξαιρετικά περίπλοκα story-boards, ζωγράφισα 3 με 5 χιλιάδες εικόνες και σκίτσα, ψάξαμε για τοποθεσίες στην Ινδία, κάναμε έρευνα... Πολύ δουλειά! Δεν καταφέραμε όμως να πάρουμε το πράσινο φως για να αρχίσουμε γυρίσματα. Το σχέδιο μας κρίθηκε εξαιρετικά ακριβό: 85 εκατομμύρια δολάρια.

Πώς επιλέξατε τον τίτλο Micmacs a tire-larigot και τι σημαίνει;

Το Micmacs σημαίνει χειρισμός, μανούβρα και ως λέξη συνήθως χρησιμοποιείται για να περιγράψει τον τρόπο με τον οποίο ένας ή περισσότεροι μικροαπατεώνες πραγματοποιούν μια ληστεία. Και η tire-larigot είναι μια πολύ παλιά γαλλική έκφραση, που σημαίνει πάρα πολύ. Επομένως ο τίτλος είναι ένα είδους υπόσχεση στο κοινό ότι θα παρακολουθήσει πολλές μανούβρες, πολύ δράση... Εξάλλου, είναι πολύ εύηχος στα γαλλικά.

Από το Αλιεν: Η αναγέννηση, μέχρι την Αμελί και τους Ατελείωτους αρραβώνες ο κεντρικός ήρωας σας ήταν γυναίκα. Στο Micmacs είναι άντρας...

Ναι! Ηθελα μια αλλαγή. Στη πραγματικότητα όμως, κάθε φορά, σε κάθε ταινία μου, πρωταγωνιστεί ένα ορφανό που παλεύει ενάντια σε κάποιου είδους τέρας. Πάντα αφηγούμαι την ίδια ιστορία. Και πάντα τα βάζω με τον εαυτό μου για αυτό, αλλά δεν μπορώ να αντισταθώ. Το τέρας είναι ο θάνατος στους Ατελείωτους Αρραβώνες, η δειλία στην Αμελί, το Αλιεν φυσικά στο Αλιεν, ο χασάπης στο Ντελικατέσεν, ο γέρος που κλέβει τα όνειρα στη Πόλη των χαμένων παιδιών, οι έμποροι όπλων στο Micmacs.

Αναφέρατε το Ντελικατέσεν και την Πόλη των χαμένων παιδιών, που σκηνοθετήσατε μαζί με τον Μαρκ Καρό. Από το Αλιεν (1997) και μετά όμως δουλεύετε μόνος. Ποια η διαφορά;

Είναι πολύ καλύτερα τα πράγματα τώρα, γιατί ο Μαρκ ήταν τελειομανής ακόμα και με την παραμικρή λεπτομέρεια. Θυμάμαι πως κάποιες φορές, στα γυρίσματα του Αλιεν, μαζί με τον διευθυντή φωτογραφίας αφήναμε επίτηδες ακατάστατο το πλατό και αφού αλληλοκοιταζόμασταν λέγαμε ταυτόχρονα: «Ο Καρό δεν είναι εδώ! Δεν μας νοιάζει!» (γελάει). Με ενδιαφέρει ιδιαίτερα η καλλιτεχνική διεύθυνση - αγαπάω το πλάσιμο του σύμπαντος, της μορφής ενός φιλμ εξίσου με τον Καρό. Απλά δεν έχω την ίδια συμπάθεια για τα κουστούμια ή το μακιγιάζ. Ξέρω ακριβώς τι δεν θέλω, αλλά μου είναι δύσκολο να εκφράσω τι θέλω. Γι' αυτά όμως δεν χρειάζομαι έναν επιπλέον καλλιτεχνικό διευθυντή. Οχι, προτιμώ να δουλεύω μόνος. Αισθάνομαι ελεύθερος. Εξάλλου, νομίζω ότι οι ιστορίες μου δεν αρέσουν στον Καρό. Εχω την εντύπωση ότι μισεί την Αμελί, γιατί έχει πολύ συναίσθημα. Και ο Καρό έχει αδυναμία στη βία, γι' αυτό προτιμά τους Αρραβώνες: υπάρχει ένας πόλεμος, κάποια άνθρωποι τραυματίζονται...

Γιατί επιλέξατε το Φεστιβάλ του Τορόντο για να κάνετε την παγκόσμια πρεμιέρα του Micmacs;

Ηταν ευκαιρία, γιατί μόλις το είχαμε ολοκληρώσει. Εξάλλου είχα καλές αναμνήσεις από εδώ, αφού είχα κερδίσει το Βραβείο Κοινού με την Αμελί. Ηταν μεγάλη τιμή. Το γλυπτό βέβαια που αντιπροσωπεύει το Βραβείο είναι ΑΣΧΗΜΟ! Το έχω καταχωνιασμένο στα βάθη της ντουλάπας μου. Δεν θέλω να το βλέπω. Μην τους το πεις όμως (γελάει)

Αποκλειστική συνέντευξη: Ιωάννα Παπαγεωργίου