Μαυρομάτικα γιαχνί με φασκόμηλο

15.11.2013
Στην ελληνική κουζίνα τα λέμε και φασόλια γιαχνί, αφού έτσι αποκαλούνται τα φαγητά που μαγειρεύονται με κόκκινη σάλτσα. Στο βόρειο τμήμα της Τοσκάνης ένας ανάλογος τρόπος μαγειρέματος των φασολιών ονομάζεται all uccelletto (uccelletto=πουλάκι) και το μαγείρεμά τους χαρακτηρίζεται αρωματικά από ένα και μόνον υλικό: το φασκόμηλο. Καθώς το άρωμά του μεταφέρεται στα φασόλια και στη σάλτσα τους, το πιάτο παίρνει μια άκρως ενδιαφέρουσα γευστική τροπή. Τα μαυρομάτικα με ντομάτα και φασκόμηλο είναι το γιαχνί αλά βορειο-ιταλικά.

Τα φασόλια μαγειρεμένα σαν πουλάκια (fagioli all uccelletto) είναι τυπικό πιάτο της κουζίνας της Φλωρεντίας, που γίνεται συνήθως με διάφορες ποικιλίες άσπρων φασολιών ή και με τα αποκαλούμενα 'χάντρες’. Παλιότερα μάλιστα το πιάτο συνηθίζονταν να μαγειρεύεται αποκλειστικά σε πήλινο σκεύος. Λέγεται πως το όνομά του προέρχεται είτε εξαιτίας του φασκόμηλου που η κουζίνα της Τοσκάνης χρησιμοποιούσε ανέκαθεν ως βασικό μυρωδικό στις συνταγές για μικρά πουλιά είτε γιατί έτσι μαγειρεμένα τα φασόλια θύμιζαν στον ουρανίσκο ότι το πιάτο περιείχε και πουλιά, τις εποχές που αυτά δεν υπήρχαν διαθέσιμα.

Η κύρια διαφορά της προσέγγισης σε σχέση με το ελληνικό γιαχνί έγκειται στα μυρωδικά που καταρχήν προστίθενται στο βράσιμο των οσπρίων και μετά ειδικά στο φασκόμηλο, που έρχεται να προσφέρει τον έντονο αρωματικό του χαρακτήρα στο τελικό πιάτο. Κατά τα λοιπά, η μαγειρική τους είναι εξαιρετικά απλή και ακολουθεί τον κανόνα less is more, άρα ελάχιστα υλικά (ντομάτα και σκόρδο, που μπαίνει και βγαίνει), καθόλου δε, μα καθόλου κρεμμύδι.

Στη συνταγή χρησιμοποιήθηκαν τα μαυρομάτικα φασόλια και φρέσκια ντομάτα (αντί για κουτί). Το γευστικό αποτέλεσμα είναι θαυμάσιο, ελαφρύ και με απρόσμενο ενδιαφέρον. Αν ως τώρα δεν έχει τύχει να γευτείτε τον συνδυασμό, αξίζει να τον δοκιμάσετε.

Με την ίδια μέθοδο μπορούν φυσικά να γίνουν ωραιότατα και τα ρεβίθια.

Προετοιμασία: 10 λεπτά συν το μούλιασμα, (για τα άλλα ξερά φασόλια και τα ρεβίθια–τα μαυρομάτικα συνήθως δεν το χρειάζονται αλλά κι να το κάνετε δεν θ’ αλλάξει κάτι), 50-60 λεπτά συνολικά. Εύκολη συνταγή.

Υλικά (για 4 άτομα)
300 γραμ. φασόλια μαυρομάτικα (ή άλλα που έχουν μείνει ένα βράδυ σε νερό)
1 κλαράκι θυμάρι
1 κλαράκι δενδρολίβανο
1 κλαράκι φασκόμηλο
νερό
-------------------
6 κ.σ. ελαιόλαδο
2 σκελίδες σκόρδο χοντροκομμένες (στα 6 ή 8)
2 μεγάλες κόκκινες ντομάτες χωρίς τη φλούδα ψιλοκομμένες ή 1 κουτί (400 γραμ.) αποφλοιωμένες και ψιλοκομμένες
1 κύβο ζωμό κρέατος (προαιρετικά)
5-6 φύλλα φρέσκο φασκόμηλο ή ξερό
αλάτι, πιπέρι

Ετοιμάζετε τα φασόλια: Βάζετε τα φασόλια σε κατσαρόλα με νερό να τα σκεπάζει 4-5 εκατ. και προσθέτετε τα κλαράκια με τα αρωματικά, δεμένα με σπαγκάκι. Τα φέρνετε σε σημείο βρασμού, ξαφρίζετε, χαμηλώνετε τη φωτιά και τα μαγειρεύετε με το καπάκι για 20-25 λεπτά περίπου (να μην λιώσουν).

Κρατάτε 150-200 ml από το νερό που έβρασαν, σουρώνετε τα φασόλια και πετάτε τα αρωματικά.
Κάνετε τη σάλτσα: Σε βαθύ τηγάνι ή κατσαρόλα ζεσταίνετε σε μέτρια φωτιά το λάδι και προσθέτετε το σκόρδο. Το αφήνετε για 1-2 λεπτά μέχρι να αρχίσει να καφετίζει, οπότε το βγάζετε και το πετάτε.
Βάζετε το φασκόμηλο, τη ντομάτα και τον κύβο κρέατος (αν το χρησιμοποιήσετε) και ανακατεύετε να διαλυθεί (5 λεπτά). Προσθέτετε τα φασόλια και 150 ml (ή λίγο περισσότερο αν τα προτιμάτε πιο υγρά), αλάτι και πιπέρι και βράζετε σε μέτρια φωτιά για 15 λεπτά, ανακατεύοντας μερικές φορές για να ενσωματωθούν οι γεύσεις.

Σερβίρισμα: Ζεστά, σε μπολ ή βαθιά πιάτα με ωραίο ψωμί. Στην Versilia προσθέτουν 1 κ.σ. δυνατό ξίδι μπαλσάμικο, αν σας αρέσει, δοκιμάστε

Περισσότερες συνταγές αλά Pandespani μπορείς να βρεις πατώντας εδώ.