H ημικρανία, που εντοπίζεται συνήθως στη μια πλευρά του κεφαλιού, αποτελεί την πιο πολυσυζητημένη μορφή πονοκεφάλου. Μια κρίση της διαρκεί κατά κανόνα από 4 έως 72 ώρες και μπορεί να συνυπάρχει και με οπτικές διαταραχές, γνωστές ως «αύρα» (λάμψεις, μαύρα στίγματα, σχήματα ζιγκ-ζαγκ), ναυτία και εμετό. Όπως επισημαίνουν από την Ελληνική Εταιρεία Κεφαλαλγίας, τα αίτια της ημικρανίας από την οποία υποφέρουν κυρίως οι γυναίκες δεν είναι ακόμα απολύτως γνωστά. Πιστεύεται, όμως, ότι το πρόβλημα προκύπτει από την περιοδική διαταραχή της λειτουργίας ομάδων νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου. Επίσης υπάρχουν ορισμένοι παράγοντες (άγνωστοι για πολλούς), οι οποίοι συντελούν στις γνωστές «κρίσεις» ημικρανίας, επιδεινώνοντας το πρόβλημα, γι’ αυτό και πρέπει να αποφεύγονται. Δες λοιπόν τι ενδέχεται να πυροδοτεί τις ημικρανίες σου και πάρε τα ανάλογα μέτρα.
1. Οι ασταθείς ώρες ύπνου
Αν δεν κοιμάσαι αρκετά ή απεναντίας κοιμάσαι παραπάνω ώρες από όσες σου χρειάζονται (πιθανόν αν παίρνεις υπνωτικά ή ηρεμιστικά), τότε δεν αποκλείεται οι ημικρανίες σου να συνδέονται με τις ασταθείς ώρες ύπνου.
Η συμβουλή των ειδικών: Να ξυπνάς και να κοιμάσαι την ίδια ώρα. Η απότομη αλλαγή της ρουτίνας μπορεί να προκαλέσει έντονη κεφαλαλγία, διότι επηρεάζει τον υποθάλαμο – το τμήμα του εγκεφάλου που ρυθμίζει την ορμονική ισορροπία του οργανισμού, εξηγεί ο δρ Άντι Ντόσον, επικεφαλής του Τμήματος Κεφαλαλγιών στο Νοσοκομείο του Παν/μίου King’s College, στο Λονδίνο. O ίδιος συνιστά επίσης να μην κοιμάσαι με φως, ώστε να διεγείρεται η μελατονίνη (ορμόνη του ύπνου). Κι ακόμη να αποφεύγεις να βλέπετε τηλεόραση στο κρεβάτι, γιατί μπορεί να υπερδιεγείρει τον εγκέφαλό σου.
2. Ο κακός αερισμός στο υπνοδωμάτιο
Εάν το υπνοδωμάτιό σου δεν αερίζεται καλά, είναι πιθανό να συνδέεται με την πρωινή σου ημικρανία, αφού ο εγκέφαλος δεν παίρνει το οξυγόνο που χρειάζεται. Το ίδιο αποτέλεσμα έχει και ο κακής ποιότητας αέρας που μπορεί να εισπνέεις, εάν έχεις τη συνήθεια να καπνίζεις στην κρεβατοκάμαρα ή όταν καις αρωματικά κεριά και στικ.
Η συμβουλή των ειδικών: Φρόντισε να αερίζεις καλά το υπνοδωμάτιο και βέβαια να μην αφήνεις ποτέ γεμάτα τασάκια. Φρόντισε επίσης να καθαρίζεις συχνά τα φίλτρα του κλιματιστικού και ακόμα να διατηρείς τη θερμοκρασία στο χώρο στους 18 με 23° C.
3. Τo παιχνίδι των οιστρογόνων
Σύμφωνα με στατιστικές, περίπου το 60% των γυναικών παραπονιέται για ημικρανίες λίγες ημέρες πριν και κατά την περίοδο της εμμήνου ρύσεως. Όπως επισημαίνουν από την Ελληνική Ενδοκρινολογική Εταιρεία, ορισμένες αυξομειώσεις στα επίπεδα των γυναικείων σεξουαλικών ορμονών -και κυρίως των οιστρογόνων- ευθύνονται για την πυροδότηση και τη συχνότητα των κρίσεων ημικρανίας ή γενικώς των κεφαλαλγιών γένους θηλυκού. Η ίδια αιτία μπορεί να προκαλέσει ημικρανία και κατά την διάρκεια της ωορρηξίας. Είναι γνωστό ότι και στη φάση αυτή παρατηρείται μια ορμονική διακύμανση, δηλαδή πτώση των οιστρογόνων και άνοδος της προγεστερόνης. Στις γυναίκες λόγω των ορμονικών αλλαγών παρατηρούνται επίσης ημικρανίες κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης, μετά τον τοκετό ή και κατά την κλιμακτήριο και την εμμηνόπαυση.
Η συμβουλή των ειδικών: Για όσο διάστημα έχεις την ευαισθησία, απόφυγε τηγανητά και λιπαρά φαγητά, σοκολάτες, πολλά τυριά, θαλασσινά και αλκοόλ, που ενοχοποιούνται για επιδείνωση της ημικρανίας. Αντίθετα θα ανακουφιστείς αν πίνεις αφέψημα μέντας, λεβάντας, χαμομηλιού ή αν κάνεις κομπρέσες με τα φυτά αυτά, που έχουν κατασταλτικές και χαλαρωτικές ιδιότητες. Περιόρισε επίσης το κάπνισμα και τα αναλγητικά, διότι η κατάχρησή τους μπορεί να οδηγήσει σε υποτροπιάζουσα ημικρανία.
4. To αντισυλληπτικό χάπι
Σε περίπτωση προδιάθεσης τα αντισυλληπτικά χάπια μπορεί να προκαλέσουν ημικρανία ή αν προϋπάρχει ημικρανία, να την επιδεινώνουν σε ένταση και συχνότητα. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το αντισυλληπτικό χάπι μεταβάλλει τα επίπεδα των οιστρογόνων στο αίμα. Μετά τη διακοπή τους οι ημικρανίες μειώνονται ή εξαφανίζονται. Έρευνες επίσης έχουν δείξει ότι η σύνθεση του αντισυλληπτικού παίζει σημαντικό ρόλο στην επιδείνωση ή τη βελτίωση της ημικρανίας, αφού αυτά που εξασφαλίζουν σταθερή συνεχή χορήγηση προγεστερόνης βελτιώνουν την ημικρανία, ενώ αυτά που περιέχουν σταθερές ποσότητες συνδυασμού οιστρογόνων-προγεστερόνης την επιδεινώνουν.
Η συμβουλή των ειδικών: Αν παίρνεις αντισυλληπτικά χάπια και παρατηρήσεις ότι έχουν επιδεινωθεί οι ημικρανίες ή έχεις εμφανίσει για πρώτη φορά ημικρανίες, ενημέρωσε το γιατρό σου. Πιθανόν να αντικαταστήσει τα φάρμακα ή να τροποποιήσει τη δοσολογία ώστε να ανακουφιστείς από τις κρίσεις.
5. Το άρωμα της συναδέλφου
Οι 7 στους 10 πάσχοντες από ημικρανία εκδηλώνουν κρίση εξαιτίας κάποιου «δυνατού» αρώματος, ενώ κρίση μπορεί να προκαλέσει και η μυρωδιά της βενζίνης και του κρεμμυδιού, σύμφωνα με νέες μελέτες που δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «Cephalalgia». Άλλες μυρωδιές που μπορεί να προκαλέσουν ημικρανική κρίση είναι αυτές της μπογιάς και της χλωρίνης. Όπως μάλιστα γράφουν οι ερευνητές από το Τμήμα Νευροψυχιατρικής & Συμπεριφορικών Επιστημών του Ομοσπονδιακού Παν/μίου του Περναμπούκο, στη Βραζιλία, το 70% από τους εθελοντές με ημικρανία που συμμετείχαν στις μελέτες εκδήλωναν ημικρανική κρίση μέσα σε 20-25 λεπτά από τη στιγμή που εκτέθηκαν σε συγκεκριμένες μυρωδιές.
Η συμβουλή των ειδικών: Απόφυγε τα δυνατά αρώματα, τα αποσμητικά, τα σπρέι, καθώς και γενικότερα τις μυρωδιές που έχεις διαπιστώσει ότι σου προκαλούν πρόβλημα.
6. H αλλαγή του καιρού
Οι αλλαγές στη βαρομετρική πίεση, οι υψηλές θερμοκρασίες, η υπερβολική υγρασία είναι οι συνήθεις «ένοχοι» για να πυροδοτήσουν μια κρίση σε όσους υποφέρουν από ημικρανία. Επίσης με τον ερχομό της άνοιξης το έντονο φως και τα αρώματα της φύσης συχνά συντελούν στην επιδείνωση της κατάστασης, ενώ ειδικά αυτή την εποχή οι γυναίκες, κυρίως, συχνά υποφέρουν από ημικρανία, ακόμα και αν δεν αντιμετωπίζουν όλο το χρόνο παρόμοιο πρόβλημα. Αυτό συμβαίνει γιατί μια κρίση ημικρανίας συνδέεται συχνά με συναισθηματικές και ορμονικές μεταβολές που συντελούνται μαζί με την αναγέννηση της φύσης.
Η συμβουλή των ειδικών: Αν υποφέρεις περισσότερο τις μέρες με υγρασία, μπορείς να προκαλέσεις μια τεχνητή ξηρασία στην ατμόσφαιρα του χώρου σου ανοίγοντας τη θέρμανση. Αν αντίθετα σε ενοχλεί η ξηρασία, ίσως σε βοηθήσει ένας υγραντήρας. Όσο για την εποχή της ανθοφορίας, γενικά απόφυγε τις έντονες οσμές, το δυνατό φως, καθώς και το τυρί, τη σοκολάτα και το αλκοόλ, που σύμφωνα με έρευνες πιστεύεται ότι επιδεινώνουν την ημικρανία.
7. Η ευαισθησία στη γλουτένη
Μια πρόσφατη έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση «American Headache Society», έδειξε ότι το 56% των ατόμων που είχαν διαγνωστεί με ημικρανία είχαν στην πραγματικότητα ευαισθησία στη γλουτένη, χωρίς απαραίτητα να πάσχουν από κοιλιοκάκη (χρόνια πάθηση του πεπτικού συστήματος που εκδηλώνεται με δυσανεξία στις τροφές που περιέχουν γλουτένη). Στα άτομα αυτά, μετά την αφαίρεση της γλουτένης από τη διατροφή τους και την υιοθέτηση ενός τρόπου ζωής «χωρίς γλουτένη», οι ημικρανίες τους μειώθηκαν ή εξαφανίστηκαν τελείως.
Η συμβουλή των ειδικών: Ένας απλός τρόπος για να διαπιστώσεις αν η ημικρανία σου σχετίζεται με την ευαισθησία στη γλουτένη είναι να σταματήσεις να καταναλώνεις για δύο εβδομάδες κάθε προϊόν που περιέχει γλουτένη (σιτάρι, σίκαλη, κριθάρι, βρώμη). Εάν αισθανθείς καλύτερα, τότε μάλλον θα πρέπει να απευθυνθείς σε γαστρεντερολόγο, ώστε να γίνει η σωστή διάγνωση και να σου καθορίσει συγκεκριμένο διαιτολόγιο.
8. Και πονοκέφαλος από τα… παυσίπονα
Όπως επισημαίνουν από την Ελληνική Εταιρεία Κεφαλαλγίας, πολλοί συνηθίζουν να παίρνουν ακόμα και προληπτικά διάφορα αναλγητικά, για να... προλάβουν έναν επερχόμενο πονοκέφαλο! Κι εδώ είναι που αρχίζει το πρόβλημα: Διότι τα παυσίπονα δεν καταργούν την κρίση πονοκεφάλου (ιδιαίτερα αν πρόκειται για ημικρανία), αλλά τις περισσότερες φορές προσφέρουν μικρή και προσωρινή ανακούφιση. Ποιο είναι το αποτέλεσμα; Ο ασθενής να αναγκάζεται συνεχώς να αυξάνει τη δόση του, πιστεύοντας ότι έτσι θα αυξήσει και το βαθμό ανακούφισης, με συνέπεια όμως τελικά να οδηγείται σε κατάχρηση φαρμάκων.
H συμβουλή των ειδικών: Σε αυτή την περίπτωση, εάν κόψεις τελείως τα παυσίπονα, πιθανόν να νιώθεις για ένα διάστημα ακόμα πιο έντονους πονοκεφάλους. Αν πάλι δεν τα κόψεις, το σώμα σου θα ζητάει όλο και μεγαλύτερη ποσότητα παυσίπονων και, εκτός από το ψυχολογικό σκέλος του εθισμού, θα επιβαρύνεσαι και με τις γνωστές παρενέργειες των παυσίπονων – σοβαρά προβλήματα στο ήπαρ, στα νεφρά και αλλού. Εάν υποψιάζεσαι ότι έχεις τέτοιο πρόβλημα, πρέπει να απευθυνθείς σε κάποιον ειδικό.
Μέτρα για άμεση ανακούφιση
- Θα περάσεις την κρίση πιο ελαφρά, αν με το πρώτο σύμπτωμα της ημικρανίας βρέξεις το πρόσωπό σου με κρύο νερό και στη συνέχεια ξαπλώσεις σε ένα ήσυχο, σκοτεινό δωμάτιο.
- Άσκησε πίεση για 15 δευτερόλεπτα με το δείκτη και τον αντίχειρα στα σημεία του κεφαλιού όπου εντοπίζεται ο πόνος. Απόσυρε τα δάχτυλά σου για 5-7 δευτερόλεπτα και επανάλαβε.
- Χρησιμοποίησε αιθέρια έλαια, όπως λεβάντας, βάλσαμου και σκουτελλάριας, και κάνε με μερικές σταγόνες ελαφρύ μασάζ στους κροτάφους, Το μασάζ αυτό χαλαρώνει τους σφιγμένους μυς, ξεκουράζει και ενδείκνυται για την καταπολέμηση του πονοκεφάλου, ειδικά όταν προέρχεται από την ένταση και το άγχος.
- Με απαλές κυκλικές κινήσεις κάνε επίσης ελαφρύ μασάζ με τις άκρες των δαχτύλων και στην αρχή του κεφαλιού (εκεί που τελειώνει το μέτωπο και αρχίζουν τα μαλλιά). Συνέχισε σε όλο το κεφάλι, προχωρώντας προς τα πίσω και με τους αντίχειρες και των δύο χεριών κάνε μασάζ στη βάση του κρανίου.
Να θυμάσαι:
Ο βελονισμός και η yoga θεωρούνται δύο κατεξοχήν τεχνικές κατά των ημικρανικών κρίσεων, αν οι ημικρανίες σου επιμένουν και δεν είναι απόρροια κάποιου παθολογικού προβλήματος. Με το βελονισμό σε λίγες μόλις συνεδρίες θα έχεις καταφέρει να απαλλαγείς από τα ενοχλητικά συμπτώματα. Η yoga συνιστάται επίσης τόσο ως τρόπος σκέψης όσο και ως μια πολύ ενδιαφέρουσα μορφή γυμναστικής και ευεξίας. Δύο φορές την εβδομάδα αρκούν για να μάθεις τεχνικές που θα σε βοηθήσουν να διαχειριστείς αποτελεσματικά τους πονοκεφάλους σου.
ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ
