Με τον όρο δυσπεψία, κοινώς βαρυστομαχιά, περιγράφεται μια ομάδα συμπτωμάτων που εκδηλώνονται μετά τη λήψη γεύματος, όπως αίσθημα δυσφορίας στο πάνω μέρος της κοιλιάς, στομαχόπονος, φούσκωμα, καούρες, ξινίλες, ρεψίματα, τάση προς έμετο, αέρια κ.ά. Σε αρκετές περιπτώσεις πρόκειται απλώς για μια δυσλειτουργική κατάσταση, περιστασιακή ή επαναλαμβανόμενη γαστρεντερική διαταραχή χωρίς παθολογικό υπόβαθρο, ενώ σε κάποιες άλλες μπορεί να οφείλεται σε κάποια συγκεκριμένη πάθηση που έχει παραμεληθεί η διάγνωσή της ή δεν αντιμετωπίζεται κατάλληλα, π.χ. έλκος, γαστρίτιδα, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση.
Ανησυχητικά συμπτώματα
Όταν τα συμπτώματα δυσπεψίας είναι πολύ έντονα και επίμονα, δεν υποχωρούν και συνεχίζονται για πολλές ώρες ή μέρες, υποχωρούν αλλά επαναλαμβάνονται συχνά με εξάρσεις και υφέσεις κατά περιόδους, έχεις απώλεια όρεξης και μη επιθυμητή απώλεια βάρους ή εκδηλώνονται με οξύ, παρατεταμένο ή επαναλαμβανόμενο πόνο στην κοιλιά ή/και οπουδήποτε αλλού (π.χ. σε στήθος, λαιμό, ωμοπλάτες), υψηλό πυρετό, εμετό, διάρροια ή δυσκοιλιότητα ή εναλλαγές αυτών, αιματηρά ή μαύρα και πισσόμορφα κόπρανα, επιβάλλεται να επισκεφθείς άμεσα γιατρό.
Άμεση αντιμετώπιση
Στις περιστασιακές και πολύ απλές περιπτώσεις δυσπεψίας, π.χ. ύστερα από ένα βαρύ γεύμα, τα συμπτώματα συνήθως επιλύονται μετά μερικές ώρες από μόνα τους ή/και με την αρωγή κάποιου βοηθήματος, π.χ. μαγειρικής σόδας, αντιόξινου φαρμάκου κ.ά. Για να ανακουφιστείς ταχύτερα:
- Αναπαύσου! Απόφυγε το περπάτημα ή άλλες σωματικές δραστηριότητες.
- Αν είναι εφικτό, ξάπλωσε με ανασηκωμένο το κεφάλι και τον κορμό σε σχεδόν ορθή γωνία, αλλά μην κοιμηθείς.
- Μην φας τίποτα για τις επόμενες 4-6 ώρες ή μέχρι να συνέλθει το στομάχι σου.
- Απόφυγε κάπνισμα, καφέδες, αλκοόλ, αναψυκτικά, ανθρακούχα νερά.
- Πίνε νερό συχνά και από λίγο, για να διατηρήσεις τον οργανισμό σου ενυδατωμένο.
Προσοχή! Αν τα συμπτώματα δεν βελτιώνονται ή παρατείνονται πέραν των 12 ωρών, συμβουλεύσου γιατρό.
Διατροφή μετά την οξεία φάση: Όταν νιώσεις καλύτερα κι εφόσον αισθάνεσαι πείνα, άρχισε να καταναλώνεις για τις επόμενες 24-48 ώρες μικρές ποσότητες από μαλακά, εύπεπτα τρόφιμα που δεν έχουν πολλές φυτικές ίνες, λιπαρά και πρωτεΐνες, π.χ. ψωμί λευκό (όχι ζεστό), φρυγανιά απλή, πατάτα βραστή, ζυμαρικά χωρίς σάλτσα ή τυρί, ρύζι λευκό, κομπόστα, ώριμα φρούτα χωρίς τη φλούδα, μαγειρεμένα λαχανικά, γάλα και γιαούρτι αν είναι ανεκτά.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΔΕΔΟΥΚΟ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 156
Update: Νοέμβριος 2015.
