Εννέα καλλιτέχνες στη νέα έκθεση Cheapart με τίτλο ΑΓΟΡΑΣ/ΜΕΝΟΣ.
«Το 1978 ο Daniel Bell, συντηρητικός Αμερικάνος κοινωνιολόγος κατηγορεί την σύγχρονή του τέχνη και δη τον μοντερνισμό ως άμεσο εχθρό της άρχουσας τάξης και επιθετικό παράγοντα διάλυσης της μπουρζουά αντίληψης του κόσμου, του ίδιου του καπιταλισμού.
Από την άλλη πλευρά την ίδια εποχή ο Donald Judd- καλλιτέχνης και θεωρητικός, ηγετική μορφή του μινιμαλισμού- εκφράζει τις ανησυχίες του σχετικά με το πώς η τέχνη μπορεί να μείνει αλώβητη και απερίσπαστη από τα ιδιωτικά συμφέροντα και την αγορά. Ο χωρίς ηθική κόσμος των επιχειρήσεων είχε αρχίσει ήδη να εισβάλει –με τη μορφή χορηγιών και κάθε άλλου είδους στήριξης – στα χωράφια της.
Σήμερα, λίγες μόλις δεκαετίες αργότερα, οι φόβοι του Judd δείχνουν να επαληθεύονται πανηγυρικά. Η καταιγιστική –και απειλητική-διασπαστικότητα για την οποία φοβόταν ο Bell το μοντερνισμό δεν απέβη αποτελεσματική και οι παμφάγοι νόμοι της αγοράς κυριάρχησαν σταδιακά στο χώρο της τέχνης. Μέσα σε μια κοινωνία όπου όλες οι σχέσεις έχουν πλέον χρηματική αξία, το έργο τέχνης θεωρείται ως ένα ακόμα καταναλωτικό προϊόν ενώ οι αισθητικές αξίες έχουν αντικατασταθεί πλήρως από τις οικονομικές.
Ο κόσμος της τέχνης- κατεξοχήν φορέας πολιτισμού- ξεπλένει αβίαστα βρώμικα χρήματα και συνειδήσεις ενώ το ταλέντο αξιολογείται ή/ και κατασκευάζεται βάσει της εξαργύρωσής του. Το κρίσιμο θέμα λοιπόν που εγείρεται και επιχειρούμε να διερευνήσουμε εδώ είναι η θέση και η δυναμική του σύγχρονου καλλιτέχνη απέναντι σε αυτή την πραγματικότητα.»
Γκέλυ Γρυντάκη
Επιμελήτρια
«Κατά μία άποψη το χρήμα και η αγορά ασκούν "απόλυτη" εξουσία πάνω στις ανθρώπινες δραστηριότητες. Η τέχνη και το πολιτιστικό προϊόν δεν εξαιρείται βεβαίως, ούτε και οι παραγωγοί αυτών των προϊόντων, οι καλλιτέχνες. Είναι αλήθεια ότι οι μηχανισμοί της αγοράς έχουν κυριαρχήσει πάνω στην παραγωγή και μεσολάβηση του νοήματος της τέχνης (από συλλέκτες, γκαλερίστες, κριτικούς κ.α.) σε τέτοιο βαθμό που ακυρώνουν εν μέρει τους καλλιτέχνες και την ίδια την τέχνη. Επίσης τα έργα τέχνης χρησιμοποιούνται για πλήθος ιδεολογικών και οικονομικών «συναλλαγών», όπως ξέπλυμα μαύρου χρήματος, απόδειξη κοινωνικής προσφοράς, ανάδειξη status πολιτικών, βιομηχάνων, δημάρχων κ.λ.π. χρησιμεύοντας ως «συχωροχάρτι» στις αμφίβολές διαδρομές τους.
Τα έργα τέχνης, έτσι, γίνονται τα μέσα παραγωγής κατά βούλησιν ιδεολογικών μηχανισμών, που σμιλεύουν από την αντίληψη της ιστορίας για το ευρύ κοινό ως την αίσθηση του τι είναι τέχνη για τα παιδιά του σχολείου. Συχνά, το έργο τέχνης αναδεικνύεται και κατασκευάζεται από διάφορους τέτοιους μηχανισμούς και όχι μέσα από μια κοινωνική διαδρομή – το ίδιο ισχύει και για το νόημα του. Οι θεσμοί των Φουάρ, των Γκαλερί, συλλεκτών, Μουσείων, Μπιενάλε και οίκων δημοπρασιών πνίγουν και χειραγωγούν έργο και καλλιτέχνες. Σε αυτή την διαδικασία συμμετέχουν ενεργά, και κάποιες φορές πρωτοστατούν, οι ίδιοι οι καλλιτέχνες.
Μια άλλη άποψη υποστηρίζει ότι δεν μπορεί να γίνει αλλιώς, ότι έτσι ήταν πάντα και ότι το έργο τέχνης με κάποιο μαγικό τρόπο παραμένει ανεπηρέαστο από αυτή του την διαδρομή διότι έχει την δικιά του ουσία που είναι υπεράνω οποιουδήποτε μηχανισμού. Πάνω σε αυτές τις ιδέες οφείλουμε να σκεφτούμε και να πράξουμε, προτείνοντας μέσα από έργα, συζητήσεις και κείμενα, την αμφισβήτηση τους ή ίσως και την άρση τους, ορίζοντας έτσι τη θέση μας σε αυτό το τοπίο βαρβαρότητας.»
Δημήτρης Χαλάτσης
Καλλιτέχνης
Art is a prisoner of its phantasms and its function as magic;
it hangs on our bourgeois walls as a sign of power,
it flickers along the peripeties of our history like a shadow play- but
is it artistic? Marcel Broodthaers
Καλλιτέχνες: Έλενα Ακύλα, Αντώνης Βολανάκης, Στέφανος Καμάρης, Γιώργος Λαγουδιανάκης, Μαρία Νυμφιάδη, Monica Pavlechova, Τζάνης Ραφαηλίδου, Mark van Yetter, Δημήτρης Χαλάτσης.
Επιμελεια: Γκέλυ Γρυντάκη, Δημήτρης Χαλάτσης
Εγκαίνια: Παρασκευή 1 Απριλίου 2011, 8:30 μ.μ.
Διάρκεια έκθεσης: 1-20 Απριλίου 2011
ΑΓΟΡΑΣ/ΜΕΝΟΣ
1-20 Απριλίου 2011
Εγκαίνια: Παρασκευή 1 Απριλίου, 2011
cheapart
Θεμιστοκλέους & Α. Μεταξά 25 10681 Πλ. Εξαρχείων
τηλ/φαξ: 2103817517, www.cheapart.gr
