"Έφυγε" ο σπουδαίος θεατράνθρωπος Λευτέρης Βογιατζής

02.05.2013
Απεβίωσε σε ηλικία 68 ετών ο σημαντικός Έλληνας σκηνοθέτης, Λευτέρης Βογιατζής. Το ελληνικό θέατρο έχασε έναν από τους πιο ταλαντούχους ανθρώπους του. Τον δαιμόνιο καλλιτέχνη που ανέτρεψε τα θεατρικά δεδομένα της χώρας μας και μας χάρισε στιγμές μοναδικής θεατρικής μέθεξης είτε ως σκηνοθέτης είτε ως ηθοποιός.

Απεβίωσε σε ηλικία 68 ετών, ο Λευτέρης Βογιατζής, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες σκηνοθέτες, , ύστερα από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο.

Το ελληνικό θέατρο έχασε τον ταλαντούχο και δαιμόνιο καλλιτέχνη που ανέτρεψε τα θεατρικά δεδομένα της χώρας μας και μας χάρισε στιγμές μοναδικής θεατρικής μέθεξης είτε ως σκηνοθέτης είτε ως ηθοποιός.

Έναν καλλιτέχνη με σπάνιο ήθος που, χωρίς υπερβολές και φανφάρες, επέλεγε πάντα το δύσκολο δρόμο του θεάτρου και που εκτός των άλλων, μας σύστησε μοναδικά έργα του Γιώργου Διαλεγμένου, τη βρετανίδα Σάρα Κέιν, αλλά και μία Αντιγόνη που θα μείνει ανεξίτηλη στη μνήμη μας όσα χρόνια και αν περάσουν.

Ο Λευτέρης Βιογιατζής γεννήθηκε στην Αθήνα το 1945. Σπούδασε αγγλική φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, παρακολούθησε για δύο χρόνια το Ράινχαρτ Σεμινάρ στη Βιέννη και τελείωσε τη Σχολή Κ. Μιχαηλίδη στην Αθήνα.

Στο θέατρο εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1973, στον ρόλο της Γιαγιάς, στον «Κυριακάτικο Περίπατο», σε σκηνοθεσία Γ. Μιχαηλίδη.

Ακολούθησαν συνεργασίες με τον Σπύρο Ευαγγελάτο, και αργότερα με την Ελεύθερη Σκηνή, σε μια προσπάθεια ανανέωσης του επιθεωρησιακού κώδικα, καθώς και με την Έλλη Λαμπέτη, Σάρα (Children of a Lesser God).

Τα χρόνια αυτά, έπαιξε πολλούς ρόλους του κλασικού κυρίως ρεπερτορίου, μεταξύ άλλων: τον "Άλφρεντ, στις «Ιστορίες από το Δάσος της Βιέννης», τη επώνυμη ηρωίδα στη «Λυσιστράτη» του Αριστοφάνη, τον Ευρυπίδη στους «Βατράχους», τον Ταρτούφο, στον «Ταρτούφο», του Μολιέρου κ.ά.

Το 1981 ίδρυσε την Εταιρία Θεάτρου Η ΣΚΗΝΗ με τη συνεργασία έξι ακόμα ηθοποιών και έως το 1987 σκηνοθέτησε και έπαιξε στα έργα:

- «Η Σπασμένη στάμνα», του Χ. φον Κλάιστ (Δικαστής Αδάμ, σε συσκηνοθεσία Βασίλη Παπαβασιλείου),

- «Οι Αγροίκοι», του Κάρλο Γκολντόνι (Λουνάρντο), Συμφορά από το πολύ μυαλό, του Α. Γκριμπογιέντοφ

- «(Φάμουσοφ), Σε φιλώ στη μούρη...» σύγχρονο ελληνικό έργο του Γ. Διαλεγμένου (Μήτσος), για το οποίο τιμήθηκε με το βραβείο σκηνοθεσίας Κάρολου Κουν για την περίοδο 1986-87.

Το 1988 ίδρυσε τη νέα ΣΚΗΝΗ, όπου με τη συμμετοχή νέων ηθοποιών, παρουσίασε συστηματικά έργα που καλύπτουν το τρίπτυχο: κλασικό έργο, σύγχρονο έργο αιχμής και νεοελληνικό έργο.

Σκηνοθέτησε και έπαιξε στις παραστάσεις: Θείος Βάνιας, του Άντον Τσέχωφ (Βάνιας),1989, Ρίττερ, Ντένε, Φος του Τόμας Μπέρνχαρντ (Φος), 1991 (για πρώτη φορά στην Ελλάδα).

Παράλληλα, το 1989, ίδρυσε το Εργαστήριο Αρχαίου Δράματος, απ' όπου αποφοίτησαν (1991) δώδεκα μαθητές, ύστερα από τριετή εντατική φοίτηση.

Είναι η απαρχή της ενασχόλησής του με το αρχαίο ελληνικό δράμα. Ξεκινάει το 1992 σκηνοθετώντας την Αντιγόνη του Σοφοκλή. Μια Αντιγόνη κλειστού χώρου, όπου κυριάρχησε «η ένταση του τραγικού ψιθύρου».

Με τους μαθητές του εργαστηρίου, συνεχίζει τη διερεύνησή του στον ελληνικό ποιητικό λόγο και την «παιδική ηλικία του θεάτρου», ανεβάζοντας αυτή τη φορά την αναγεννησιακή κρητική κωμωδία «Κατσούρμπος, του Γ. Χορτάτζη.

Επιστρέφοντας στους επαγγελματίες ηθοποιούς, το 1995, ανεβάζει ένα ακόμα σύγχρονο ελληνικό έργο, τη σατιρική κωμωδία των Δημήτρη Κεχαΐδη - Ελένης Χαβιαρά, «Με δύναμη από την Κηφισιά», 1995.

Ακολουθεί ο «Μισάνθρωπος», του Μολιέρου, 1996, όπου παίζει τον Αλσέστ.

Το ίδιο καλοκαίρι παίζει στην «Ελένη», του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Γ. Χουβαρδά, στην Επίδαυρο (Μενέλαος).

Το 1998, δεύτερο έργο του Γιώργου Διαλεγμένου, «Η νύχτα της κουκουβάγιας» (Ίων). Για την παράσταση αυτή τιμήθηκε με το βραβείο σκηνοθεσίας "Φώτος Πολίτης", και το βραβείο Κάρολου Κουν, βραβείο της Ένωσης Ελλήνων Θεατρικών Κριτικών.

Το 1999 σκηνοθέτησε τους «Πέρσες» του Αισχύλου για το Εθνικό Θέατρο στο Θέατρο της Επιδαύρου.

Το 2000 σκηνοθέτησε και έπαιξε στο έργο του Χάρολντ Πίντερ, «Τέφρα και σκιά» (Ντέβλιν).

Το 2001 ανεβάζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα Σάρα Κέην, (Cleansed) «Καθαροί πια», μια μεγάλη επιτυχία, όπου παίζει τον Τίνκερ.

Το 2003, καινούριο νεοελληνικό έργο, της Λούλας Αναγνωστάκη, «Σ' εσάς που με ακούτε» (Χανς) και για δεύτερη φορά Σάρα Κέην το «Crave» (Λαχταρώ), στο οποίο παίζει τον (Α).

Το 2004, ένας δεύτερος Μολιέρος, «Το Σχολείο των γυναικών» (Αρνόλφος).

Το 2005 σκηνοθέτησε και έπαιξε (Ίων) σ' ένα ακόμα καινούριο έργο του Γιώργου Διαλεγμένου, το «Bella Venezia». Και για το έργο αυτό του Γ. Διαλεγμένου απέσπασε το βραβείο Κριτικών Θεάτρου και Μουσικής, Κάρολος Κουν.

Το 2006 έκλεισε το Φεστιβάλ Επιδαύρου με την νέα του παράσταση της Αντιγόνης του Σοφοκλή, ενώ το καλοκαίρι του 2007 η παράσταση άνοιξε, αυτή τη φορά, το ίδιο Φεστιβάλ.

Η Αντιγόνη έχει προσκληθεί στα φεστιβάλ Festwochen της Βιέννης, Les nuits de la Fourviere, της Λυών και το Festival d' Automne στο Παρίσι.

Το 2007, σε συνεργασία με τον Γ. Σκεύα, ανέβασε και έπαιξε στην «Ήμερη», του Φ. Ντοστογιέφσκι.

Ο Λευτέρης Βογιατζής είχε παίξει σε αρκετές ταινίες ελλήνων σκηνοθετών: Β. Βαφέα, Ανατολική Περιφέρεια, Π. Βούλγαρη, Ακροπόλ, Μ. Νικολακοπούλου, Ν. Παναγιωτόπουλου, Μελόδραμα, Βαριετέ, Ονειρεύομαι τους φίλους μου, για την οποία τιμήθηκε με το α΄ βραβείο ανδρικού ρόλου στο Φεστιβάλ του Σαν Ρέμο 1994 - Αθήνα-Κωνσταντινούπολη, Χ. Χριστοφή Ρόζα.

«Ένας σπουδαίος θεατράνθρωπος, ο Λευτέρης Βογιατζής, έφυγε σήμερα από κοντά μας. Ο Λευτέρης υπήρξε ένας πολυτάλαντος εργάτης του Θεάτρου, με ήθος, τόλμη και ασίγαστη ανησυχία. Υπηρέτησε το Θέατρο με ιδεώδη, την Τέχνη χωρίς σύνορα, χωρίς ταμπού, χωρίς στρατεύσεις και λαϊκισμό. Στην οικογένειά του τα θερμά μου συλλυπητήρια», δήλωσε στο άκουσμα του θανάτου του ο πρόεδρος της ΔΗΜΑΡ, Φώτης Κουβέλης.

H κηδεία του Λευτέρη Βογιατζή θα γίνει την Τετάρτη, 17:00 στο Α' Νεκροταφείο και η σορός του θα εκτεθεί την ίδια μέρα σε λαϊκό προσκύνημα, 12:00-16:00 στο θέατρο της Οδού Κυκλάδων.

Γ.Ο