Είδαμε τον Ερωτόκριτο του Ηλία Καρελλά [και πλημμυρίσαμε από... Κρήτη]

12.02.2015
Αν πούμε ότι δεν είχαμε τους ενδοιασμούς μας, πριν δούμε τον Ερωτόκριτο δια χειρός Ηλία Καρελλά στο θέατρο Κάππα, θα σας λέγαμε ψέματα. Το θέμα του έργου του Κορνάρου δεν είναι σε καμία περίπτωση παιδικό, γι΄αυτό και είχαμε μεγάλη απορία το πως αυτό το λυρικό έργο της κρητικής λογοτεχνίας θα μπορούσε να γοητεύσει τα παιδιά του σήμερα. Ευτυχώς, από τα πρώτα κιόλας λεπτά της παράστασης, οι ενδοιασμοί μας διαλύθηκαν.

Αλλά πρώτα ας θυμηθούμε λίγο εν συντομία την ιστορία: Ο βασιλιάς της Αθήνας Ηράκλης και η σύζυγός του αποκτούν μετά από πολλά χρόνια γάμου μια κόρη, την Αρετούσα. Τη βασιλοπούλα ερωτεύεται ο γιος του πιστού συμβούλου του βασιλιά, Ερωτόκριτος. Επειδή δεν μπορεί να φανερώσει τον έρωτά του, πηγαίνει κάτω από το παράθυρό της τα βράδια και της τραγουδά. Η κοπέλα σταδιακά ερωτεύεται τον άγνωστο τραγουδιστή. Όταν μετά από περιπέτειες αποκαλύπτεται η ταυτότητά του, το ζευγάρι αρχίζει να συναντιέται κρυφά στο παράθυρο της Αρετούσας. Όταν, όμως, ο Ερωτόκριτος τη ζητά σε γάμο, ο βασιλιάς εξοργίζεται και τον εξορίζει. Ταυτόχρονα φτάνουν προξενιά για την Αρετούσα από το βασιλιά του Βυζαντίου, η Αρετούσα αρνείται να δεχθεί και ο βασιλιάς τη φυλακίζει μαζί με την πιστή παραμάνα της. Έπειτα από τρία χρόνια, όταν οι Βλάχοι πολιορκούν την Αθήνα, εμφανίζεται ο Ερωτόκριτος μεταμφιεσμένος από μαγεία. Σε μια μάχη σώζει τη ζωή του βασιλιά και τραυματίζεται και ο τελευταίος για να τον ευχαριστήσει του προσφέρει σύζυγο την κόρη του. Μετά από δοκιμασίες Αρετούσα και Ερωτόκριτος είναι επιτέλους μαζί για πάντα…

Ο Ηλίας Καρελλάς έκανε εξαιρετική δουλειά στη διασκευή του κειμένου καταφέρνοντας να διατηρήσει μια αξιοθαύμαστη ισορροπία ανάμεσα στα λυρικά μέρη του κειμένου και στην πρόζα, ενώ δε δίστασε να προχωρήσει ακόμη παραπέρα προσθέτοντας ακόμη και αυτούσια κομμάτια του λόγου και του κρητικού ιδιώματος του Κορνάρου σε αρκετά σημεία της παράστασης. Τα παιδιά σίγουρα δεν τα καταλαβαίνουν όλα (μην ανησυχείτε, τη δομή της ιστορίας την συλλαμβάνουν απόλυτα) και είναι λογικό, καθώς πολλά θα τους ακούγονται κάπως οικεία και κάπως… κινέζικα. Αυτό, όμως, δεν είναι το ζητούμενο του Ηλία Καρελλά. Το ζητούμενο είναι να πάρουν μία διαφορετική γεύση από την Ελλάδα, να ακούσουν τον ιαμβικό δεκαπεντασύλλαβο στην κρητική διάλεκτο του Βιντσέζου Κορνάρου και την κρητική λύρα να παίζει παραδοσιακά κρητικά τραγούδια και να αφεθούν σ΄ένα αλλόκοτο ταξίδι στο χρόνο.

Άψογη και η σκηνοθετική δουλειά του Ηλία Καρελλά, καθώς μας χάρισε έναν εκρηκτικό συνδυασμό θεάτρου Σκιών, βιντεοπροβολών, πρόζας και ζωντανής μουσικής και μία έξοχη μείξη του σύγχρονου στοιχείου με την παράδοση. Τι να πει κανείς για τις μαγικές εικόνες/σκιές του Ερωτόκριτου στο πανί που τρέχει να βρει την Αρετούσα, για τη μονομαχία του με τη σκιά του εχθρού του ή για την αγκαλιά της Αρετούσας με τη σκιά του αγαπημένου της και το τριαντάφυλλο που αυτή της χάρισε. Κάπως έτσι, ένα από τα πιο αγαπημένα ζευγάρια της ελληνικής λογοτεχνίας, ο Ερωτόκριτος και η Αρετούσα, πήρε σάρκα και οστά και μας συγκίνησε βαθιά.

Η Αρετή Κετιμέ- μολονότι υστερεί σημαντικά σε σκηνική παρουσία- με την αιθέρια φωνή της, το ξεχωριστό ηχόχρωμά της και το σαντούρι της συνέβαλαν στη δημιουργία μιας ξεχωριστής ατμόσφαιρας που μας ταξίδεψε σε άλλες εποχές. Υπέροχοι, και πολύ πιο ολοκληρωμένοι υποκριτικά, ήταν και οι υπόλοιποι τρεις μουσικοί που έπαιζαν λύρα, λαούτο, μαντολίνο, κιθάρα, ούτι και βιολόλυρα. Οι υπόλοιποι ηθοποιοί της παράστασης ήταν πολύ καλοί. Το δίδυμο Ερωτόκριτος- Αρετούσα (Νικόλας Φραγκιουδάκης - Ζαχαρούλα Κληματσάκη) είχε την απαιτούμενη χημεία και κατάφεραν να γίνουν εξαιρετικά συμπαθείς στα παιδιά, ενώ απολαυστικό ήταν και το βασιλικό ζεύγος (Ιωάννα Μυλωνά- Φάνης Παυλόπουλος).

Αξίζει να δείτε με τα παιδιά σας την παράσταση αυτή; Ναι, γιατί το αποτέλεσμα μαγευτικό. Γιατί πέρα από τον Ντίσνεϊ, τα Ζουζούνια και το Nickelodeon, τα παιδιά, ιδιαίτερα αυτά που ζουν στις μεγαλουπόλεις, έχουν ανάγκη να πάρουν μία γεύση από την παράδοσή μας, από τις ντοπιολαλιές και τους διαφορετικούς ήχους.

Γεωργία Οικονόμου
[email protected]