"Εφυγε" η Διδώ Σωτηρίου

24.09.2004
Πλήρης ημερών και έργου πέθανε, σε ηλικία 95 χρονών, η μεγάλη Ελληνίδα συγγραφέας Διδώ Σωτηρίου. Μάρτυρας των σημαντικότερων γεγονότων του 20ου αιώνα, η Διδώ Σωτηρίου άγγιξε μέσα από τα μυθιστορήματα της δύσκολες πτυχές της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας.

Πλήρης ημερών και έργου πέθανε, σε ηλικία 95 χρονών, η μεγάλη Ελληνίδα συγγραφέας Διδώ Σωτηρίου. Μάρτυρας των σημαντικότερων γεγονότων του 20ου αιώνα, η Διδώ Σωτηρίου άγγιξε μέσα από τα μυθιστορήματα της δύσκολες πτυχές της σύγχρονης ιστορίας της Ελλάδας.

Η κηδεία της θα γίνει τη Δευτέρα, από το νεκροταφείο Ζωγράφου, δημοσία δαπάνη και με έξοδα του υπουργείου Πολιτισμού.

Η Διδώ Σωτηρίου ήταν γέννημα θρέμμα του Μικρασιατικού ελληνισμού. Γεννήθηκε το 1909 στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας. Ο πατέρας της Ευάγγελος Παπάς, ήταν από το Βόλο και η μητέρα της Μαριάνθη από τη Ρόδο. Το 1914 η οικογένεια Παπά εγκαταστάθηκε στη Σμύρνη απ' όπου έφυγε με την καταστροφή για να καταλήξει στον Πειραιά.
Τα βιβλία της είναι βιωματικά και με μεγάλη ευαισθησία απέναντι στην ιστορία. Όλος ο βίος και η πολιτεία της αποδεικνύουν ότι ήταν έντονα πολιτικοποιημένη, με μεγάλους αγώνες στην κοινωνική απελευθέρωση της γυναίκας.
Η Μικρασιατική Καταστροφή και η μετεμφυλιακή Ελλάδα τη χάραξαν ανεξίτηλα. Το βιβλίο που την εκτίναξε στην κορυφή της ελληνικής λογοτεχνίας, τα "Ματωμένα χώματα", κυκλοφόρησε το 1962, σαράντα χρόνια μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή. Γνώρισε και γνωρίζει ακόμα τεράστια επιτυχία, μεταφράστηκε σε έξι γλώσσες. Εξίσου και η "Εντολή", που αναφέρεται στα γεγονότα του εμφυλίου και αγαπήθηκε πλατιά από χιλιάδες αναγνώστες σε πολλά μέρη του κόσμου.

Η Διδώ Σωτηρίου θα μπορούσε να ονομαστεί "μυθιστοριογράφος των εθνικών καταστροφών", σύμφωνα με τον κριτικό Βαγγέλη Κάσσο. Από τα προπολεμικά χρόνια, το 1935 έκανε τα πρώτα της βήματα στη δημοσιογραφία, ξεκινώντας από τον "Νέο Κόσμο" για να γίνει στη συνέχεια αρχισυντάκτρια του περιοδικού "Γυναίκα" και στα τέλη του 44 αρχισυντάκτρια του "Ριζοσπάστη". Στην κατοχή δούλεψε στον παράνομο Τύπο και η κορυφαία στιγμή στη ζωή της υπήρξε αναμφίβολα η συνάντησή της με την ηρωική μορφή της αντίστασης και ειδικά του παράνομου Τύπου, Ηλέκτρα Αποστόλου.
Στα χρόνια της αντίστασης, δούλεψε επίσης με τη Μέλπω Αξιώτη και τη Λιούμπα Μάντακα, στο πλευρό της Χρύσας Χατζηβασιλείου για την κοινωνική απελευθέρωση της γυναίκας.
Το 1945, πήρε μέρος στο ιδρυτικό συνέδριο της Παγκόσμιας Δημοκρατικής Ομοσπονδίας Γυναικών, στο Παρίσι. Τα σκληρά μετεμφυλιακά χρόνια και τα χρόνια της δικτατορίας, υπήρξε μεγάλο στήριγμα στην αδελφή της Έλλη Παπά, η οποία όλο εκείνο το διάστημα βρισκόταν στις φυλακές Αβέρωφ και στη Γυάρο. Μαζί με τη Διδώ και το σύζυγό της Πλάτωνα Σωτηρίου, μεγάλωσε ο γιος της Έλλης Παπά και του Νίκου Μπελογιάννη. Διηγήματα της Διδώς Σωτηρίου, εκδόθηκαν σε εφημερίδες, περιοδικά, ανθολογίες και εκδοτικούς οίκους. Αναφέρονται ενδεικτικά "Οι νεκροί περιμένουν" (1959), "Ηλέκτρα" (1961), "Επισκέπτες" (1976) και το τελευταίο της, το 1982, "Κατεδαφιζόμεθα".