Γιάννης Μπεχράκης eπάγγελμα: πολεμικός φωτορεπόρτερ
Στα εξώφυλλα των μεγαλύτερων εφημερίδων του κόσμου εμφανίζεται σταθερά τις τελευταίες ημέρες ένα ελληνικό όνομα. Τις περισσότερες φορές περνάει απαρατήρητο. Ισως επειδή συνήθως είναι γραμμένο στα πλάγια αλλά κυρίως επειδή η δουλεία του δεν αφήνει πολλά περιθώρια στο μάτι να ξεφύγει δεξιά, εκεί που υπάρχει η υπογραφή Yannis Behrakis/Reuters.
Το διεθνές πρακτορείο έχει γίνει σχεδόν δεύτερο επώνυμο του καταξιωμένου Ελληνα φωτογράφου, έπειτα από 22 χρόνια συμβίωσης. Ηταν στα τέλη του ’87 όταν ο 27χρόνος Γιάννης Μπεχράκης περνούσε το κατώφλι του πρακτορείου Reuters, για να προσληφθεί λίγους μήνες αργότερα στα γραφεία του Λονδίνου και να αναλάβει έναν χρόνο μετά επικεφαλής του φωτογραφικού τμήματος του Reuters στην Ελλάδα.
Η Αθήνα ήταν τυπικά η έδρα του, καθώς όλα αυτά τα χρόνια κάλυψε μεγάλα γεγονότα στην Ευρώπη, την Αφρική, τη Μέση Ανατολή και την Ασία, όπως τους πολέμους και εμφύλιες συρράξεις στην Κροατία, τη Βοσνία, το Κόσοβο, την Τσετσενία, τον πόλεμο στον Κόλπο, τη Σομαλία, τη Σιέρα Λεόνε, το Αφγανιστάν και το Κουρδιστάν, τις αλλαγές στην Ανατολική Ευρώπη, τις ταραχές στο Ισραήλ και την Παλαιστίνη, την κηδεία του Αγιατολαχ Χομεϊνί στο Ιράν, μεγάλα πολιτικά γεγονότα στη Δυτική Ευρώπη, τους καταστροφικούς σεισμούς στην Τουρκία και το Ιράν.
Επίσης, κάλυψε τους τρεις τελευταίους Ολυμπιακούς Αγώνες, το παγκόσμιο κύπελλο ποδοσφαίρου και πλήθος μεγάλων αθλητικών γεγονότων.
Τους τελευταίους 11 μήνες ο Γιάννης Μπεχράκης μαζί με τη σύζυγο και τη δίχρονη κόρη του μετακόμισε μόνιμα στην Ιερουσαλήμ, αναλαμβάνοντας διευθυντής του μεγαλύτερου φωτογραφικού γραφείου του πρακτορείου Reuters στον κόσμο, αυτού που καλύπτει την περιοχή του Ισραήλ και της Παλαιστίνης. Στο φωτογραφικό τμήμα, 24 άτομα και περισσότερα από 90 συνολικά στο editorial. Οι Εικόνες τον βρήκαν στην πρώτη γραμμή του πολέμου, στη Λωρίδα της Γάζας τις ημέρες που προέλαυνε ο ισραηλινός στρατός. Επικοινωνία προβληματική. Ο ίδιος μας εξηγεί ποια ακριβώς είναι η δουλειά του στη νέα έδρα. «Πέρα από το να τραβάω φωτογραφίες, φροντίζω για την αμερόληπτη παραγωγή και μετάδοση φωτογραφιών από τους φωτογράφους στη Γάζα, το Ισραήλ και τη Δυτική Οχθη. Επίσης φροντίζω για την ασφάλεια της ομάδας μου και την εκπαίδευσή της».
Οι συνθήκες δεν είναι και οι καλύτερες για συνέντευξη. Αναπόφευκτη λοιπόν η ερώτηση σε έναν άνθρωπο που καθημερινά βλέπει μπροστά του να εξελίσσονται οι σκληρότερες εικόνες βίας εάν έχει σκεφτεί ποτέ να τα παρατήσει, να πει: «μέχρι εδώ ήταν».
«Οχι, ποτέ. Μερικές φορές έχω απογοητευτεί, αφού το αποτέλεσμα της δουλειάς μου δεν είναι αυτό που θα ήθελα. Από τότε που άρχισα αυτήν τη δουλειά πίστευα ότι μέσω της δουλειάς μου θα μπορούσα να αλλάξω πολλά πράγματα στον κόσμο? Αγαπάω και πιστεύω τόσο πολύ στη δουλειά μου που αν και πολλές φορές έχω απογοητευτεί, νομίζω ότι θα τη σταματήσω μόνο όταν δεν αντέχουν πια τα πόδια μου. το να δουλεύεις στην ομάδα του Reuters και να έχεις περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο ανθρώπους καθημερινά να μαθαίνουν τα νέα από εσένα και την ομάδα σου, είναι τεράστια ευθύνη».
Εμπειρίες ζωής και φωτογραφική κάλυψη πολέμων και καταστροφών > που έφεραν πριν από μερικά χρόνια και την απόλυτη καταξίωση για έναν μάχιμο φωτογράφο. Το 2000 στο Αμστερνταμ απονεμήθηκε στον Γιάννη Μπεχράκη το πρώτο βραβείο στην κατηγορία «Ειδήσεις» στον παγκόσμιο φωτογραφικό διαγωνισμό World Press Photo, ανάμεσα σε 4.000 φωτογράφους από 122 χώρες και 40.000 φωτογραφίες. Είχαν προηγηθεί και ακολούθησαν δεκάδες άλλες βραβεύσεις. Οι περισσότερες αποτέλεσμα της δουλειάς του πάνω στην πολεμική φωτογραφία.
Υστερα από τόσα χρόνια σου δίνει την αίσθηση ότι έχει συμφιλιωθεί με την εικόνα της βίας. Ο ίδιος όμως απαντάει: «Οχι, η βία, αν και την έχω καταγράψει και γευτεί σε μεγάλες ποσότητες, ακόμα με σοκάρει και πολλά βράδια έχω επισκέψεις από άγριους εφιάλτες. Εχω μάθει όμως με την εμπειρία των 20 και πλέον ετών, να καταλαβαίνω πότε πρέπει να κάνω ένα διάλειμμα για αποσυμπίεση.
Θεωρεί τον εαυτό του τυχερό, καθώς έχοντας λάβει μέρος σε αποστολές στους πλέον βίαιους πολέμους των τελευταίων ετών έχει τραυματιστεί μόνο τέσσερις φορές -και αυτές ελαφρά. Οι χειρότερες εμπειρίες που έχει ζήσει όμως συνδυάζονται με απώλεια αγαπημένων του προσώπων. «Η πιο πρόσφατη άσχημη εμπειρία ήταν τον Απρίλιο του 2007, όταν ένας φίλος καμεραμάν του Reuters στη Γάζα σκοτώθηκε από ισραηλινό τανκ ενώ έκανε τη δουλειά του και την ίδια μέρα έπρεπε να φύγω επειγόντως για την Αθήνα, αφού συγγενείς μου με ειδοποίησαν ότι η μητέρα μου ήταν ετοιμοθάνατη. Τελικά καταφέραμε με τη γυναίκα μου και την κόρη μου να φτάσουμε και να δούμε τη μητέρα μου πριν πεθάνει».
Ο κόσμος σίγουρα δεν είναι αγγελικός και πολύ περισσότερο στη Λωρίδα της Γάζας. Η συνέντευξη με τον Γιάννη Μπεχράκη ολοκληρώθηκε απότομα, καθώς έπρεπε να φύγει εσπευσμένα για να αντιμετωπίσει μια έκτακτη κατάσταση. Για τον ίδιο μπορεί να ήταν κομμάτι της καθημερινότητάς του, μπορεί όμως να ήταν και μία ακόμη τραγική είδηση.
ΚΩΣΤΗΣ ΧΡΙΣΤΟΔΟΥΛΟΥ
