To εντελώς χειροποίητο μεγάλου μήκους ντεμπούτο του Ζαχαρία Μαυροειδή, ενός αρχιτέκτονα με ποικίλες ανησυχίες και θητεία σε θέατρο, τηλεόραση και σινεμά, είναι μια δροσερή πνοή αέρα στη στυφή ελληνική πραγματικότητα - για να δανειστούμε λιγάκι τον μανδύα των κλισέ με τα οποία παίζει ηθελημένα και ο ίδιος, στην παρουσίαση της Αθήνας. Ο “Ξεναγός”, ωστόσο, παρότι φλερτάρει παιχνιδιάρικα με τα στερεότυπα, δε θα μπορούσε να απέχει περισσότερο από την “τυπική” ελληνική κωμωδία.
Στην πραγματικότητα, σε αυτή την κωμική ρομαντική κομεντί βρίσκουμε μια ερωτική επιστολή σε μια πόλη σχιζοφρενική αλλά και μία ταινία ενηλικίωσης από αυτές που σπάνια βλέπουμε στο ελληνικό σινεμά. Πρωταγωνιστές του “δράματος” είναι δύο: από τη μια, ο μπερδεμένος Ιάσονας, ξεναγός τον οποίο κανένας δεν αντιμετωπίζει ως τέτοιον και ταυτόχρονα νέος άνδρας προς αναζήτηση σεξουαλικής -και όχι μόνο- ταυτότητας. Από την άλλη, η Αθήνα, πόλη περίλαμπρου παρελθόντος και παράλογου παρόντος, εξίσου χαοτική και αναποφάσιστη για τη μελλοντική της εξέλιξη με τον ξεναγό που κατοικεί σε αυτήν.
Ο Μαυροειδής, στον ζογγλερικό ρόλο του συγγραφέα/ σκηνοθέτη/ παραγωγού κατορθώνει να ισορροπήσει τη φόρμα του είδους που υπηρετεί με το περιεχόμενο, γράφοντας ατάκες αστείες όσο και αληθινές, βασίζοντας τις ερμηνείες των ηθοποιών του στις χειρονομίες και τις αδιόρατες εκφράσεις και δομώντας την ιστορία του σε τσαχπίνικα κεφάλαια-καρτ ποστάλ. Χωρίς προφανείς επιλογές ή διδακτισμούς, ο “Ξεναγός” αρέσκεται στο να θέτει ερωτήματα που δεν κουνάνε το δάχτυλο επικριτικά.
Ο φακός της ταλαντούχας Ζωής Μαντά παγιδεύει ευφυώς μια πόλη που ταυτόχρονα χορεύει συρτάκι, σουίνγκ και σκυλάδικα, χοροπηδώντας διαρκώς από το ένα πόδι στο άλλο - όπως το βάθος πεδίου από το νετ στο φλου. Τα λάιτ μοτίφ της σκηνοθεσίας φυσικά υπογραμμίζονται από τον εξαιρετικό Μιχάλη Οικονόμου στον πρωταγωνιστικό ρόλο, όπως και από το υπόλοιπο πολύχρωμο και πολυεθνές καστ που τον περιβάλλει, δίνοντας τη δική του (εξωτερική) οπτική σε αυτό που εμείς ονομάζουμε ελληνικότητα.
Με δυο λόγια, αν δεν αφήσετε αυτό τον “Ξεναγό” να σας δείξει την Αθήνα του, θα έχετε χάσει κάτι από την αέναη μεταμόρφωσή της.
Φαίδρα Βόκαλη
