Η Όπερα της Πεντάρας

14.12.2011
Για πρώτη φορά ταυτόχρονα η original γερμανική και γαλλική version. Το κλασικό αριστούργημα του Μπέρτολντ Μπρεχτ σε σκηνοθεσία Γκεόργκ Βίλχελμ Πάμπστ, με την αξεπέραστη μουσική του Κουρτ Βάιλ. Ένα επίκαιρο, σαρκαστικό, σχόλιο για το σύγχρονο κοινωνικοοικονομικό σύστημα.

Μια παραγνωρισμένη κινηματογραφική μεταφορά του ομώνυμου θεατρικού μιούζικαλ των Μπέρτολτ Μπρεχτ και Κουρτ Βάιλ (βασισμένο με τη σειρά του σε όπερα του 18ου αιώνα), η «Όπερα της Πεντάρας» θεωρείται μία από τις πιο σημαντικές δουλειές του σκηνοθέτη Γκέοργκ Βίλχελμ Παμπστ αλλά είναι σε γενικές γραμμές μια ξεχασμένη, ελάχιστα γνωστή ταινία, κυρίως επειδή ήταν αδύνατο να τη βρει κανείς μέχρι πριν από λίγα χρόνια.

Την ακολουθεί ένα άκρως ζουμερό παρασκήνιο (ο Μπρεχτ απομακρύνθηκε από τους παραγωγούς και αποκήρυξε την ταινία, οι Ναζί την απαγόρευσαν), που όμως ίσως να έβλαψε τη φήμη της τελικά - βλέποντάς την κανείς τώρα, εκπλήσσεται ευχάριστα από τις εικαστικές της χάρες και την δύναμη που ακόμα κρύβει το επίκαιρο μήνυμα της μαρξιστικής κριτικής πάνω στο καπιταλιστικό σύστημα.

Ο Παμπστ, ένας από τους κορυφαίους σκηνοθέτες των αρχών του σινεμά με πολιτικοκοινωνικές ανησυχίες (μέσα στο 2011 κυκλοφόρησε και η ταινία του «Συντροφικότητα»), και ο διευθυντής φωτογραφίας του, Φριτς Άρνο Γουάγκνερ, κινηματογραφούν με δεξιοτεχνία τους διασκεδαστικούς ηθοποιούς τους να περιδιαβαίνουν το περίτεχνο (εσωτερικό φυσικά) σκηνικό του Λονδίνου, και συλλαμβάνουν εξαιρετικά το κυνικό πνεύμα του έργου, προσδίδοντάς του και κάποιες ανθρώπινες πινελιές.

Η απόφαση της ταινίας να κόψει μερικά από τα τραγούδια μπορεί να ενοχλήσει όσους γνωρίζουν καλά το θεατρικό, όμως είναι μια επιλογή που κάνει χώρο για περισσότερο κοινωνικό σχολιασμό και ατόφια κινηματογραφικές στιγμές, με κορυφαίο παράδειγμα την πορεία των ζητιάνων μέσα από τους δρόμους του Λονδίνου προς τη τελετής της στέψης. Ρυτιδιασμένο κάπως, αλλά αξίζει τον κόπο.

Χριστίνα Λιάπη