Η Εκδίκηση του Ender

17.01.2014
Μετά από μια εξωγήινη εισβολή που αφήνει εκατομμύρια θύματα, η Γη εναποθέτει τη σωτηρία της, αναπάντεχα, στα χέρια στρατιών από εφήβους και προ-εφήβους με εξελιγμένες ικανότητες για πολύπλοκους ελιγμούς και εν ψυχρώ στρατηγικές αποφάσεις. Αξιοπρεπής διαστημική περιπέτεια για εφήβους, που όμως αργεί να εμβαθύνει αρκετά στην ιστορία της για να κρατήσει το ενδιαφέρον.

Μετά από μια εξωγήινη εισβολή που αφήνει εκατομμύρια θύματα και τους ανθρώπους μουδιασμένους μπροστά στο πολύ αληθινό ενδεχόμενο του αφανισμού τους, η Γη εναποθέτει τη σωτηρία της, αναπάντεχα, στα χέρια στρατιών από εφήβους και προ-εφήβους, οι οποίοι έχουν ακονίσει τις ικανότητές τους σε χιλιάδες ώρες βιντεο-παιχνιδιών και άρα μπορούν, υποτίθεται, να διαχειριστούν τις δεκάδες παραμέτρους των στρατηγικών κινήσεων σε μια διαστημική μάχη.

Ο λαμπρότερος δόκιμος είναι ο Έντερ του τίτλου, ένα ιδιοφυές και υπερταλαντούχο παιδί, που, καθ' όλη τη διάρκεια της σκληρής εκπαίδευσης μέσω εξελιγμένων προσομοιώσεων, παλεύει να συμφιλιώσει μέσα του την συμπονετική του πλευρά και τις βίαιες τάσεις που μοιάζουν να τον καταλαμβάνουν συχνά.

Οι αντισυμβατικές του αποφάσεις και η ψυχρή του λογική εν ώρα πίεσης (που τον κάνει να συνεχίζει να χτυπά ακόμη κι όταν έχει ήδη νικήσει, έτσι ώστε να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες μελλοντικής επίθεσης από την ίδια πηγή) ενθουσιάζει τον επικεφαλής του προγράμματος προετοιμασίας των στρατιωτών (Χάρισον Φορντ), ο οποίος τον βλέπει σαν τον Μεσσία που θα βγάλει την ανθρωπότητα από το αδιέξοδο, ακόμη κι αν η ηθική πολυπλοκότητα του πολέμου (και μιας κοινωνίας που πια ζητά από τα παιδιά της να σκοτώνουν για λογαριασμό της) καταλήγει στην απλοϊκή "ή εμείς ή αυτοί" νοοτροπία.

Έχοντας θυσιάσει πολλές από τις πιο σκοτεινές (και ενδιαφέρουσες) στιγμές του ομώνυμου εφηβικού μπεστ σέλερ στο οποίο βασίζεται, η κινηματογραφική «Εκδίκηση του Ender» (όπως έχει μάλλον άστοχα αποδοθεί στα ελληνικά ο επίτηδες αμφίσημος πρωτότυπος τίτλος) στο μεγαλύτερο μέρος της βαδίζει άχαρα ανάμεσα στις υποχρεώσεις της, από τη μια, να δημιουργήσει ένα φουτουριστικό φόντο για τη δράση και, από την άλλη, να εμβαθύνει αρκετά σε μια ιστορία που παραπλανεί εσκεμμένα ως προς τις προθέσεις της.

Η ταινία νερώνει επικίνδυνα και την εσωτερική σύρραξη εντός του Έντερ,: παρά τις εκρήξεις βίας και την αλλόκοτα έντονη και μεγαλίστικη μορφή του πρωταγωνιστή Έιζα Μπάτερφιλντ, η ταινία δεν καταφέρνει ποτέ να σε κάνει να αμφιβάλλεις για την βαθιά καλοσύνη και τιμιότητα του πρωταγωνιστή, ακυρώνοντας το δραματικό νόημα των εξελίξεων στο μεγαλύτερο κομμάτι της.

Η μέτρια καλλιτεχνική διεύθυνση και οι ανεκτές αλλά όχι και εντυπωσιακές σκηνές δράσης δεν μπορούν να προσδώσουν ουσία σε κάτι που μοιάζει να μιμείται άτεχνα μια στρατιωτική ταινία για και με παιδιά (με όλα τα κλισέ σε πρόσωπα και καταστάσεις που συνήθως συνοδεύουν τις ταινίες αυτές) και τίποτα παραπάνω.

Υπάρχει, βέβαια, μια αναπάντεχη φιλοσοφική μεριά στην «Εκδίκηση του Έντερ» και φέρνει μαζί της μια αποτελεσματικότατη ανατροπή - και αυτη είναι πραγματικά σοκαριστική, ένα ανατριχιαστικό σχόλιο πάνω στην αποθέωση της μιλιταριστικής απολυτότητας, την αμείλικτη λογική της επιβίωσης και την κουλτούρα της χειραγώγησης μέσω εικονικών πραγματικοτήτων - αλλά έρχεται αργά για να περισώσει τις εντυπώσεις.