Η κλειστή κοινωνία ενός νησιού αναστατώνεται από τον ξαφνικό και περίεργο θάνατο του «άρχοντα» του τόπου, ο οποίος αφήνει πίσω του μια τεράστια περιουσία. (το τι ακριβώς σημαίνει «άρχοντας» και γιατί υπάρχουν ακόμα τέτοιοι στα ελληνικά νησιά, δεν εξηγείται πουθενά, αλλά τέλος πάντων).
Σύμφωνα με την διαθήκη του εκλιπόντος άρχοντα λοιπόν, που διαβάζεται στην κεντρική πλατεία, η περιουσία μοιράζεται στις τέσσερις "εξουσίες": τον πρόεδρο της κοινότητας, τον αστυνομικό διευθυντή, τον δάσκαλο του σχολείου και τον ιερέα της εκκλησίας. Για να πάρουν τα χρήματα θα πρέπει να δεχτούν να διαβαστούν, δημοσίως, στην ίδια πλατεία τέσσερις επιστολές-μία για τον καθένα- το περιεχόμενο των οποίων δεν το γνωρίζει κανείς.
Γελάς στην ταινία; Διότι, ως κωμωδία, αυτός είναι ο σκοπός της. Αν πρέπει να χρησιμοποιήσω μια λέξη, αυτή θα ήταν το «ναι». Τα πράγματα όμως δεν συμπυκνώνονται πάντα μέσα σε ένα «ναι» και σε ένα «όχι». Σ΄ αυτή την περίπτωση η «Νήσος» έχει κάποια προβλήματα. Με πρώτο και σημαντικότερο την «τηλεοπτικότητα».
Για να πούμε βέβαια του στραβού το δίκιο, σε όλες τις ελληνικές κωμωδίες των τελευταίων χρόνων (εκτός από τις «Σειρήνες στο Αιγαίο» του Νίκου Περάκη και το «Bank Bang» του Αργύρη Παπαδημητρόπουλου) υπήρχε αυτό το πρόβλημα.
Με λίγα λόγια. Πρώτον: τα πολλά κοντινά πλάνα και η εμμονή στην γρήγορη εκφοράς της ατάκας. Δεύτερον: τα πολλά ντεσιμπέλ- πάνω από τα όρια της κανονικής ομιλίας. Τρίτον: το απλοϊκό μοντάζ και τα πλάνα που περιλαμβάνουν δυο ή τρεις ηθοποιούς, για να μην αποπροσανατολίζεται ο θεατής. Τέταρτον: οι αναγνωρίσιμοι, από τηλεοπτικές σειρές, ηθοποιοί που παίζουν με την μανιέρα των τηλεοπτικών τύπων με τους οποίους τους έχουμε ταυτίσει. Πέμπτον: οι σεναριακές απλοποιήσεις και το χτίσιμο της ιστορίας πάνω σε απλά και ξεκάθαρα σχήματα.
Τίποτα από αυτά βέβαια δεν είναι, κατ΄ ανάγκη, αρνητικό. Δεν έχει όμως και «κινηματογραφικότητα». Δεν χρησιμοποιεί δηλαδή την εικόνα, το μοντάζ, τον ρυθμό της μεγάλης οθόνης, τις παύσεις, τις ελλείψεις (ηχητικές και οπτικές) τις ενδιαφέρουσες γωνίες. Όλα μένουν στο πρώτο επίπεδο: ρίχνεις ατάκα, γελάω με ατάκα.
Οπότε επιστρέφω στο αρχικό ερώτημα και το αντιστρέφω. Είναι αυτό το ζητούμενό μας; Είναι μόνο αυτό που θέλουμε από το ελληνικό σινεμά; Το πρώτο επίπεδο, η απλή ατάκα, το εύκολο γέλιο, τα πολλά εισιτήρια; Αν η απάντηση είναι «ναι», τότε ούτε η «Νήσος» ούτε καμία άλλη ελληνική κωμωδία δεν έχει το παραμικρό πρόβλημα. Επειδή όμως τα πράγματα ποτέ δεν συμπυκνώνονται μέσα σ΄ ένα «ναι» και σε ένα «όχι», ας συνεχίσουμε να ψάχνουμε. Που ξέρεις, κάποια στιγμή θα την βρούμε κι εμείς τη λύση.
Σημείωση: μαζί με τη «Νήσο» προβάλλεται και η εξαιρετική ελληνική μικρού μήκους ταινία «Downlove» του Ευριπίδη Λασκαρίδη με την Λίνα Σακά και τον Άρη Σερβετάλη. Διαβάστε εδώ περισσότερα για την ταινία.
ΟΡΕΣΤΗΣ ΑΝΔΡΕΑΔΑΚΗΣ
