Ζαγόρι χωρίς αλευρόπιτα είναι κακούργημα που επισείει ποινές φυλάκισης σε πέτρινες υγρές αποθήκες με πλήρη στέρηση τσίπουρου και Ηπειρώτικου κλαρίνου. Η αλευρόπιτα είναι το απόλυτο γαστρονομικό must σε κάθε επίσκεψη στο Ζαγόρι σε οποιαδήποτε εποχή του χρόνου. Και οι έξτρα θερμίδες της, απλά μια καλή αφορμή για περπάτημα στα άπειρα μονοπάτια του Ζαγοριού.
Πρωτοδοκίμασα αλευρόπιτα το 1971, στην πρώτη μου εκδρομή στην περιοχή του Ζαγοριού, με τους γονείς μου και βέβαια ήταν στο Μονοδένδρι, στην Κικίτσα, που την έκανε διάσημη. Και από τότε κάθε φορά που βρίσκομαι στα Ζαγόρια, είτε στη Κικίτσα, είτε αλλού, πάντα ανυπομονώ να δοκιμάσω ξανά. Και έτσι να νιώσω την Ήπειρο στο πιάτο μου.
Λεπτή, βουτυράτη και τραγανή, με την αλμύρα της φέτας που τρίβεται στη κάθε μπουκιά, η αλευρόπιτα είναι για μένα η τέλεια ελληνική απάντηση στην γνήσια Ιταλική πίτσα.
Τα ταπεινά τοπικά υλικά, η ευκολία της παρασκευής και η δυνατότητα να την έχεις μαζί σου σαν θρεπτικό κολατσιό στις μακρινές βόλτες στα βουνά και τα λαγκάδια της περιοχής, έκαναν την αλευρόπιτα αναπόσπαστο μέρος της λαϊκής Ζαγορίσιας κουλτούρας. Μάλιστα, για τη παρασκευή της αλευρόπιτας χρησιμοποιούν ειδικά χάλκινα γανωμένα ταψιά που ονομάζονται “σινί” και βέβαια παίζουν τον ρόλο τους στο ψήσιμο.
Μέσα στα χρόνια, κάθε οικογένεια ανέπτυξε και τη δικιά της συνταγή, με αποτέλεσμα όλοι να ανταγωνίζονται ποιανού είναι η καλύτερη.
Κοινός παρονομαστής σε όλες τις συνταγές το αλεύρι, ο αραιός χυλός, το βουτυρωμένο ή λαδωμένο ταψί που οφείλει να είναι καυτό πριν μπει ο χυλός μέσα, η φέτα ή το κατσικίσιο άσπρο τυρί και η λεπτή και τραγανή τελική όψη και υφή. Το πως γίνεται ο χυλός διαφέρει ελαφρά από συνταγή σε συνταγή με γάλα, νερό, λάδι, αυγά να παίζουν διαφορετικό ρόλο και σε διαφορετικές ποσότητες σε κάθε περίπτωση.
Εμείς, όπως προαναγγείλαμε και σε προηγούμενο άρθρο παρουσιάζουμε την συνταγή της Λίλας, που μας φιλοξένησε στον καταπληκτικό ξενώνα της. Απ’ τις καλύτερες αλευρόπιτες που έχω δοκιμάσει τόσα χρόνια που πάω στα Ζαγοροχώρια, η αλευρόπιτα της Λίλας, συνόδεψε απ’ τα πρωινά μας αρωματικά τσάγια, ως τα νυχτερινά μας τσίπουρα. Σας παραθέτουμε την συνταγή όπως μας την έδωσε, με μικρές παρεμβάσεις στις μετρήσεις των ποσοτήτων των υλικών.
Είναι μια συνταγή που ταξιδεύει εύκολα απ’ το χωριό στη πόλη, αποτελώντας τέλειο μεζέ για μια κρύα Κυριακή στο σπίτι ή στο εξοχικό, με χαλαρή παρέα και τσιπουράκια.
Η συνταγή
Υλικά για μια πίτα:
2 “πλώχερα” και κάτι αλεύρι, γράφει ποιητικά η συνταγή της Λίλας, που μεταφράζεται σε 2 και κάτι φλυτζάνια ή περίπου 500 γραμμάρια
3 Αυγά (2 + 1 χτυπημένο για το τέλος)
1 ποτήρι γάλα (220 ml.)
90 ml. ελαιόλαδο
50 γρ. βούτυρο Lurpak
300 γρ. φέτα
Παρασκευή συνταγής:
1. Ανάβετε τον φούρνο στους 250ºC
2. Βουτυρώνετε καλά ένα μεγάλο, ορθογώνιο, χαμηλό ταψί, με τα 20γρ. βούτυρου. Στη συνέχεια προσθέτετε περί τα 40μλ. ελαιόλαδο και το τοποθετείτε στον φούρνο, να κάψει καλά, όσο ετοιμάζετε τα υπόλοιπα υλικά.
3. Σε ένα μεγάλο μπολ, ρίχνετε πρώτα το αλεύρι και από πάνω τα 2 αυγά και το γάλα. Ανακατεύετε καλά να γίνει χυλός και προσθέτετε τη φέτα και περί τα 30 μλ. λάδι. Το μίγμα πρέπει να είναι ένας αρκετά ρευστός χυλός. Αν χρειαστεί, σ’ αυτό το στάδιο, προσθέτετε και λίγο νερό για να αραιώσει λίγο το μίγμα.
4. Χύνετε το χυλό στο ταψί που καίει και τον μοιράζετε παντού.
5. Προσθέτετε την υπόλοιπη θρυμματισμένη φέτα ισομοιράζοντάς την στην επιφάνεια και το υπόλοιπο λάδι να κάτσει από πάνω απ’ το χυλό. Προσθέτετε σε μικρά κομματάκια και το υπόλοιπο βούτυρο να δώσει άρωμα. Τέλος, χτυπάτε το αυγό που έχει μείνει και το περιχύνετε κι’ αυτό από πάνω να δέσει την επιφάνεια της πίτας.
6. Τοποθετείτε πάλι το ταψί, γεμάτο με τον χυλό αυτή τη φορά, στο φούρνο που καίει, και σε μεσαίο ράφι, κατεβάζοντας την θερμοκρασία στους 200ºC πάνω-κάτω. Ανάλογα με τον φούρνο πάντα, σε 40-45’ πρέπει να έχει γίνει.
Η αλευρόπιτα είναι έτοιμη όταν η περίμετρός της είναι σαφώς ξεροψημένη. Το τελικό πάχος στο πιάτο σας, θα πρέπει να είναι ιδανικά, περίπου 1 εκατοστό.
7. Όταν η αλευρόπιτα είναι έτοιμη, ξεκολλάει ολόκληρη απ’ το πάτο του ταψιού. Έτσι, την ακουμπάτε πάνω σε επιφάνεια κοπής και την κόβετε σε μερίδες.
Σερβίρεται σαν πρωινό, μεζές ή και κανονικό φαγητό, ιδανικά με συνοδεία καλού τσίπουρου και με τζάκι που να σιγοκαίει τριγύρω. Και για γνήσια εμπνευστική ατμόσφαιρα, μην ξεχάστε να βάλετε να παίζουν στο χώρο, οι μαγευτικοί ήχοι απ’ τα Πωγωνήσια μοιρολόγια της Ηπείρου!
Αν δεν έχετε ακούσει ποτέ, απλά βάλτε την playlist εδώ πιο κάτω να παίζει και ανακαλύψτε τις σαγηνευτικές μελωδίες του Πετρολούκα Χαλκιά και της παρέας του.
Περισσότερες συνταγές αλ Καρούζο θα βρεις εδώ.
