Γιατί άραγε τα μαλλιά μας πέφτουν το φθινόπωρο; Είναι ένα ερώτημα που έχει απασχολήσει πολύ τους ειδικούς. Κάποιες παλαιότερες έρευνες το απέδιδαν στη λύπη μας για το τέλος των διακοπών και στο άγχος που μας κατελάμβανε καθώς ξεκινούσε η συνηθισμένη εργασιακή ρουτίνα. Οι σύγχρονες μελέτες θεωρούν ότι αυτό οφείλεται στη διακύμανση των επιπέδων των ορμονών προλακτίνης και μελατονίνης. Φαίνεται λοιπόν ότι εξαιτίας της μεγάλης ηλιοφάνειας του καλοκαιριού παρατείνεται η ζωή της τρίχας, μια κατάσταση που αντιστρέφεται με τη μείωση της διάρκειας της ημέρας κατά τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες.
Ιστορίες για... τρίχες
Ένας υγιής ενήλικας έχει στο κεφάλι του γύρω στις 100.000 – 150.000 τρίχες. Ένας φυσιολογικός κύκλος ανάπτυξης της τρίχας μάς κάνει να χάνουμε γύρω στις 50-100 τρίχες την ημέρα. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι ενώ οι περισσότερες γυναίκες χάνουμε το ελάχιστο ποσό τριχών κάθε μέρα (γύρω στις 50), κατά τους φθινοπωρινούς μήνες χάνουμε το μάξιμουμ (δηλαδή γύρω στις 100), κάτι που μας πανικοβάλλει και μας κάνει να μιλάμε για τριχόπτωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις όμως είναι κάτι εντελώς φυσιολογικό, που διαρκεί γύρω στις 6 εβδομάδες, και εντάσσεται στο συνηθισμένο κύκλο ζωής μιας τρίχας, ο οποίος περιλαμβάνει τρεις φάσεις:
- Φάση ανάπτυξης (αναγέννηση) – διαρκεί περίπου 4 χρόνια στις γυναίκες και 2 στον άνδρα.
- Φάση ηρεμίας (καταγένεση) - κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης η τρίχα ετοιμάζεται να πέσει και διαρκεί 2-3 εβδομάδες.
- Φάση πτώσης (τελογένεση).
Στο φυσιολογικό τριχωτό το 90% των τριχών βρίσκεται στη φάση ανάπτυξης και το 10% σε φάση πτώσης.
Πότε να ανησυχήσω;
Αν η διάρκεια της τριχόπτωσής σου ξεπερνά τις 6 εβδομάδες, είναι πολύ έντονη ή έχει αλλάξει και η ποιότητα της τρίχας σου (είναι πιο λεπτή και εύθραυστη), θα πρέπει σε πρώτη φάση να αναζητήσεις την αιτία σε τυχόν ενδοκρινολογικά προβλήματα ή και σε μια πιθανή διατροφική ανεπάρκεια. Επίσης, υπάρχει πιθανότητα η τριχόπτωση να σχετίζεται με ορμονικές διακυμάνσεις, που μπορεί να εκδηλώνονται με διαταραχές της περιόδου ή να οφείλονται στο σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών. Σε κάθε σοβαρή τριχόπτωση λοιπόν είναι απαραίτητη η επίσκεψη στο δερματολόγο, καθώς είναι ο μόνος αρμόδιος για να ανακαλύψει την αιτία και να σου προτείνει λύσεις. Σε γενικές γραμμές οι αιτίες της γυναικείας τριχόπτωσης μπορεί να είναι:
Η κακή διατροφή και οι εξαντλητικές δίαιτες. Είναι ίσως η πιο συνηθισμένη αιτία τριχόπτωσης. Η τρίχα αποτελείται από τη ρίζα και το στέλεχος (το ορατό τμήμα της τρίχας). Η ανάπτυξη της τρίχας γίνεται από τη ρίζα χάρη στα θρεπτικά συστατικά που παίρνει από το αίμα. Καταλαβαίνεις, λοιπόν, πως όσο και αν φροντίσουμε το στέλεχος της τρίχας, για να έχουμε στιλπνά, πυκνά και υγιή μαλλιά χρειάζεται φροντίδα εκ των έσω με σωστή διατροφή και ενίσχυση με τα κατάλληλα συμπληρώματα όταν αυτή είναι ελλιπής. Η καθημερινή διατροφή θα πρέπει να περιλαμβάνει: φρούτα εποχής και φρέσκα λαχανικά (ιδίως πιπεριές και πράσινα φυλλώδη), τα οποία θα πρέπει να τα καταναλώνουμε ωμά ή βρασμένα στον ατμό, γιατί αλλιώς καταστρέφεται σημαντικό μέρος των θρεπτικών συστατικών τους, γαλακτοκομικά με λίγα λιπαρά, αβγά, δημητριακά ολικής άλεσης, αγνό παρθένο ελαιόλαδο, συκώτι, άπαχο κρέας, ψάρι, πουλερικά χωρίς την πέτσα τους, εσπεριδοειδή, ωμούς ξηρούς καρπούς και άφθονο νερό τουλάχιστον 1,5-2 λίτρα την ημέρα.
Το στρες. Το έντονο συναισθηματικό στρες μπορεί να προκαλέσει βιοχημικές μεταβολές στον οργανισμό, οι οποίες με τη σειρά τους μπορεί να οδηγήσουν σε έντονη τριχόπτωση.
Ορμονικές αλλαγές. Τριχόπτωση μπορεί να προκύψει ως αποτέλεσμα άλλων ορμονικών ζητημάτων σε συγκεκριμένα στάδια της ζωής μιας γυναίκας. Οι ορμονικές μεταβολές της εμμηνόπαυσης, η εγκυμοσύνη, η περίοδος μετά τον τοκετό… σε κάποιες περιπτώσεις οδηγούν σε απώλεια μαλλιών. Αλλά ως επί το πλείστον το φαινόμενο σταματά αν αντιμετωπιστεί το πρόβλημα που το προκάλεσε.
Ασθένειες με πιο συνηθισμένες τις διαταραχές του θυρεοειδούς και την ανεπάρκεια σιδήρου.
Ταλαιπωρία μαλλιών. Το συνεχές ίσιωμα με πιστολάκι, οι συχνές βαφές, καθώς και τα πολύ σφιχτά σινιόν και αλογοουρές μπορεί να προκαλέσουν τριχόπτωση. Ευτυχώς όμως τα μαλλιά επανέρχονται αμέσως μόλις σταματήσουμε να τα ταλαιπωρούμε τόσο πολύ.
Συναισθηματικές διαταραχές. Η κατάθλιψη, η υπερκόπωση, η έλλειψη ύπνου μπορεί να είναι υπεύθυνες τόσο για την απώλεια των μαλλιών μας όσο και για την άσχημη όψη της τρίχας, η οποία γίνεται εύθραυστη, θαμπή, με πιτυρίδα.
Φάρμακα. Κάποια φάρμακα, όπως π.χ. τα αντισυλληπτικά, τα φάρμακα για τη θεραπεία της ακμής, τα αντιυπερτασικά, τα αντικαταθλιπτικά κ.ά. μπορεί να προκαλέσουν τριχόπτωση.
Το 90% των ατόμων με τριχόπτωση καταναλώνουν λιγότερο από 2 φρούτα την ημέρα, ελάχιστο νερό και λαχανικά και παραλείπουν γεύματα.
Ποιος φοβάται την τριχόπτωση;
Τα ειδικά συμπληρώματα διατροφής σε συνδυασμό με μια ισορροπημένη διατροφή προσφέρουν την ιδανική υποστήριξη στον οργανισμό, καθώς τον ενισχύουν με όλες τις απαραίτητες βιταμίνες, μέταλλα και αμινοξέα που θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη των μαλλιών και στο σωστό σχηματισμό της τρίχας. Καλό είναι να ακολουθήσουμε παράλληλα και μια ειδική θεραπεία με δυναμωτικά σαμπουάν –τα οποία θα απομακρύνουν απαλά τους ρύπους, ενώ ταυτόχρονα κάνοντας απαλό μασάζ με τις άκρες των δαχτύλων διεγείρουν τη μικροκυκλοφορία στη ρίζα της τρίχας–, αμπούλες ή λοσιόν που συντελούν στην υγιή ανάπτυξη της τρίχας. Και φυσικά αποφεύγουμε τα σφιχτά χτενίσματα, το πιστολάκι, τις συχνές βαφές και το βίαιο βούρτσισμα.
Αλήθειες & τρίχες!
Οι παρακάτω δοξασίες ουδεμία σχέση έχουν με την αλήθεια!
- Το συχνό λούσιμο προκαλεί τριχόπτωση!
Τρίχες! Το λούσιμο απλώς κάνει να πέσουν οι τρίχες που ήδη θα έπεφταν έτσι κι αλλιώς. Αλλωστε ειδικά για τα λιπαρά μαλλιά το λούσιμο είναι ευεργετικό, καθότι απομακρύνει την περίσσεια σμήγματος που μπορεί να επιδεινώσει την τριχόπτωση.
- Κούρεψε τα μαλλιά σου για να δυναμώσουν!
Τρίχες! Η τρίχα τρέφεται από τη ρίζα. Όσο συχνά και αν τα κόβεις, αυτά θα φαίνονται πιο υγιή και περιποιημένα, καθότι θα λείπουν οι ταλαιπωρημένες άκρες, όμως δεν πρόκειται έτσι να περιορίσεις ή να σταματήσεις την τριχόπτωση.
- Δεν φοράω κράνος γιατί προκαλεί τριχόπτωση!
Τρίχες! Αυτό που θα χάσεις αν δεν φοράς κράνος είναι η ζωή σου! Ούτε το κράνος ούτε το καπέλο προκαλούν τριχόπτωση.
Αν η τριχόπτωση επιμένει, θα πρέπει αρχικά να απευθυνθείς σε έναν ειδικό δερματολόγο. Το ιστορικό που θα πάρει και οι εξετάσεις που θα ζητήσει θα βοηθήσουν να βρει την καλύτερη θεραπεία. Αν υπάρχει ορμονική διαταραχή πρέπει να επισκεφθείς και ενδοκρινολόγο.
ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΤΙΤΣΙΑ ΜΟΥΣΤΑΚΗ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 163
Update: Σεπτέμβριος 2015.
