Η προστασία μας απέναντι σε ιούς και μικρόβια, εξαρτάται κυρίως από την κατάσταση του ανοσοποιητικού μας συστήματος. Το σύστημα αυτό αποτελείται από το σύνολο ιστών και οργάνων του σώματος που, γενικά, έχουν την ικανότητα να αναγνωρίζουν τα «ίδια» συστατικά του οργανισμού (π.χ. φιλικά μικρόβια) και, ταυτόχρονα, να αντιδρούν προς τα «ξένα» (π.χ. ιούς). Όταν, λοιπόν, μιλάμε για το ανοσοποιητικό σύστημα, ουσιαστικά αναφερόμαστε στο σύνολο του οργανισμού κι όχι σε κάποιο απολύτως συγκεκριμένο όργανο. Κι αυτό γιατί όλοι οι ιστοί, όπως το δέρμα, κι όλα τα όργανα, όπως το έντερο, τα νεφρά και το ήπαρ, αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της ανοσοπροστατευτικής μας θωράκισης. Επομένως, η δυσλειτουργία οποιουδήποτε οργάνου, μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την ευκολότερη προσβολή μας από ιώσεις, λοιμώξεις και μολύνσεις.
Οι ευφυείς ιοί και η αντίδραση του οργανισμού
Οι περισσότεροι ιοί μεταδίδονται από άνθρωπο σε άνθρωπο με τα σταγονίδια αέρα που εκσφενδονίζονται κατά την ομιλία, το βήχα και το φτάρνισμα, αλλά και διαμέσου των χεριών που έρχονται σε επαφή με την μύτη, το στόμα ή με αντικείμενα στα οποία υπάρχουν σταγονίδια με ιούς. Μπαίνοντας οι ιοί στον οργανισμό δίνουν μάχη για την επιβίωσή τους, επιδεικνύοντας μια αξιοθαύμαστη προσαρμοστικότητα: βρίσκουν τρόπους για να ξεγελούν το αμυντικό σύστημα, γίνονται πιο ανθεκτικοί σε οτιδήποτε τους απειλεί αλλάζοντας σχήμα, μέγεθος ή δομή και πολλαπλασιάζονται ταχύτατα δημιουργώντας αποικίες. Καθώς το σώμα αντιλαμβάνεται τους εχθρικούς εισβολείς, αντιδρά με αύξηση της θερμοκρασίας του, δηλαδή με πυρετό, προσπαθώντας να τους καταστρέψει. Στις πιο βαριές περιπτώσεις, τα συμπτώματα εξελίσσονται και επιδεινώνονται: η μύτη τρέχει, το κεφάλι, οι μύες και τα οστά πονούν, προκαλούνται ρίγη, βήχας, απόχρεμψη και ενδεχομένως διάρροιες, νοιώθουμε κούραση, αδυναμία, ζαλάδα και ατονία, και κάθε σωματική μας κίνηση μοιάζει υπερβολικά πιο δύσκολη. Εάν διατηρούμε το ανοσοποιητικό σύστημα σε καλή κατάσταση και συγχρόνως φροντίσουμε να το ενισχύσουμε με τα κατάλληλα υγιεινοδιαιτητικά μέτρα, η ίωση αντιμετωπίζεται εύκολα και χωρίς ιδιαίτερες συνέπειες, ενώ ο οργανισμός αναρρώνει και αναλαμβάνει πιο γρήγορα τις δυνάμεις του. Εάν, όμως, το ανοσοποιητικό σύστημα είναι ήδη καταπονημένο και εξασθενημένο, μπορεί να δημιουργηθούν σοβαρές φλεγμονές, κυρίως λόγω της υπερπαραγωγής ελευθέρων ριζών, ή να προκληθούν νέες ιώσεις και μικροβιακές μολύνσεις, με αποτέλεσμα φθορές και βλάβες σε ζωτικά όργανα.
Τι μας προστατεύει από τους ιούς;
- Κατάλληλη διατροφή
Είναι γενικώς παραδεκτό ότι μια περιεκτική, ποικίλη και θρεπτικά ισορροπημένη διατροφή, μπορεί να ενισχύσει τις φυσικές μας άμυνες. Ένα καθημερινό διαιτολόγιο πλούσιο σε αντιοξειδωτικά όπως οι βιταμίνες C και Ε, σε φυτοθρεπτικές ουσίες όπως τα καροτένια, και επίσης σε ψευδάργυρο, προστατεύει έναντι των ιών, χωρίς όμως να μας παρέχει από μόνο του απόλυτη προστασία.
- Άφθονη λήψη υγρών
Τα κύρια σημεία εισόδου των ιών είναι οι βλεννογόνοι της μύτης και του ρινοφάρυγγα. Όταν είμαστε καλά ενυδατωμένοι, οι βλεννογόνοι παγιδεύουν καλύτερα τους ιούς και τους εξουδετερώνουν. Για αυτό λοιπόν, πρέπει να πίνουμε καθημερινά πολύ νερό.
- Τακτικό πλύσιμο χεριών
Χωρίς να γινόμαστε υποχόνδριοι, πλένουμε συχνά τα χέρια με ζεστό νερό και σαπούνι και δεν αγγίζουμε τα μάτια, τη μύτη ή το στόμα, ιδιαίτερα όταν έχουμε έρθει σε επαφή με κάποιον που έχει ίωση.
- Υγιεινές συνήθειες
Αποφεύγουμε το κάπνισμα και τους χώρους με πολύ συγχρωτισμό και καπνό, προσπαθούμε να ελέγξουμε το στρες χαλαρώνοντας όσο και όποτε μπορούμε, δεν κάνουμε υπερβολές στο φαγητό, δεν πίνουμε πολύ αλκοόλ, γυμναζόμαστε συστηματικά αλλά με μέτρο, δεν ξενυχτάμε συχνά, κοιμόμαστε αρκετά.
Τι πρέπει να τρώμε;
- Καθημερινά πολλά λαχανικά, φρούτα, αδρά επεξεργασμένα δημητριακά και επίσης άφθονα υγρά, κυρίως νερό.
- Κρεμμύδι, σκόρδο και μυρωδικά στα φαγητά και στις σαλάτες.
- 2-3 φορές εβδομαδιαίως ψάρια.
- Μέχρι 2 φορές την εβδομάδα κρέας.
- Λιγότερα γλυκά, ζάχαρη και ζωικά λιπαρά.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΔΕΔΟΥΚΟ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 71
Update: Νοέμβριος 2015.
