ΜΕ ΤΗΝ ΟΝΟΜΑΣΙΑ «ΣΟΚΟΛΑΤΑ» προσδιορίζεται μια σειρά από προϊόντα διατροφής που έχουν ως βασικό συστατικό το κακάο. Έχει ωστόσο επικρατήσει όταν λέμε απλώς «σοκολάτα», χωρίς άλλο προσδιορισμό, π.χ. «ρόφημα σοκολάτας», να εννοούμε την πλάκα σοκολάτας, δηλαδή τη στερεά, συμπαγή μορφή της.
Είδη σοκολάτας
Το είδος/τύπος της σοκολάτας εξαρτάται από τα συστατικά της και πρωτίστως από την περιεκτικότητά της σε στερεά κακάο, βούτυρο κακάο και γάλα. Κατά τεκμήριο πιο δημοφιλή είδη είναι η σοκολάτα γάλακτος, η μαύρη σοκολάτα (ή υγείας) και η λευκή σοκολάτα. Επίσης, η κουβερτούρα (είτε γάλακτος είτε μαύρη), η σοκολάτα με ξηρούς καρπούς και οι σοκολάτες με γέμιση ή/και καραμέλα.
Σημαντικό: Στην ετικέτα της συσκευασίας κάθε σοκολάτας υπάρχει η περιγραφή της, π.χ. σοκολάτα γάλακτος. Τα «Συστατικά» αναγράφονται με φθίνουσα σειρά περιεκτικότητας, δηλαδή αυτό που υπάρχει σε μεγαλύτερη ποσότητα πρώτο, κατόπιν το επόμενο σε ποσότητα κ.ο.κ.
Μαύρη, γάλακτος ή λευκή;
Ας τις συγκρίνουμε...
Μαύρη σοκολάτα: Τα βασικά συστατικά της είναι κακαόμαζα, βούτυρο κακάο και ζάχαρη ή άλλα σάκχαρα. Έχει υψηλή περιεκτικότητα σε στερεά κακάο (από 50 έως και 99%, συνηθέστερα γύρω στο 65%), περισσότερα ακόρεστα λιπαρά, φυτικές ίνες, ανόργανα στοιχεία, π.χ. μαγνήσιο, και αντιοξειδωτικά, π.χ. φλαβονοειδή, λιγότερη ζάχαρη, χαμηλότερα κορεσμένα λιπαρά και καθόλου χοληστερίνη, εφόσον δεν έχει ως συστατικό το γάλα. Θεωρείται η υγιεινότερη επιλογή για τους ενήλικες, αλλά καλό είναι να αποφεύγεται από άτομα με ευαισθησία στην καφεΐνη –περιέχει γύρω στα 60 mg ανά 100 γρ.–, από εγκυμονούσες, θηλάζουσες καθώς και από τα παιδιά.
Σοκολάτα γάλακτος: Περιέχει τα ίδια βασικά συστατικά με τη μαύρη σοκολάτα συν γάλα ή στερεά υπολείμματα γάλακτος, η προσθήκη του οποίου μειώνει την ολική περιεκτικότητά της σε στερεά κακάο, που πάντως δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 25%. Λόγω του γάλακτος έχει 2-4 φορές περισσότερο ασβέστιο συγκριτικά με τη μαύρη σοκολάτα και πολύ λιγότερη καφεΐνη, γύρω στα 25 mg ανά 100 γρ., κάτι που την καθιστά προτιμότερη επιλογή για τα παιδιά. Ωστόσο είναι πιο φτωχή σε αντιοξειδωτικά, η δράση των οποίων περιορίζεται από την παρουσία γάλακτος, και δεν θεωρείται το ίδιο ωφέλιμη.
Λευκή σοκολάτα: Φτιάχνεται από βούτυρο κακάο (τουλάχιστον 20%), γάλα ή προϊόντα γάλακτος και ζάχαρη ή άλλα σάκχαρα. Δεν περιέχει καθόλου (ή σχεδόν καθόλου) στερεά κακάο, κάτι που σημαίνει ότι σε αντίθεση με τα άλλα είδη σοκολάτας, απουσιάζουν τα διατροφικά στοιχεία που υπάρχουν στο κακάο. Επιπλέον, έχει πολλά λιπαρά, κυρίως κορεσμένα, αρκετή ζάχαρη και περισσότερη χοληστερίνη. Επομένως δεν θεωρείται και τόσο καλή επιλογή, με πιθανή εξαίρεση όσους πρέπει να αποφεύγουν εντελώς την καφεΐνη, αφού δεν έχει καθόλου.
Συμπέρασμα;
Όσο περισσότερα στερεά κακάο και λιγότερη ζάχαρη περιέχει μια σοκολάτα τόσο καλύτερη επιλογή είναι για έναν υγιή ενήλικα. Αντίθετα, οι επιλογές των παιδιών πρέπει να προσανατολίζονται κυρίως προς τις σοκολάτες που περιέχουν περισσότερο γάλα.
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 155
Update: Φεβρουάριος 2016.
