Oι ξηροί καρποί έχουν αντιφλεγμονώδη, αντιοξειδωτική και αντιθρομβωτική δράση. Η με μέτρο κατανάλωσή τους στο πλαίσιο μιας ισορροπημένης και ενεργειακά ισοζυγισμένης διατροφής συμβάλλει με διάφορους τρόπους στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων και εγκεφαλικών επεισοδίων. Τεκμαίρεται επίσης ότι βελτιώνουν τη δράση της ινσουλίνης και μειώνουν τις πιθανότητες εμφάνισης σακχαρώδους διαβήτη τύπου 2.
Πρέπει να γνωρίζετε: Για να διατηρούν τις ευεργετικές τους ιδιότητες, οι ξηροί καρποί πρέπει να καταναλώνονται ανάλατοι και ωμοί.
Παχαίνουν ή όχι;
Η αυθόρμητη απάντηση είναι «ναι», αφού όλοι οι ξηροί καρποί αποδίδουν πολλές θερμίδες σε μικρή ποσότητα. Εντούτοις, όταν η ποσότητα αυτή κρατηθεί πραγματικά μικρή και καταναλώνεται αντί τροφίμων με ζωικά λιπαρά ή υψηλούς υδατάνθρακες, οι ξηροί καρποί όχι μόνο δεν παχαίνουν, αλλά μπορεί να βοηθήσουν τόσο στη μείωση όσο και στη διατήρηση του επιθυμητού σωματικού βάρους. Στοιχεία, μάλιστα, από διάφορες μελέτες δείχνουν ότι όσοι καταναλώνουν συστηματικά ξηρούς καρπούς, περίπου 30 γρ. 2-5 φορές εβδομαδιαίως, έχουν χαμηλότερο Δείκτη Μάζας Σώματος και λιγότερο κοιλιακό λίπος συγκριτικά με άτομα που δεν τρώνε καθόλου. Φαίνεται επίσης ότι η τακτική μέτρια κατανάλωση ξηρών καρπών μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης παχυσαρκίας αλλά και την επαναπρόσληψη βάρους μετά από αδυνάτισμα.
Συμβουλή: Αν έχετε πρόβλημα βάρους, μην υπερβαίνετε τη μία χούφτα ξηρών καρπών ημερησίως. Φροντίστε να τους τρώτε έναν έναν, κυριολεκτικά μετρημένα, και όχι πολλούς μαζί.
Διαβάστε στην επόμενη σελίδα τα ιδιαίτερα οφέλη τους στο αδυνάτισμα!
Ιδιαίτερα οφέλη στο αδυνάτισμα
Κι όμως, οι ξηροί καρποί έχουν αδυνατιστικές ιδιότητες...
* Μειωμένη απορρόφηση θερμίδων: Λόγω του υψηλού περιεχομένου τους σε φυτικές ίνες, καθώς και σε άλλα άπεπτα στοιχεία, μια σεβαστή ποσότητα, μεγαλύτερη από 15%, του θερμιδικού περιεχομένου και του λίπους των ξηρών καρπών δεν απορροφάται από το σώμα, αλλά αποβάλλεται.
* Καλύτερος έλεγχος πείνας: Οι πρωτεΐνες και οι φυτικές ίνες των ξηρών καρπών αυξάνουν το αίσθημα στομαχικής πληρότητας, ενώ τα λιπαρά τους οξέα επηρεάζουν την παραγωγή διαφόρων ορμονών και πεπτιδίων που προκαλούν κορεσμό και ελαττώνουν την πείνα.
* Ελάττωση κοιλιακού λίπους: Τα μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά αποθηκεύονται δυσκολότερα ως σωματικό λίπος συγκριτικά με τα ζωικά κορεσμένα λιπαρά. Τεκμαίρεται επίσης ότι χρησιμοποιούνται ευκολότερα για την παραγωγή ενέργειας, αυξάνουν την ευαισθησία στην ινσουλίνη και προάγουν την απώλεια λίπους από την περιοχή της κοιλιάς.
Κι εγώ που έχω αλλεργία;
Οι ξηροί καρποί, ιδίως δε τα φιστίκια, συγκαταλέγονται στα τρόφιμα που προκαλούν πιο συχνά αντιδράσεις υπερευαισθησίας και σοβαρές αλλεργίες. Άτομα που εμφανίζουν αλλεργία σε ένα συγκεκριμένο ξηρό καρπό είναι προτιμότερο να αποφεύγουν όλα τα είδη και τις ποικιλίες ξηρών καρπών, καθώς και τα τρόφιμα που μπορεί να περιέχουν αυτούς ως συστατικό.
Συμβουλή: Αν μετά την κατανάλωση οποιουδήποτε ξηρού καρπού εμφανίσετε οποιαδήποτε αντίδραση, π.χ. κνησμός, εξανθήματα, οίδημα, δυσκολία στην αναπνοή, σταματήστε εντελώς να τρώτε ξηρούς καρπούς μέχρις ότου εντοπίσετε τον πιθανό «ένοχο» με τη βοήθεια αλλεργιολόγου.
Προσοχή στις αφλατοξίνες
Πρόκειται για ιδιαίτερα επικίνδυνες για την υγεία ουσίες, προϊόντα μεταβολισμού μυκήτων (μυκοτοξίνες), που δημιουργούνται στους ξηρούς καρπούς είτε από μη σωστή καλλιέργειά τους είτε από κακή αποθήκευση και συντήρησή τους. Δεν γίνονται αντιληπτές διά γυμνού οφθαλμού και σε περίπτωση πρόσληψής τους ενδέχεται να προκαλέσουν από απλή διάρροια έως και θάνατο, ενώ μακροπρόθεσμα είναι αποδεδειγμένα καρκινογόνες. Παρότι μπορεί να υπάρχουν σε όλα τα είδη ξηρών καρπών, αφλατοξίνες ανευρίσκονται συχνότερα στα φιστίκια (αράπικα, κελυφωτά) και λιγότερο συχνά σε αμύγδαλα και φουντούκια.
Πρέπει να γνωρίζετε: Οι αφλατοξίνες καταστρέφονται μόνο με το καλό ψήσιμο των καρπών σε υψηλή θερμοκρασία.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΔΕΔΟΥΚΟ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 156
Update: Νοέμβριος 2016
