Κατά την παλαιολιθική εποχή, μια περίοδο διάρκειας τουλάχιστον 2,5 εκατομμυρίων ετών, ο άνθρωπος ζούσε ως κυνηγός-τροφοσυλλέκτης και η επιβίωσή του εξαρτιόταν σε μέγιστο βαθμό από τις σωματικές, πνευματικές και ψυχικές του ικανότητες.
Ο παλαιολιθικός άνθρωπος δεν έμενε σε τεχνητά κλιματιζόμενους χώρους, δεν διέθετε μεταφορικά μέσα και τεχνολογικές ανέσεις, δεν καθόταν επί ώρες πάνω σε μία καρέκλα, δεν περπατούσε πάνω σε ηλεκτρικούς διαδρόμους, δεν γυμναζόταν σε πολυτελή μηχανήματα, δεν σήκωνε πλαστικοποιημένα βαράκια, δεν έπαιζε τένις και δεν έκανε αερόμπικ, γιόγκα, ούτε Pilates.
Ήταν όμως αναγκασμένος να βρίσκεται σε συνεχή ετοιμότητα για να αποφεύγει εχθρούς και φυσικούς κινδύνους, περπατούσε ξυπόλυτος μεγάλες αποστάσεις ψάχνοντας για την τροφή του, έτρεχε σπριντ για να πιάσει το θήραμά του, σήκωνε κορμούς δέντρων, πέτρες κι άλλα βαριά αντικείμενα, ανέβαινε ανηφόρες, πήδαγε πάνω από φυσικά εμπόδια, σκαρφάλωνε, κολυμπούσε, πολεμούσε.
Το νέο fitness είναι πολύ... παλιό!
Το paleo-fitness αποτελεί μια σύγχρονη, ολιστική πρόταση για περισσότερη σωματική κίνηση και πολύπλευρες φυσικές δραστηριότητες, που όμως αντλεί τις βασικές της αρχές από τη ζωή του παλαιολιθικού ανθρώπου. Πρόκειται για δημοφιλή τρόπο εκγύμνασης, γνωστό και ως παλαιολιθική προπόνηση, αρχέγονη άσκηση, γυμναστική του ανθρώπου των σπηλαίων, caveman-fit, warrior training, ακόμη κι ως cross-fit. Στις πιο ακραίες life style εκδοχές του, συνδυάζεται με την «παλαιολιθική» δίαιτα (paleo-diet) και ειδικές πρακτικές μίμησης πιστεύουμε ότι έκαναν οι άνθρωποι στην παλαιολιθική εποχή, όπως π.χ. ύπνος όταν σκοτεινιάζει και έγερση με το πρώτο φως του ήλιου, διατροφή βασισμένη σε κρέας, ψάρι και καρπούς, περιοδική διαλειμματική ασιτία για 24-48 ώρες.
Χαρακτηριστικά της παλαιολιθικής προπόνησης
Οι αθλούμενοι γυμνάζονται σε χώρους λιτούς και χωρίς κλιματισμό, χρησιμοποιούν στοιχειώδη εξοπλισμό και εκτελούν προγράμματα έντονα, αλλά σύντομα σε διάρκεια, με πολλές δυναμικές και λειτουργικές ασκήσεις.
Χρησιμοποιούν μονόζυγο, μπάρα, αλτήρες, δράμι, βαριοπούλα, ειδικούς ιμάντες, λάστιχα αυτοκινήτων και σακιά γεμάτα άμμο, ανεβοκατεβαίνουν σκαλοπάτια, υπερπηδούν εμπόδια, κάνουν άλματα σε τεχνητό σκάμμα, ρίχνουν βαριές μπάλες, αναρριχώνται με σκοινιά, σκαρφαλώνουν σε τοίχους, ασκούνται στις μάχες σώμα με σώμα και στις πολεμικές τέχνες.
Επιπλέον, τρέχουν σε ανώμαλα εδάφη, ανεβαίνουν λόφους και βουνά, κουβαλούν και σέρνουν βαριά αντικείμενα, κολυμπούν, καταδύονται και άλλα πολλά. Ως επιβράβευση της προσπάθειάς τους αυτής βλέπουν θεαματικές αλλαγές στη φυσική κατάσταση και στη σωματική τους εμφάνιση, αποκτούν δύναμη, αντοχή, ταχύτητα, επιδεξιότητα και αθλητικό σώμα.
Γυμνάσου παλαιολιθικά
Ενσωμάτωσε προτάσεις του paleo-fitness στη δική σου προπόνηση. Δες άμεσα αποτελέσματα, ανέβα γρήγορα επίπεδο.
1. Γυμνάσου στη φύση
Προσπάθησε να κάνεις μεγαλύτερο αριθμό προπονήσεων σε υπαίθριους χώρους. Η άσκηση σε φυσικό περιβάλλον είναι λιγότερο βαρετή, προσφέρει εναλλαγή παραστάσεων, προάγει τη βιοσύνθεση ενδορφινών και βιταμίνης D, βελτιώνει την ψυχική διάθεση. Αντίθετα η γυμναστική σε κλειστούς χώρους με δυνατό τεχνητό κλιματισμό επιβραδύνει την αιματική κυκλοφορία και περιορίζει τη δραστηριοποίηση του φαιού λίπους.
2. Περπάτησε περισσότερο
Οι παλαιοντολόγοι εκτιμούν ότι ο παλαιολιθικός άνθρωπος βάδιζε καθημερινά από 5 έως και 16 χιλιόμετρα. Για το σημερινό άνθρωπο με καθιστική ζωή το περπάτημα αποτελεί μια εύκολη και ασφαλή μορφή άσκησης. Βάλε ως στόχο να περπατάς ζωηρά αρκετές φορές μέσα στη μέρα και να διανύεις μεγαλύτερες αποστάσεις όποτε μπορείς. Δοκίμασε το περπάτημα σε άμμο παραλίας με γυμνά πόδια (barefoot walking) ή φορώντας τα ειδικά παπούτσια που δίνουν την αίσθηση του ξυπόλυτου περπατήματος.
3. Ξέχνα τον ηλεκτρικό διάδρομο
Τρέξε σε ανοιχτούς χώρους, πάρκα, γήπεδα, λόφους, μονοπάτια σε δάση, στην άμμο της παραλίας, μέσα στη θάλασσα. Άλλαξε συχνά τις διαδρομές που ακολουθείς, γυμνάσου πιο έντονα ανεβάζοντας κατά περιόδους την ταχύτητά σου με ξαφνικά σπριντ. Αν η φυσική σου κατάσταση είναι υψηλή, μπορείς καθώς τρέχεις να κρατάς ειδικά βαράκια στα χέρια ή να φοράς γιλέκο με βάρη ή ένα γεμάτο σακίδιο στην πλάτη σου. Δοκίμασε επίσης να τρέξεις ή να περπατήσεις νωρίς το πρωί χωρίς να έχεις φάει τίποτα.
4. Δούλεψε όλο το σώμα σου
Ξέχνα τις απομονωτικές ασκήσεις, π.χ. μόνο για γλουτούς, και τα τμηματικά προγράμματα που γυμνάζουν 1-2 μυϊκές ομάδες κάθε φορά. Επικεντρώσου σε κινήσεις που δραστηριοποιούν συγχρονισμένα πιο πολλούς μυς, εκτέλεσε συνδυαστικές ασκήσεις και γύμνασε όλο το σώμα σου σε κάθε προπόνηση. Άλλαζε συχνά το είδος και τη σειρά των ασκήσεων, αύξησε προοδευτικά τη δυσκολία, προσπάθησε οι τελευταίες επαναλήψεις κάθε σετ να βγαίνουν με αρκετή δυσκολία.
5. Χρησιμοποίησε αντιστάσεις
Μιμήσου τις αντιστάσεις που σήκωνε και μετέφερε ο παλαιολιθικός άνθρωπος, περιλαμβάνοντας στο πρόγραμμά σας ασκήσεις δύναμης με ελεύθερα βάρη, όπως μπάρα, αλτήρες, δράμι, σάκο, κορύνες. Σε αντίθεση με τα μηχανήματα παροχής αντίστασης, τα ελεύθερα βάρη γυμνάζουν ταυτόχρονα τόσο τους μυς που υπερνικούν την επιπρόσθετη αντίσταση όσο και τους σταθεροποιητές μυς του κορμού, όπως κοιλιακοί και ραχιαίοι.
6. Κινήσου εκρηκτικά
Χαρακτηριστικό γνώρισμα της ζωής του παλαιολιθικού ανθρώπου ήταν το σύντομης διάρκειας αιφνίδιο και έντονο στρες. Η διαλειμματική προπόνηση με ενδιάμεσα γρήγορα σπριντ κοντά στη μέγιστη δυνατή ταχύτητα, καθώς και οι επαναλήψεις που εκτελούνται εκρηκτικά προσομοιάζουν αυτής της μορφής στρες, διεγείροντας έτσι την ενδογενή παραγωγή αδρεναλίνης και αυξητικής ορμόνης, οι οποίες ενισχύουν τη μυϊκή δύναμη και την απώλεια σωματικού λίπους.
7. Πήδηξε ψηλότερα
Οι αλτικές ασκήσεις, π.χ. άλματα πάνω σε ειδικό κουτί, υπερπήδηση εμποδίων, αναπηδήσεις με σκοινάκι, δραστηριοποιούν το σύνολο του μυϊκού συστήματος, αυξάνουν την εκρηκτική δύναμη και βελτιώνουν την ισορροπία. Συνδύασε τα άλματα με ανέβασμα σκαλοπατιών και γρήγορο τρέξιμο ή πρόσθεσε περισσότερες παραλλαγές στον τρόπο που αναπηδάς, π.χ. κατακόρυφα άλματα, άλματα κατά μήκος, προς τα μπρος και προς τα πίσω, πλάγιες αναπηδήσεις, άλματα με το ένα πόδι, με ταυτόχρονες κινήσεις των χεριών.
Σταύρος Δεδούκος
Μείνε συντονισμένη για το δεύτερο μέρος του άρθρου...
