Τι κρύβουν οι άφθες;

11.12.2015
Μικρές «πληγές» εμφανίζονται στο εσωτερικό του στόματος, κυρίως μέσα από τα χείλη, στη γλώσσα, στον ουρανίσκο ή μέσα από τα μάγουλα; Δες τι κρύβουν και λάβε τα μέτρα σου.

Εμφανίζονται όταν τρως ορισμένες τροφές;

Κάποιες τροφές είναι πιθανόν να ερεθίσουν το στόμα σου!

Πολλοί επιστήμονες υποστηρίζουν ότι άφθες στο στόμα μπορούν να προκαλέσουν κάποιες τροφές, όπως ντομάτα, αλλαντικά, τυρί, διάφορα καρυκεύματα, ορισμένοι ξηροί καρποί (κυρίως τα καρύδια) αλλά και ξινά φρούτα (εσπεριδοειδή). Επίσης ενοχοποιούνται το ξίδι, η σοκολάτα, τα αναψυκτικά, τα πολύ καυτά ή κρύα πιάτα αλλά και η ασπιρίνη ή το αλκοόλ (όταν παραμείνουν σε παρατεταμένη επαφή με το βλεννογόνο του στόματος). Όσο υπάρχουν άφθες στο στόμα καλό είναι να αποφεύγεις όλα τα παραπάνω και κυρίως τις αλμυρές και καυτερές τροφές.


Χρησιμοποιείς ορθοδοντικό ή οδοντιατρικό εξοπλισμό;

Ίσως να δημιουργήθηκε κάποιος μικροτραυματισμός.

Οι μικροτραυματισμοί στο στόμα από ορθοδοντικές συσκευές, σιδεράκια, ή προβληματικές προσθετικές αποκαταστάσεις (γέφυρες, μεταλλικά σφραγίσματα) είναι πολύ συχνή αιτία να εμφανιστούν άφθες. Καταστάσεις που μπορεί ακόμα να προκαλέσουν αφθώδη έλκη στη στοματική κοιλότητα είναι το δάγκωμα του μάγουλου ή της γλώσσας, τα σκληρά κομμάτια φαγητού, τα μυτερά ή στραβά δόντια, οι οδοντοστοιχίες που δεν εφαρμόζουν σωστά, το βούρτσισμα με πολύ σκληρή οδοντόβουρτσα. Οι άφθες αυτής της αιτιολογίας θεραπεύονται σχεδόν άμεσα και μόνιμα μόλις εξαλειφθεί η αιτία που τις προκαλεί.


Μήπως διανύεις περίοδο μεγάλου στρες;

Οι στρεσογόνες καταστάσεις τις ευνοούν!

Το στρες φαίνεται να αποτελεί μια από τις πιο συχνές αιτίες για τα μικρά, αλλά πολύ επώδυνα αυτά έλκη, που δυσκολεύουν την ομιλία και τη μάσηση. Και αυτό γιατί οι άφθες μεταξύ άλλων αποδίδονται και σε πιθανή διαταραχή του ανοσοποιητικού συστήματος που μπορεί να οφείλεται σε στρεσογόνες καταστάσεις. Ορισμένα άτομα εμφανίζουν άφθες ύστερα από ένα δυσάρεστο γεγονός ή οι σπουδαστές σε περίοδο εξετάσεων.

Νιώθεις συνεχώς κουρασμένη;

Iσως κρύβουν κάποιο άλλο πρόβλημα.

Τα επαναλαμβανόμενα έλκη στο στόμα αποτελούν, μεταξύ άλλων, ένα από τα συμπτώματα που εμφανίζουν οι ασθενείς με κοιλιοκάκη. Μια ασθένεια που προκαλείται από δυσανεξία στη γλουτένη, όπου η κατανάλωση τροφών με γλουτένη μπορεί να προκαλέσει το συγκεκριμένο πρόβλημα. Ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα επίσης εμφανίζουν άφθες στη στοματική τους κοιλότητα. Όταν λοιπόν οι άφθες εκδηλώνονται με έντονη κόπωση, φουσκώματα στην κοιλιά και δυσπεψία, καταθλιπτικές αντιδράσεις, διάρροια, αδικαιολόγητη σιδηροπενική αναιμία που δεν διορθώνεται με χορήγηση σιδήρου, αύξηση των τρανσαμινασών, ψάξε το!


Μήπως τρως λίγα φρούτα και λαχανικά;

Ίσως να οφείλονται σε έλλειψη βιταμινών!

Η ανεπάρκεια βιταμινών ή προβλήματα μεταβολισμού της βιταμίνης C, βιταμίνης B12, σιδήρου ή του φολικού οξέος μπορεί να συμβάλουν στη δημιουργία αφθών. Καμιά φορά οι άφθες μπορεί να σχετίζονται με αναιμία, ενώ κάποιο μικρόβιο της στοματικής κοιλότητας (π.χ. στρεπτόκοκκος), καθώς και ιογενείς ή μικροβιακές λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν στοματικές ελκώσεις και να δημιουργήσουν άφθες στο στόμα.

Να πάω στο γιατρό;

Η θεραπεία μιας άφθας σπάνια απαιτεί ιατρική αντιμετώπιση. Συνήθως θεραπεύονται μόνες τους μέσα σε λίγες ημέρες. Βέβαια είναι απαραίτητη η καλή στοματική υγιεινή για να αποφευχθεί η μόλυνσή τους. Ωστόσο αν μια άφθα παραμένει για διάστημα μεγαλύτερο των 2 εβδομάδων χωρίς να υποχωρεί, επιβάλλεται να επισκεφθείς τον οδοντίατρό σου ή έναν ειδικό στοματολόγο.

Οι πληροφορίες του άρθρου δεν προτρέπουν σε αυτοδιάγνωση προβλημάτων διατροφής και υγείας, ούτε υποκαθιστούν την αξιολόγηση από ειδικό.

ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ

Πρώτη δημοσίευση: περιοδικό Αρμονία, τεύχος 158

Update: Δεκέμβριος 2015.