Σίγουρα έχεις ακούσει τις συμβουλές «μην κολυμπάς με γεμάτο στομάχι», «βγάλε το βρεγμένο μαγιό», «έχεις περίοδο, δεν πρέπει να κάνεις μπάνιο», «μείνε με το αλάτι της θάλασσας, σφίγγει το δέρμα» και πολλές ακόμα, που άλλες φορές ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα και άλλες μπορούν να χαρακτηριστούν από αστείες μέχρι εντελώς ανυπόστατες. Εν όψει λοιπόν των καλοκαιρινών διακοπών, συγκεντρώσαμε μερικές από τις ευρύτερα διαδεδομένες, ώστε να μάθεις από έγκυρες πηγές ποιες είναι οι συμβουλές στις οποίες πρέπει να δώσεις βάση, ποιες κρύβουν μισές αλήθειες και ποιες –στην καλύτερη περίπτωση– δεν έχουν αποδειχθεί επιστημονικά.
«Δεν πρέπει να κολυμπάς με γεμάτο στομάχι»
Αλήθεια: Σύμφωνα με τους ειδικούς, για να μπεις στη θάλασσα πρέπει να έχουν περάσει δυόμισι με τρεις ώρες από τη στιγμή που έφαγες ή έχεις καταναλώσει αλκοόλ. Και αυτό γιατί το γεμάτο στομάχι καθιστά το κολύμπι προβληματικό και επικίνδυνο, διότι η καρδιά σου αναγκάζεται να δουλέψει εντατικά, τόσο για να συνεχίσει την πέψη όσο και για να αντεπεξέλθει στους ρυθμούς της κολύμβησης.
Να θυμάσαι: Όπως εξηγούν οι ειδικοί από το Ελληνικό Ίδρυμα Γαστρεντερολογίας και Διατροφής (ΕΛΙΓΑΣΤ): Όταν κολυμπάς με γεμάτο στομάχι, υπάρχει ο κίνδυνος να λιποθυμήσεις, κάτι ιδιαίτερα σοβαρό, αν συμβεί μέσα στη θάλασσα, καθώς ισοδυναμεί με ενδεχόμενο πνιγμού. Βέβαια, δεν είναι καλό να κολυμπάς ούτε με εντελώς άδειο στομάχι, γιατί μπορεί να εξαντληθείς. Φρόντισε λοιπόν, λίγο πριν, να έχεις φάει κάτι πολύ ελαφρύ (ένα φρούτο, μία φρυγανιά κλπ.).
«Το κολύμπι απαγορεύεται αν έχεις καρδιά»
Μύθος & αλήθεια: Συνήθως το κολύμπι κάνει καλό σε όλες τις παθήσεις, αλλά υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Aν, για παράδειγμα, έχεις πρόβλημα καρδιάς, θα πρέπει να συμβουλεύεσαι το γιατρό σου και να ακολουθείς τις οδηγίες του. Επίσης, πέραν των καρδιοπαθειών, κάθε άνθρωπος που παίρνει φάρμακα, και κυρίως αγγειοδιασταλτικά ή διουρητικά, πρέπει να προσέχει ιδιαίτερα, καθώς τα φάρμακα αυτά προκαλούν διαστολή των αρτηριών και των φλεβών ή αφαιρούν νερό από τον οργανισμό, με αποτέλεσμα να πέφτει απότομα η πίεση. Τα φάρμακα αυτά είναι εκείνα που παίρνουν κυρίως τα άτομα που πάσχουν από υπέρταση, στεφανιαία νόσο, καρδιακή ανεπάρκεια και σακχαρώδη διαβήτη.
Να θυμάσαι: Οι ασθενείς που ανήκουν σε αυτές τις κατηγορίες πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί όταν κολυμπούν μέσα στη θάλασσα και ιδίως τις μεσημεριανές ώρες σημειώνονται υψηλές θερμοκρασίες, επισημαίνει ο καθηγητής Καρδιολογίας Δημήτρης Κρεμαστινός. «Γενικότερα, τα άτομα που πάσχουν από οποιαδήποτε καρδιοπάθεια και ιδιαίτερα αρρυθμίες συνιστάται να κολυμπούν σε μικρό βάθος (1-2 μέτρα) και πάντα να επιδιώκουν να υπάρχει κοντά τους ο σύντροφος, ο φίλος, ο γνωστός».
«Μία φορά επάλειψη με το αντηλιακό σε καλύπτει όσες ώρες βρίσκεσαι στην παραλία»
Μύθος: Ακόμη κι αν χρησιμοποιείς το κατάλληλο αντηλιακό προϊόν, υπάρχει χρονικός περιορισμός της έκθεσης στον ήλιο, ειδικά στα πρώτα μπάνια. To καλύτερο είναι –λένε οι ειδικοί– να επαναλαμβάνεις τη χρήση αντηλιακού κάθε δύο ώρες και κάθε φορά που βγαίνεις από τη θάλασσα, καθώς το αντηλιακό χάνει τη δραστικότητά του με τον ιδρώτα, την τριβή, το νερό και τη θερμότητα, όσο μεγάλο SPF κι αν έχει.
Να θυμάσαι: Την πρώτη μέρα μπορείς να μείνεις στον ήλιο, πάντα με αντηλιακή προστασία:
- Περίπου 15’ αν ανήκεις στο φωτότυπο 1 και 2 (ανοιχτόχρωμη επιδερμίδα, που καίγεται εύκολα).
- Έως 30’, αν ανήκεις στο φωτότυπο 3 (μέτρια ανοιχτή επιδερμίδα).
- Έως 45’, αν ανήκεις στο φωτότυπο 4 (σταρένια επιδερμίδα).
- Στις επόμενες επισκέψεις στην παραλία μπορείς να προσθέσεις στο χρόνο έκθεσής σου από 15’ κάθε φορά.
«Αν η επιδερμίδα σου είναι σκουρόχρωμη, δεν κινδυνεύεις στον ήλιο»
Μύθος: Εάν η επιδερμίδα σου έχει μαυρίσει ή είναι σκουρόχρωμη, δεν σημαίνει αυτομάτως ότι δεν κινδυνεύει από τον ήλιο. Η αυξημένη ποσότητα μελανίνης στα σκουρόχρωμα δέρματα μπορεί να τα κάνει πιο ανθεκτικά στα εγκαύματα, αλλά δεν τα προστατεύει από τις υπόλοιπες αρνητικές επιπτώσεις του ήλιου, όπως είναι η φωτογήρανση και ο καρκίνος του δέρματος.
Να θυμάσαι: Παρά το γεγονός ότι όντως τα ανοιχτόχρωμα δέρματα διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, αυτό δεν σημαίνει ότι τα πιο σκούρα δεν κινδυνεύουν. Το πιο επικίνδυνο μάλιστα σημείο, όπως τονίζουν από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Δερματολογίας-Αφροδισιολογίας (EADV), είναι ακριβώς ότι εξαιτίας της σκούρας επιδερμίδας η εκδήλωση ενός καρκίνου δεν εντοπίζεται εύκολα στα αρχικά του στάδια. Αν λοιπόν έχεις σκουρόχρωμη επιδερμίδα, καλό είναι να χρησιμοποιείς αντηλιακό ακόμα και αν δεν «καίγεσαι» εύκολα, καθώς δεν υπάρχει ανοσία στον καρκίνο του δέρματος.
«Μην κολυμπάς με τους φακούς επαφής»
Μύθος και αλήθεια: Οι φακοί επαφής μπορούν να φορεθούν με ασφάλεια στη θάλασσα, με την προϋπόθεση ότι το κολύμπι γίνεται σε καθαρά νερά. Δεν ισχύει όμως το ίδιο για πισίνες ή για λίμνες. «Καθώς αυτά τα νερά είναι πιο στάσιμα, υπάρχει κίνδυνος εκκόλαψης μικροοργανισμών, οι οποίοι μπορούν να μεταφερθούν στους φακούς επαφής και κατόπιν στον κερατοειδή, προκαλώντας πιθανόν κάποιες σοβαρές λοιμώξεις», επισημαίνουν από την Ελληνική Εταιρεία Ενδοφακών και Διαθλαστικής Χειρουργικής.
Να θυμάσαι: Επειδή το θαλασσινό νερό έχει περισσότερο αλάτι από την επιφάνεια των δακρύων, αφυδατώνει τους φακούς επαφής και τους κάνει να αγκαλιάζουν πιο σφιχτά τον κερατοειδή. Έτσι υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να τους χάσεις αν ανοίξεις τα μάτια μέσα στο νερό. Αν τελικά οι συνθήκες απαιτούν να τους βγάλεις, θα πρέπει να φορέσεις γυαλιά κολύμβησης ή να χρησιμοποιήσεις φακούς ημερήσιας αντικατάστασης, τους οποίους πρέπει να αφαιρέσεις μέσα σε 10 λεπτά από την ώρα που θα βγεις από το νερό.
ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ
Πρώτη δημοσίευση; Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 141
Update: Ιούνιος 2016.
