Μεταξύ πολλών άλλων η επαρκής πρόσληψη υγρών και ειδικότερα νερού καθημερινώς:
- Είναι απολύτως αναγκαία για τη διατήρησή μας στη ζωή, τη ρύθμιση της σωματικής θερμοκρασίας και την καλή λειτουργική κατάσταση όλου του οργανισμού.
- Εξασφαλίζει το απαραίτητο ισοζύγιο ύδατος, προλαμβάνει την αφυδάτωση και τις συνέπειές της.
- Αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους ρυθμιστές του μεταβολισμού, διευκολύνει τις μεταβολικές αντιδράσεις, την απομάκρυνση των άχρηστων παραγώγων των καύσεων και την αποβολή των υδροδιαλυτών τοξικών ουσιών.
- Ελαττώνει τις κατακρατήσεις υγρών, βοηθά να διατηρείται το δέρμα ελαστικό και υγιές.
- Μειώνει τις πιθανότητες να δημιουργηθούν πέτρες στα νεφρά και γενικώς προβλήματα στο ουροποιητικό.
- Συμβάλλει στην πρόληψη και την αντιμετώπιση της δυσκοιλιότητας.
Προσοχή! Ισχυρισμοί ότι η μεγάλη κατανάλωση νερού «αυξάνει το μεταβολισμό», «αδυνατίζει», «καίει τα λίπη», «προλαμβάνει τους πονοκεφάλους», «αποτοξινώνει» κ.ά. δεν έχουν τεκμηριωθεί επιστημονικά.
Οι συνέπειες της αφυδάτωσης
Η αυξημένη απώλεια σωματικών υγρών που δεν αναπληρώνεται επαρκώς προκαλεί αύξηση της σωματικής θερμοκρασίας, εξάντληση και κυκλοφορική ανεπάρκεια. Απώλεια υγρών που φτάνει το 6-8% του σωματικού βάρους οδηγεί σε θερμοπληξία, ενώ εάν οι απώλειες είναι μεγαλύτερες μπορεί να επέλθει ο θάνατος.
Πόσα υγρά χρειαζόμαστε καθημερινά;
Οι ανάγκες ενυδάτωσης ποικίλλουν από άτομο σε άτομο και εξαρτώνται από τις συνθήκες του περιβάλλοντος και τα επίπεδα φυσικής δραστηριότητας. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) έχει ορίσει ως επαρκή πρόσληψη υγρών τα 2 lt ημερησίως για τις γυναίκες και τα 2,5 lt για τους άντρες, με μέτρια σωματική δραστηριότητα και μέτρια εξωτερική θερμοκρασία. Η σύσταση αυτή περιλαμβάνει το σύνολο των υγρών που προσλαμβάνονται από την κατανάλωση αυτούσιου νερού, τροφίμων και ποτών (νωπά φρούτα, λαχανικά, χυμοί κ.ά.).
Ισχύει ότι πρέπει να πίνουμε τουλάχιστον 8 ποτήρια νερό;
Παρότι η συμβουλή αυτή δίνεται συχνά και στις περισσότερες περιπτώσεις καλύπτει ένα μεγάλο τμήμα του γενικού πληθυσμού, δεν τεκμηριώνεται επιστημονικά. Ο λόγος είναι ότι οι ανάγκες κάθε οργανισμού σε υγρά είναι εξατομικευμένες και μπορούν να καλυφθούν από διάφορες πηγές, αν και το αυτούσιο νερό είναι η προτιμότερη επιλογή.
Κατεύθυνση: Ενδείξεις που υποδηλώνουν ότι ίσως χρειάζεσαι περισσότερα υγρά είναι η δίψα, το αδικαιολόγητο αίσθημα πείνας, η πολύ έντονη εφίδρωση και το χρώμα των ούρων. Αν π.χ. τα ούρα σου είναι κίτρινα ή σκουροκίτρινα, αύξησε την κατανάλωση νερού ή/και άλλων πηγών του. Αν είναι διαφανή, τότε προφανώς προσλαμβάνεις αρκετό νερό.
Ποιοι χρειάζονται περισσότερο νερό;
Τα άτομα που αθλούνται ή κάνουν χειρωνακτικές εργασίες, κυρίως το καλοκαίρι, και επίσης τα παχύσαρκα άτομα, οι έγκυες και οι θηλάζουσες. Ιδιαίτερη μέριμνα θα πρέπει να λαμβάνεται για τα παιδιά –γιατί σε αυτά το αίσθημα της δίψας δεν είναι ανεπτυγμένο επαρκώς– αλλά και για τους ηλικιωμένους.
Το τίμημα της υπερβολής
Η συχνά υπερβολική κατανάλωση νερού/υγρών μπορεί να έχει τοξικές επιδράσεις και να αποδειχθεί επιβλαβής. Ένας υγιής οργανισμός έχει την ικανότητα να διαχειριστεί μεγάλες ποσότητες υγρών, ενδεχομένως και άνω των 15 lt ημερησίως, αλλά, κυρίως λόγω της αθρόας διούρησης, πάντα υπάρχει το ενδεχόμενο να αυξηθεί υπερβολικά ο φόρτος των νεφρών καθώς και η απώλεια ηλεκτρολυτών, όπως καλίου ή νατρίου, με αποτέλεσμα τη διαταραχή του καρδιακού ρυθμού, την απορρύθμιση της αρτηριακής πίεσης και διάφορα προβλήματα νευρολογικής φύσεως. Επομένως απαιτείται μέτρο και δεν συστήνεται η απεριόριστη πρόσληψη νερού, ιδίως δε σε άτομα με προβλήματα υγείας.
Προσοχή! Η παρατεταμένη και έντονη δίψα και η υπερκατανάλωση νερού μπορεί να είναι ένδειξη μεταβολικού ή άλλου νοσήματος (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης), συνεπώς πρέπει να διερευνάται ιατρικά. Για άτομα με προβλήματα υγείας, π.χ. νεφροπαθείς, καρδιοπαθείς, σε φαρμακευτική αγωγή, με παθολογική κατακράτηση υγρών ή/και σε δίαιτα αδυνατίσματος, απαιτείται εξατομικευμένη σύσταση πρόσληψης νερού από τον ειδικό που τα παρακολουθεί.
ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΤΑΥΡΟ ΔΕΔΟΥΚΟ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 152
Update: Ιούλιος 2016.
