Τέταρτος Οίκος: Σπίτι, ιδιωτική ζωή, γονέας

25.06.2016
Η ουσία του Τέταρτου Οίκου είναι μάλλον ξεκάθαρη ήδη από τις παραδοσιακές ερμηνείες. Είναι ο οίκος της εσωτερικής και προσωπικής ζωής, ως αντίθεση του δημόσιου προσώπου και της κοινωνικής μας ζωής. Εξηγεί παρακάτω αναλυτικά ο Γιώργος Πανόπουλος, τα πάντα για τον τέταρτο οίκο:

Τέταρτος Οίκος

  • Το σπίτι
  • Η προσωπική, ιδιωτική ζωή
  • Η οικογένεια, παιδική και ενήλικη
  • Η μητέρα, ή ο πατέρας
  • Οι πρόγονοι
  • Η πατρίδα
  • Η ακίνητη και η κτηματική περιουσία
  • Το τέλος της ζωής
  • Το παρελθόν και η σχέση μας με την παράδοση

Πως βρίσκετε τον τέταρτο Οίκο
Ο Τέταρτος Οίκος είναι το τρίτο ζώδιο μετά τον ωροσκόπο σας. Αν, π.χ., έχετε ωροσκόπο Κριό, ο Τέταρτος Οίκος σας είναι στο ζώδιο του Λέοντα.

Στον Πρώτο Οίκο έχουμε την υποκειμενική αίσθηση του εαυτού μας. Στον Δεύτερο διαχωρίζουμε τον εαυτό μας από τους άλλους. Στον Τρίτο αρχίζουμε να εξερευνούμε το περιβάλλον μας, είμαστε περίεργοι για οτιδήποτε διαφορετικό από εμάς και κάνουμε τις συνδέσεις μεταξύ τους. Στον Τέταρτο κάνουμε μια πρώτη στάση για να αφομοιώσουμε ό,τι έχουμε μάθει μέχρι τώρα. Ο Τέταρτος Οίκος είναι η επιχειρησιακή μας βάση: Εδώ ολοκληρώνεται η ψυχολογική μας δομή, εδώ αποκτάμε ρίζες και ολοκληρωμένη συναίσθηση του εαυτού μας. Εδώ βρίσκεται μεταφορικά και πρακτικά το «σπίτι» μας. Οι Ιθαγενείς στην Αμερική πίστευαν ότι άνοιγαν την ψυχή τους σε όποιον προσκαλούσαν στο σπίτι τους.

Πρόκειται λοιπόν για το σπίτι μας, το φυσικό και συναισθηματικό σπίτι μας, εκεί όπου έχουμε τις ρίζες μας. Είναι το μέρος εκείνο όπου μπορούμε να ξεδιπλώνουμε τον πιο προσωπικό μας εαυτό, εκεί όπου νιώθουμε ελεύθεροι να είμαστε ο εαυτός μας. Μακριά από το βλέμμα των άλλων, προφυλαγμένοι από τον έξω κόσμο και την κοινωνία, ο Τέταρτος Οίκος είναι εκεί όπου αποτραβιόμαστε μετά τη δουλειά και τις εξωτερικές υποχρεώσεις μας, ασφαλείς και προστατευμένοι. Στο σπίτι, ανάμεσα στην οικογένεια, βρισκόμαστε σε ένα καταφύγιο στο οποίο οι άνθρωποι που την αποτελούν αλληλοϋποστηρίζονται ?ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να συμβαίνει.

Είναι επίσης ο οίκος των υλικών που στηρίζουν τη ζωή σε φυσικό και συναισθηματικό επίπεδο. Αυτή η στήριξη δεν σχετίζεται με τον Δεύτερο Οίκο, που ασχολείται με το χρήμα και τους υλικούς πόρους. Στον Τέταρτο μιλάμε για την ουσιαστική στήριξη. «Η ακίνητη περιουσία είναι το ιδιωτικό μας κομμάτι στη Γη, η γη όπου χτίζουμε το σπίτι μας. Αμφιβάλλω, ωστόσο, αν ο Τέταρτος αναφέρεται στη γη που αγοράζουμε για την αξία και το κέρδος που θα βγάλουμε από αυτήν. Αυτή η διάσταση μάλλον ανήκει στον Πέμπτο Οίκο, που σχετίζεται με την κερδοσκοπία, ή με τον Δεύτερο, που σχετίζεται με τις κτήσεις και την περιουσία μας», λέει ο Robert Hand.

Η ακμή του Τέταρτου Οίκου
Η ακμή του Τέταρτου Οίκου, (ακμή ονομάζουμε το όριο μεταξύ του προηγούμενου και του επόμενου οίκου -π.χ. η γραμμή που χωρίζει τον Δεύτερο από τον Τρίτο οίκο δείχνει τον Τρίτο Οίκο. Το ζώδιο που βρίσκεται στην ακμή του οίκου (1ου, 2ου, 3ου, 4ου κ.ο.κ.) δείχνει και τον τρόπο με τον οποίον αντιμετωπίζει κάποιος το συγκεκριμένο τομέα της ζωής), ονομάζεται και IC δηλαδή Immun Coeli που στα λατινικά σημαίνει το «κατώτερο σημείο του ουρανού». Επίσης, ο Τέταρτος Οίκος ονομάζεται και Ναδίρ. Πρόκειται για το πιο υποκειμενικό κομμάτι της ζωής μας. Είναι το κομμάτι του ωροσκοπίου που δείχνει την ψυχολογική μας δομή, ιδιοσυστασία, τον πυρήνα μας. Αυτός ο οίκος ανήκει στο ζώδιο του Καρκίνου και της κυβερνήτριας του Σελήνης. Έτσι, μιλάμε για τα ενστικτώδη μοτίβα της συμπεριφοράς μας. Μας λέει πολλά για το πώς έχουμε επηρεαστεί από την οικογένειά μας, τη φυλή, το γένος, ή και το έθνος. Μιλά για το οικογενειακό έδαφος στο οποίο «φυτευτήκαμε» ως παιδιά.

Ο Τέταρτος Οίκος περιγράφει το συναισθηματικό κλίμα και την ατμόσφαιρα που υπήρχε στα παιδικά μας χρόνια, τη ζωή της μητέρας ή του πατέρα εκείνη την περίοδο και τα επτά πρώτα χρόνια της ζωής. Αυτός ο Οίκος μαζί με τον Πρώτο και τον Τρίτο μας δίνει πολλές πληροφορίες για τις συνθήκες της ζωής που επικρατούσαν στα πρώτα χρόνια μας. Στην ουσία του είναι ο πιο ψυχολογικός από όλους τους άλλους οίκους.

Το παρελθόν, η ασφάλεια, το περιβάλλον
Ο Τέταρτος Οίκος συμβολίζει το παρελθόν μας, την παράδοσή μας, τις ρίζες μας. Συμβολίζει τα ψυχολογικά μοτίβα, τις αναμνήσεις μας, τη σκυταλοδρομία από πρόγονο σε πρόγονο που φτάνει πολύ πίσω στον χρόνο. Στον Τέταρτο Οίκο υπάρχει το ασυνείδητο, ό,τι είναι θαμμένο με την ψυχολογική έννοια. Δεν αναφερόμαστε τόσο στο φροϊδικό μοντέλο του ασυνείδητου όσο στο συλλογικό ασυνείδητο του Γιουνγκ. Περιέχει μνήμες αρχαίων εμπειριών του ανθρώπινου είδους, οι οποίες συχνά αναδύονται στα όνειρα ή φανερώνονται μέσω συμβόλων ή μέσω των μύθων των διαφόρων εθνών. Το συλλογικό ασυνείδητο είναι σαν μια βάση δεδομένων που χρειάστηκε αιώνες για να συγκροτηθεί, αλλά συνοδεύει πλέον κάθε ανθρώπινη ύπαρξη. Η αστρολογία λειτουργεί με τον ίδιο τρόπο. Κάθε πλανήτης είναι μια σύνθεση συμβόλων στο συλλογικό ασυνείδητο. Το συλλογικό, μεταξύ άλλων, μας συνδέει μεταξύ μας κι αυτή είναι μια παράμετρος του Τέταρτου Οίκου. Πάντα συνδεόμαστε με τα πάντα, το σπίτι μας είναι παντού. Το συλλογικό ασυνείδητο είναι ο ομφάλιος λώρος που μας συνδέει με όλο το πλέγμα της ζωής.

Ανατροφή και ασφάλεια
Άλλα βασικά θέματα του Τετάρτου είναι η ανατροφή και η ασφάλεια. «Λέγοντας ανατροφή εννοούμε την ευθύνη της ικανοποίησης των φυσικών και συναισθηματικών αναγκών του παιδιού, που δεν περιορίζεται στη μητέρα και μπορεί να διαμοιραστεί και από τους δύο γονείς ή από έναν αριθμό ανθρώπων, αλλά το αποτέλεσμα της ανατροφής αναπτύσσει ή όχι στο παιδί την αίσθηση αυτού που ο Erickson ονομάζει βασική εμπιστοσύνη», έχει γράψει η Donna Cuninigham. Ο Τέταρτος εκφράζει την επιθυμία για ένα ήσυχο, ειρηνικό περιβάλλον στο οποίο καταφεύγει κάποιος για τροφή και προστασία. Ή έμφαση στον αστρολογικό χάρτη του 4ου Οίκου με πλανήτες σε αυτόν όχι μόνο επιτείνει την ανάγκη για ένα τέτοιο περιβάλλον αλλά και την επιθυμία για προστασία και «ανατροφή» με οποιονδήποτε τρόπο των άλλων. Όμως, η ύπαρξη του Άρη ή του Ουρανού στον 4ο Οίκο ελαττώνει κατά πολύ την έκφραση ηρεμίας σε αυτόν τον τομέα. Αυτή η ησυχία ορίζεται ως ένα πολύ ιδιωτικό lifestyle ή/και με αποστασιοποίηση από συναισθηματικές αναταραχές, από ό,τι φέρνει ανισορροπία στις γονεϊκές σχέσεις.

Οι πλανήτες στον τέταρτο
Οι πλανήτες στον Τέταρτο Οίκο και ο κυβερνήτης του περιγράφουν την ανατροφή που πήραμε και πώς τη δεχθήκαμε, και το πώς νιώθει κανείς ασφάλεια. Για παράδειγμα κάποιος με Ταύρο/Αφροδίτη στον Τέταρτο είχε μια ήσυχη, προσγειωμένη ανατροφή αλλά ίσως αναζητά την ασφάλεια σε υλικές κτήσεις. Κάποιος με Υδροχόο, ή Ουρανό είχε κατά πάσα πιθανότητα μια άστατη και ασταθή παιδική ηλικία με αποτέλεσμα η ασφάλεια να ταυτίζεται με διαρκή αλλαγή σπιτιών -η ασφάλεια βρίσκεται στην κινητικότητα.

Κάποιος με Αιγόκερω ή Κρόνο περιγράφει μια οικογενειακή ατμόσφαιρα αυστηρή, με περιορισμούς, φόβο συναισθηματικά ψυχρή. Αντίθετα, με Αφροδίτη ή Ζυγό έχουμε πιθανόν ένα σπίτι όπου κυριαρχούν η αγάπη, η ομορφιά και σέβεται το παρελθόν. Με Σελήνη ή Καρκίνο φαίνεται ότι το συναίσθημα και η φροντίδα είναι προτεραιότητες στο σπίτι. Με Ερμή/Παρθένο ή Διδύμους έχουμε μια καλλιεργημένη οικογένεια, βιβλία, συζητήσεις εις βάρος όμως των αισθημάτων και της εγγύτητας. Με Κριό ή Άρη πιθανόν να διατρέχει την οικογένεια θαμμένη επιθετικότητα, ανέκφραστος θυμός, ανησυχία, παρορμητισμός, ή συχνές εκρήξεις. Με Δία ή Τοξότη υπάρχει υλική άνεση στην οικογενειακή ζωή των παιδικών χρόνων. Υπάρχει ευρυχωρία σκέψης, απόψεων, οπτικής γωνίας. Ο κόσμος είναι ένα υπέροχο μέρος για να εξερευνηθεί. Σε κάποιον με Ποσειδώνα /Ιχθύς υπάρχει εξιδανίκευση της οικογένειας ?για κάποιους είναι η Εδέμ που θέλουν να επιστρέψουν, ενώ για κάποιους άλλους την «ευτυχία» διέκοπταν θλιβερές περίοδοι. Ο Σκορπιός ή ο Πλούτωνας εδώ μπορεί να δείχνει τραύματα και φόβους κατά την παιδική ηλικία με αποτέλεσμα αυστηρό έλεγχο των αισθημάτων ώστε να προστατευθούν από την ενδεχόμενη έντασή τους.

Ο μεγάλος διχασμός: Πατέρας ή Μητέρα;
Ένα θέμα του Τέταρτου που γεννάει αντιδράσεις, δημιουργεί συγκρούσεις, διαφωνίες και πολεμική είναι εάν μπορούμε να συνδέσουμε με αυτό τον οίκο την Μητέρα ή τον Πατέρα. Ποιος γονιός ανήκει στον Τέταρτο Οίκο; Οι περισσότεροι αστρολόγοι τείνουν να βάζουν τη Μητέρα στον Τέταρτο Οίκο και τον Πατέρα στον Δέκατο. Όμως και η αντίθετη άποψη είναι εξίσου ισχυρή, με εξίσου σημαντικά επιχειρήματα. Τα παλιά βιβλία και η παραδοσιακή αστρολογία επιμένουν ότι ο Δέκατος Οίκος είναι ο Πατέρας και ο Τέταρτος η Μητέρα. Μέσα στον 20ό αιώνα όμως αρχίσαμε να μιλάμε για τους ρόλους που παίζουν οι γονείς, ανεξαρτήτως φύλου. Το πρόβλημα γίνεται πιο σύνθετο από το γεγονός ότι το πρόσωπο που θα παίζει έναν από τους δύο ρόλους μπορεί να έχει τα φυσικά χαρακτηριστικά ενός φύλου ενώ ψυχολογικά να ανήκει στο άλλο. Το θέμα γίνεται ακόμα πιο σύνθετο αν προσθέσουμε το ασυνείδητο που φέρνει ο καθένας μέσα μας και επηρεάζει υπόγεια τη συμπεριφορά μας. Και είναι συνήθως το ασυνείδητο του γονιού που επηρεάζει πιο έντονα το παιδί.

Ο Πατέρας
Η Liz Green δηλώνει κατηγορηματικά ότι ο IC ή Τέταρτος Οίκος πρέπει να δοθεί αποκλειστικά στον Πατέρα. «Οι αξίες του Δέκατου Οίκου κυριαρχούν περισσότερο στη συνειδητή ζωή, αλλά η πνευματική πηγή της ύπαρξης είναι ο Πατέρας που δίνει το όνομά, την καταγωγή όπως και τη δομή και τη στήριξη που χρειάζεται η οικογένεια για να υπάρξει... Εάν η Μητέρα δίνει το κλειδί της εμπειρίας, ο πατέρας προσφέρει το κλειδί του νοήματος πίσω από την εμπειρία, όπως και τις ιδέες, τον προορισμό, την κατεύθυνση, το σπέρμα της αρχής και του τέλους».

Ο Γονιός
Μια μέση λύση που φαίνεται ικανοποιητική και ισχυρή είναι η τοποθέτηση στον Τέταρτο και τον Δέκατο των γονιών ανάλογα με τον ρόλο και την επιρροή τους στο ίδιο το παιδί. Ο Τέταρτος συμβολίζει τον γονιό τροφό, αυτόν που προσφέρει υλική στήριξη στο παιδί κατά τη διάρκεια των πρώτων χρόνων της ζωής του, ενώ ο Δέκατος συμβολίζει τον γονιό ως εξουσία, ως αυθεντία, ως αυτόν που επέβαλε τον Νόμο και την πειθαρχία, αυτόν που βάζει τους κανόνες και τα όρια στο παιδί. Και οι δύο γονείς μπορούν να παίξουν τον ρόλο του Τέταρτου σε διάφορα στάδια της ζωής του παιδιού. Σύμφωνα με τους ρόλους που κυριαρχούν στις δυτικές κοινωνίες, ο Πατέρας συνήθως προσφέρει υλική υποστήριξη, ενώ η Μητέρα συνήθως προσφέρει συναισθηματική υποστήριξη. Επίσης, και οι δύο γονείς μπορούν να αποτελούν για να τα παιδιά τους φιγούρες του Δέκατου Οίκου.

«Αποκαλώ την ανατροφή, τη φροντίδα και την υποστήριξη μητρικές πλευρές της γονεϊκότητας, ενώ αντιμετωπίζω την εκπαίδευση και την πειθαρχία ως πατρικές όψεις», λέει ο Robert Hand. « Όμως, αυτές οι δύο πλευρές της γονεϊκότητας δεν συνδέονται υποχρεωτικά με το βιολογικό φύλο των γονέων. Αυτό είναι που δημιουργεί τη σύγχυση σχετικά με το ποιον από τους δύο γονείς συμβολίζει ο Τέταρτος και ο Δέκατος». Στο σημείο αυτό να κάνουμε μια σημαντική διευκρίνιση. Είτε αναφερόμαστε στον πατέρα είτε στη μητέρα, χρειάζεται να έχουμε κατά νου ότι πιθανόν δεν περιγράφουμε τον πατέρα ή τη μητέρα όπως στην πραγματικότητα ήταν, αλλά κυρίως τον τρόπο με τον οποίο τους προσέλαβε και βίωσε το μικρό παιδί. Η παραδοσιακή ψυχολογία δίνοντας έμφαση στον ρόλο του γονιού όταν κάτι πηγαίνει λάθος στη σχέση γονιού/παιδιού ρίχνει ολοκληρωτικά το φταίξιμο στον γονιό. Αντιθέτως, η ψυχολογική αστρολογία θεωρεί ότι το παιδί έχει τουλάχιστον τη μισή ευθύνη βιώνοντας τον γονιό με ένα συγκεκριμένο τρόπο. «Για παράδειγμα -τοποθετώντας τον πατέρα στον Τέταρτο Οίκο? ένα μικρό κορίτσι με Κρόνο στον Τέταρτο Οίκο», γράφει ο Howard Sasportas, «μπορεί να είναι πιο δεκτικό στην κρόνια αυστηρή πλευρά του πατέρα της. Πιθανόν ο πατέρας να διαθέτει και άλλες πλευρές που δεν σχετίζονται με το αρχέτυπο του Κρόνου, αλλά το κορίτσι του παραδείγματος επιλεκτικά αντιλαμβάνεται και ξεχωρίζει τα κρόνια χαρακτηριστικά του. Ο πατέρας μπορεί να είναι ζεστός και ευγενικός κατά εβδομήντα πέντε τοις εκατό όλο το διάστημα, αλλά το υπόλοιπο είκοσι πέντε τοις εκατό που είναι ψυχρός και επικριτικός είναι τα κομμάτια που προσλαμβάνει η κόρη του».

Οι σχέσεις
Αντιλαμβανόμαστε έτσι ότι το περιβάλλον και οι γονείς σχηματοποιούνται μέσα από τα δικά μας γυαλιά με αποτέλεσμα έναν συγκεκριμένο τρόπο που αντιμετωπίζουμε τους ανθρώπους και τις περιστάσεις στη διάρκεια της ενήλικης ζωής μας. Το κοριτσάκι με τον Αιγόκερω στην ακμή του Τέταρτου ή με Κρόνο μέσα σε αυτόν σχηματοποιεί μέσα της μια πεποίθηση, μια οπτική, μια συγκεκριμένη άποψη που θα μπορούσε να καταλήγει στη δήλωση: «Ο πατέρας μου δεν με αγαπά» ή «ο πατέρας μου είναι κακός άνθρωπος», κ.λπ. Φεύγοντας από το οικογενειακό σπίτι, αυτή η δήλωση θα την ακολουθεί για πάντα και πιθανόν να μετατραπεί αργότερα σε: «Οι άντρες δεν με αγαπούν», «Οι άντρες δεν με βρίσκουν ιδιαίτερη, αξιαγάπητη και δεν με εκτιμούν», ή «δεν αξίζω την αγάπη» κ.λπ. Αντιλαμβάνεστε ότι ο ρόλος του γονιού, ο οποίος είναι τεράστιας σημασίας, δημιουργεί στο παιδί ένα συγκεκριμένο ψυχολογικό μοτίβο το οποίο επηρεάζει τη μετέπειτα πορεία του στη ζωή. Αυτό το μοτίβο ανιχνεύεται στον Τέταρτο Οίκο.

Αρχή σαν τέλος και αντίστροφα
Ο Τέταρτος Οίκος δείχνει από πού ερχόμαστε, αλλά δείχνει και το πώς τελειώνουμε τα πράγματα. Το πώς βάζουμε τελεία σε μια κατάσταση, οτιδήποτε σχετίζεται με το ζώδιο που βρίσκεται στην ακμή του 4ου, τον κυβερνήτη αυτού του ζωδίου και τις όψεις που κάνει καθώς και με τους τυχόν πλανήτες που βρίσκονται μέσα σε αυτόν τον οίκο.

Ο Αιγόκερως/ Κρόνος δείχνει ένα παρατεταμένο τέλος. Η απόφαση του τέλους είναι δύσκολη, έχει διάρκεια. Η Αφροδίτη/Ζυγός ή ο Ταύρος τελειώνουν τα πράγματα με δικαιοσύνη και απλότητα. Η Σελήνη/Καρκίνος και οι Ιχθύες/ Ποσειδώνας συνήθως τελειώνουν τα πράγματα γλιστρώντας ήσυχα και ειρηνικά, ενώ ο Άρης/Κριός και ο Ουρανός/Ύδροχόος με έκρηξη, ξαφνικά, άμεσα και απότομα και ο Δίας/Τοξότης με αισιοδοξία για τον επόμενο κύκλο που ανοίγει. Ο Ήλος/Λέων τελειώνει οτιδήποτε ενεργητικά και θεαματικά, ο Πλούτωνας/Σκορπιός επώδυνα, αργά, υπόγεια και τέλος ο Ερμής/Παρθένος/Δίδυμοι με συζητήσεις, ανταλλαγή επιχειρημάτων ή λογομαχία.

Η Deborah Houlding περιγράφει σχεδόν λυρικά τις σημασίες του Τέταρτου Οίκου: «Οτιδήποτε σχετίζεται με τα θεμέλια και τις ρίζες της ύπαρξης. Κυβερνά τον κρυμμένο θησαυρό που διαθέτουμε και τους θησαυρούς της γης, όπως τα ορυχεία, τα ορυκτά, τους πολύτιμους λίθους και το πετρέλαιο, τα πηγάδια και το νερό. Κυβερνά τη γη, την ποιότητα και τη φύση του εδάφους -εάν είναι γόνιμο, βαλτώδες, πέτρινο, δασώδες, ή άγονο- και όλα τα κτίρια και τις κατασκευές πάνω του. Λέγεται ότι δείχνει την αρχή και το τέλος όλων των πραγμάτων, ότι συμβολίζει τις παιδικές εμπειρίες που δημιουργούν την ασυνείδητη συναισθηματική εμπειρία της ζωής, την τρωτότητα της μεγάλης ηλικίας, τη διαδικασία του θανάτου...».

Πηγή: Άστρα και Όραμα