«Ο θάνατος των ανθρώπων», αυτός είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου του Δημήτρη Σωτάκη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Κέδρος.
Σ’ αυτό παρακολουθούμε τη ζωή των κατοίκων ενός πανέμορφου απομονωμένου χωριού, της Θάλχης. Την Θάλχη δεν την έχει αγγίξει ποτέ ο πόνος και η δυστυχία, όλα ανέκαθεν κυλούσαν ήρεμα και αρμονικά. Όμως ξαφνικά, τα πάντα διαταράσσονται, καθώς μια ανεξήγητη κατάρα χτυπάει το χωριό και σταδιακά η αρρώστια και ο θάνατος γίνονται ένα με την καθημερινότητά τους. Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου, ο Μάριος, αναζητεί μαζί με τους υπόλοιπους έντρομους και βουτηγμένους στην απελπισία συγχωριανούς του τη λύτρωση από το ανεξήγητο αυτό κακό, εξαιτίας του οποίου εκατοντάδες ζώα έπεσαν νεκρά από τη μία στιγμή στην άλλη, ενώ σταδιακά ο ένας μετά τον άλλο κάτοικο – ανάμεσά τους και ο άνδρας της αδελφής του Μάριου- πέφτουν σ΄ ένα βαθύ θανατηφόρο κώμα. Ωστόσο τίποτα δε φαίνεται λογικό σ’ αυτόν τον απρόσμενο εφιάλτη και οποιαδήποτε προσπάθεια εύρεσης λύσης και λογικής εξήγησης αποβαίνει άκαρπη. Οι κάτοικοι σιγά σιγά επιστρέφουν στις ζωές τους, δεν διστάζουν να διοργανώσουν ακόμη και πανηγύρι προκειμένου να ξορκίσουν το κακό, ενώ ο Μάριος αλλόφρων δεν το βάζει κάτω. Προσπαθεί να διαλευκάνει την κατάσταση με όποιο μέσο διαθέτει, ακόμη και όταν δεν έχει τη στήριξη κανενός. Μέσα σ’ όλα αυτά, η φιγούρα της αγαπημένης του, της Δέσποινας, που αλώβητη από τα όσα τραγικά διαδραματίζονται, νυχθημερόν γράφει το βιβλίο της.
Ο Δημήτρης Σωτάκης στο νέο του αυτό βιβλίο, καταπιάνεται με την ανθρώπινη φύση, με την ειμαρμένη και τα νήματα που υποκινούν και ρυθμίζουν τη ζωή μας. Οι ήρωές του ξεκρέμαστοι, σαν μαριονέτες, πασχίζουν να ανατρέψουν τα γενόμενα, να εξηγήσουν τα ανεξήγητα, να σωθούν και να αλλάξουν την πορεία της ζωής τους. Ωστόσο, αδυνατούν, καθώς πέφτουν πάνω σε σκοπέλους που έχουν στήσει «αυτοί» που έχουν προδιαγράψει το μέλλον τους. Βαθιά φιλοσοφικό και αλληγορικό, το βιβλίο αποτελεί αναμφίβολα ένα συγγραφικό άλμα για τον συγγραφέα. Σαφώς και υπάρχουν κοινά στοιχεία με τις προηγούμενές του δουλειές -πολλά από τα πρόσωπα έχουν αλλόκοτά ονόματα, τα γεγονότα διαδραματίζονται και πάλι σ΄ ένα φανταστικό τόπο- ωστόσο ο Σωτάκης δεν κατατρύχεται από την πρώτη έως την τελευταία του σελίδα από μία συγκεκριμένη εμμονή. Η ιστορία των κατοίκων της Θάλχης ρέει πιο φυσιολογικά, σχεδόν αβίαστα, γι΄αυτό και ο αναγνώστης σχεδόν αμέσως βυθίζεται στο αλλόκοτο ψυχικό και φυσικό περιβάλλον του βιβλίου.
Παράλληλα, η ψυχογράφηση των ηρώων -όχι μόνο του κεντρικού ήρωα, του Μάριου, αλλά και των υπολοίπων συγχωριανών του που συνιστούν μία ιδιόμορφη μάζα ανθρώπων- γίνεται με επιδέξιο, σχεδόν χειρουργικό τρόπο. Αυτό, όμως, που προξενεί ιδιαίτερη εντύπωση είναι η δουλεμένη γλώσσα του κειμένου, καθώς οι μακροσκελείς, σύνθετες προτάσεις, αλλά και οι λυρικότατες περιγραφές του προσθέτουν μία μυστηριώδη αύρα και εντείνουν την μυθιστορηματική όψη.
Τελικά, ο «Θάνατος των Ανθρώπων» είναι ένα βιβλίο που με πολύ εύστοχο τρόπο παραπέμπει στη βαθιά ανθρωπιστική κρίση του σήμερα, στις συμπεριφορές των συνανθρώπων μας, αλλά και της κοινωνίας της ίδιας που προκλητικά αδιαφορεί απένταντι στα όσα τραγικά συμβαίνουν και στήνει... πανηγύρια πάνω σε νεκρά κορμιά.
Γεωργία Οικονόμου
[email protected]
