«Τα Μάρμαρα καλούν τα Μάρμαρα»

22.06.2009
«Η Αθηναία θεά της πόλης μένει εδώ, να μην μπει μέσα κανένα κακό» θα μπορούσε να γράφει μια αρχαία επιγραφή.

«Η Αθηναία θεά της πόλης μένει εδώ, να μην μπει μέσα κανένα κακό» θα μπορούσε να γράφει μια αρχαία επιγραφή.

Ο σύγχρονος ναός της Αθηνάς, το Νέο Μουσείο Ακρόπολης, εγκαινιάστηκε το Σάββατο το βράδυ με λίγους «εκλεκτούς» προσκεκλημένους, περί τους 300, σε μια βραδιά εγκαινίων, έξω από τα συνηθισμένα, με την αρχαιολογική έννοια του όρου: δίχως κορδέλα αλλά με την τοποθέτηση ενός αγγείου κανθάρου σε μια «κρυφή» προθήκη στο δάπεδο, σύμφωνα με τα αρχαία ήθη και έθιμα, σε μια χειρονομία «συνένωσης του μουσείου με τον τόπο» σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΝΜΑ, καθηγητή Δημήτρη Παντερμαλή.

Με μουσειολογικές «εκπλήξεις», τη μαρμάρινη κεφαλή της Ιριδας να προσαρμόζεται σε ένα εκμαγείο της ανατολικής ζωφόρου -αφού το πρωτότυπο βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο- από τον υπουργό Πολισμού, Αντώνη Σαμαρά. «Η ευχή της πολιτείας είναι η συνένωση αυτή μια μέρα να μην είναι ανάμεσα σε πρωτότυπο και αντίγραφο αλλά ανάμεσα σε πρωτότυπο και πρωτότυπο, ώστε να ξαναγεννηθεί ο Παρθενώνας. Δείτε την κίνηση αυτή ως κίνηση συμβολισμού κι ελπίδας» υπογράμμισε ο υπουργός. Και με τους «αντικατοπτρισμούς», τις περιμετρικές προβολές να αγκαλιάζουν το μουσείο και τα γύρω κτίρια.

Οι προσκεκλημένοι έφτασαν στην ώρα τους, ακολουθώντας το πρωτόκολλο και λίγο μετά τις 8 μ.μ., άρχισε η τελετή με τις επίσημες ομιλίες στον χώρο της υποδοχής. Ως την «κιβωτό» μιας «πανανθρώπινης και διαχρονικής πολιτιστικής κληρονομιάς» χαρακτήρισε ο υπουργός Πολιτισμού το μουσείο. Φυσικά αναφέρθηκε στα Μάρμαρα του Παρθενώνα που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο λέγοντας: «Τα Μάρμαρα καλούν τα Μάρμαρα!». Η επιτροπή της Ουνέσκο αναλαμβάνει τον ρόλο μεσολαβητή ανάμεσα στην Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο «με σκοπό να επιτευχθεί μια αμοιβαίως ικανοποιητική λύση στο θέμα των Μαρμάρων», τόνισε ο γενικός διευθυντής της, Κοϊχίρο Ματσούρα.

Τρεις πρόεδροι, επτά πρωθυπουργοί, είκοσι υπουργοί, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκή Επιτροπής, ο γενικός διευθυντής της UNESCO, ο πρόεδρος του Ποντιφικού Συμβουλίου για τον Πολιτισμό, ομοσπονδιακοί σύμβουλοι, επίτροποι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρέσβεις, ο πρόεδρος της Βουλής, ο μητροπολίτης Προικονήσου κ. Ιωσήφ ήταν ανάμεσα στους υψηλούς προσκεκλημένους των εγκαινίων του Νέου Μουσείου Ακρόπολης

Τα λόγια της Μαργκερίτ Γιουρσενάρ δανείστηκε ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο, για να περιγράψει την αξία αυτού του «υπέροχου κοσμήματος».

Για ένα «δημιούργημα όλων των Ελλήνων για ολόκληρη την ανθρωπότητα» μίλησε ο πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής, ενώ ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας κατέληξε: «Σήμερα ο κόσμος όλος μπορεί να δει συγκεντρωμένα τα σημαντικότερα γλυπτά του Παρθενώνα. Κάποια λείπουν. Είναι ώρα να επουλωθούν οι πληγές του μνημείου με την επιστροφή των μαρμάρων που του ανήκουν».

Ο «περίπατος» αποκάλυψε στους προσκεκλημένους, μεταξύ άλλων, ένα τάμα από το Ιερό του Ασκληπιού, το πώρινο αέτωμα του Εκατομπέδου, την Κόρη του Αντίνωρα, τον μοσχοφόρο, τον Παίδα του Κριτίου, τα πολλά πρόσωπα της Αθηνάς, θωράκιο από την Αθηνά Νίκη, τις γεμάτες στιβαρότητα και χάρη Καρυάτιδες, τον ναό του Ερεχθείου.

Η αίθουσα του Παρθενώνα άνοιξε για πρώτη φορά το Σάββατο, λίγο μετά τις 9 μ.μ., σε τηλεοπτικές κάμερες και φωτογράφους.

Ο νέος Παρθενώνας, ένας ναός-μουσείο, με τα αετώματα, τις 92 μετόπες και την 160 μέτρων ζωφόρο σε όλη της την ανάπτυξη, σαν μια «μουσική σύνθεση που ξεκινάει βαριά και φτάνει σε κρεσέντο...», σύμφωνα με τον κ. Παντερμαλή, ήταν αυτός που ξύπνησε τα πιο έντονα συναισθήματα.

Ιδιαίτερα η έκθεση του υπόλοιπου ενός λίθου της ζωφόρου από το οποίο ο Ελγιν έχει πριονίσει το ανάγλυφο και το έχει πάρει μαζί του. «Δεν έπρεπε να έχει γίνει αυτό το πράγμα ή να μην είχε γίνει με αυτόν τον βίαιο τρόπο» ανέφερε ο κ. Παντερμαλής. «Είστε πολύ ευγενής» σχολίασε υψηλός προσκεκλημένος...

ΕΥ. ΒΕΝΙΖΕΛΟΣ: ΝΕΑ ΠΡΟΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ
«Το Λονδίνο πρέπει να υποδεχτεί τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012 χωρίς τα διαμελισμένα Μάρμαρα, αλλά με το ηθικό κύρος που θα του προσφέρει η ενοποίηση των Μαρμάρων στη φυσική τους θέση στην Αθήνα». Με αυτόν τον τρόπο καταλήγει η νέα πρόταση του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Ευάγγελου Βενιζέλου για τη στρατηγική επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα.

Θεωρώντας πως «η έναρξη της λειτουργίας του νέου Μουσείου της Ακρόπολης είναι η κρίσιμη στιγμή για την επαναπροώθηση της στρατηγικής της ενοποίησης των Μαρμάρων του Παρθενώνα», ο κ. Βενιζέλος λέει ότι «πρέπει να κινηθούμε συστηματικά και επίμονα τώρα που το διεθνές ενδιαφέρον είναι έντονο και νωπό,... με θέση απλή, ενιαία και σταθερή».

«Δεν μας ενδιαφέρει μία νομικού χαρακτήρα συζήτηση ή αντιδικία», συνεχίζει ο κ. Βενιζέλος.

«Θέλουμε τα Μάρμαρα να ενωθούν οριστικά στον φυσικό τους τόπο, κάτω από τον Βράχο της Ακρόπολης». Τονίζοντας δε ότι «είμαστε πρόθυμοι για μια διαρκή συνεργασία με το Βρετανικό Μουσείο», προτείνει «στις σημερινές αίθουσες των Μαρμάρων να λειτουργούν διαδοχικές περιοδικές εκθέσεις σημαντικών ελληνικών αρχαιοτήτων που θα δανείζει η Ελλάδα».

ΖΟΥΜ ΣΤΑ ΕΓΚΑΙΝΙΑ

Οι προσκεκλημένοι ξεναγήθηκαν σε πέντε γκρουπ. Τις ξεναγήσεις ανέλαβαν οι αρχαιολόγοι Δημήτριος Παντερμαλής, Αλέξανδρος Μάντης, Νάγια Χαρμαλιά, Θέμης Βάκουλης, Βίκυ Μπιζάκη.

Απουσίες: Αν και είχε δηλώσει ότι θα παραστεί, τελικά δεν παραβρέθηκε στην τελετή των εγκαινίων ο Μιχάλης Λιάπης. Ο Γιώργος Καρατζαφέρης, ο οποίος δεν είχε απαντήσει οριστικά, τελικά απουσίασε. Το ίδιο και η Αλέκα Παπαρήγα. Απών και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, ο οποίος όμως είχε δηλώσει ασθένεια την προηγούμενη εβδομάδα.

Ο Χρήστος Σαρτζετάκης και ο Κώστας Σημίτης παρακολούθησαν την ξενάγηση του Δημητρίου Παντερμαλή, φορώντας ακουστικά και όντας απολύτως προσηλωμένοι στα λόγια του.

«Είναι θαυμάσιο» αναφώνησε η Φάνη Πάλλη - Πετραλιά μπροστά στην Πεπλοφόρο Κόρη στην αίθουσα των Αρχαϊκών, για να πάρει την απάντηση από τον Δημήτριο Παντερμαλή: «Υπάρχουν έργα που γνωρίζουμε κι είναι σαν να τα βλέπουμε πρώτη φορά».

Στις 7 Ιουλίου θα γίνει, σύμφωνα με πληροφορίες, η ξενάγηση των βουλευτών, οπότε και θα τους παρατεθεί επίσημο δείπνο.

Πολύς ο κόσμος στη Δ. Αρεοπαγίτου, στους γύρω δρόμους, στα μπαλκόνια και τις ταράτσες. Εβλεπαν το κατάφωτο μουσείο, φωτογράφιζαν και φυσικά επαινούσαν τη «λύση» των ολογραμμάτων που χόρευαν στους τοίχους. Η κίνηση καλά κρατούσε έως τις 2 τα ξημερώματα, ενώ γεμάτα ήταν και τα μαγαζιά με «θέα» τη μία πλευρά του μουσείου.

Το Σάββατο, ημέρα των εγκαινίων, το Google είχε αντικαταστήσει τα δύο του «οο» με τον Παρθενώνα, στον οποίο αν έκανες «κλικ» σου έδινε αμέσως όλες τις πληροφορίες για το Νέο Μουσείο Ακρόπολης.

Αντιγόνη Καράλη


Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ
Ουρές, βασιλικός και η ευχή... της κουκουβάγιας

Παγκόσμιο το νέο Μουσείο της Ακρόπολης, «παγκόσμιοι» και οι επισκέπτες που έσπευσαν να το περιεργαστούν την πρώτη ημέρα της λειτουργίας του. Ανθρωποι από όλο τον κόσμο είχαν την τύχη, αν είχαν κλείσει εγκαίρως εισιτήριο, να ξεναγηθούν από τους πλέον ειδικούς, τους αρχαιολόγους που έχουν δουλέψει σκληρά για το στήσιμό του. Ακόμη όμως και όσοι δεν κατάφεραν να βρουν το πολυπόθητο χαρτάκι (το οποίο, όσοι το είχαμε, θα το φυλάξουμε επιμελώς ως ενθύμιο), έμπαιναν στον περίβολο και έβλεπαν από ψηλά την ανασκαφή, θαυμάζοντας τα πλούσια αρχιτεκτονικά ευρήματα αυτής της παλιάς αθηναϊκής συνοικίας που διατηρούνται με τον καλύτερο τρόπο.

Επίσης, θαύμαζαν τον περιβάλλοντα χώρο του μουσείου με τα 150 λιόδεντρα και τα αρωματικά φυτά, αλλά και την «αποτροπαϊκή» αρχαία κουκουβάγια της Αθηνάς, το άγαλμα που έχει στηθεί έξω, ώστε «μηδέν κακόν εισίτω» (να μην εισέλθει κανένα κακό).

Ο Δημήτρης Παντερμαλής ήταν εκεί από νωρίς και έκανε κι εκείνος ξεναγήσεις, όπως και οι συνεργάτες του. Η άριστη ροή των πάντων στα εγκαίνια δεν τον κάνει να εφησυχάζει. Το μυαλό του είχε κιόλας «πετάξει» στην επόμενη μέρα: τι θα γίνει ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα και στο μέλλον, όταν θα αρχίσουν να συρρέουν οι επισκέπτες (αυτό θα γίνει από Τετάρτη). Πώς θα οργανώνονται οι ομάδες για τις ξεναγήσεις. Πώς θα γίνει το μουσείο αγαπητό στο ευρύ κοινό. Ποιες εκδηλώσεις θα επιτρέπει στους χώρους του και ποιες θα... αποτρέπει. Τι θα γίνει με μια σειρά λεπτομερειών, ουσιωδών ωστόσο, όπως είναι οι φωτογραφήσεις κ.ά.

Οι ουρές στα πωλητήρια ήταν μεγάλες και ο κίνδυνος sold out υπαρκτός. Αυτό ανακούφισε κάπως τον κ. Παντερμαλή, όπως και τον κ. Νικόλαο Δαμαλίτη, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Μουσείου. Παρότι είναι ΝΠΔΔ επιχορηγούμενο από το κράτος, θέλουν και οι δύο μεγάλο μέρος των λειτουργικών εξόδων να προέρχεται από τα έσοδά τους. «Για να είναι οι Καρυάτιδες ελεύθερες, χρειαζόμαστε τέσσερα φίλτρα αέρα, που μόνο αυτά στοιχίζουν 100 χιλιάδες ευρώ ετησίως» μάς είπαν, εννοώντας πως μόνον έτσι δεν χρειάζεται η ειδική ατμόσφαιρα αζώτου στην οποία τις είχαν κλεισμένες.

Ολόκληρο το πρώτο τριήμερο λειτουργίας, μετά τα εγκαίνια, προσφέρονται δωρεάν στους επισκέπτες καφές, αναψυκτικό, χυμοί, νερό και διάφορα παραδοσιακά γλυκά. Το εστιατόριο είναι πολύ καλά διακοσμημένο με αρωματικά φυτά (δεντρολίβανο, θυμάρι, ρίγανη, βασιλικό, δάφνη) όπως και με κλαδιά ελιάς και κανείς δεν έδειχνε διάθεση να φύγει. Οταν μάλιστα ξεκινήσει και η δωρεάν ασύρματη σύνδεση στο Διαδίκτυο, τότε πολλοί θα έχουν ακόμη έναν λόγο να πάνε και να μείνουν. Και ως γνωστόν, πας και ξαναπάς, όπου αισθάνεσαι καλά.

Αγγελική Κώττη

ΟΙ ΠΡΩΤΟΙ ΕΠΙΣΚΕΠΤΕΣ

«Υπέροχο, εύχομαι τα Γλυπτά να επιστρέψουν»

«Φανταστικό». «Υπέροχο». «Εκπληκτικό». «Εύχομαι τα Μάρμαρα να επιστρέψουν γιατί το δικαιούστε». Σε όλες τις γλώσσες. Ακόμα κι αν κάποιος από τους τυχερούς χτεσινούς, πρώτους πρώτους επισκέπτες του Νέου Μουσείου της Ακρόπολης δεν ήθελε να επικοινωνήσει την εμπειρία του με τα μίντια που είχαν στηθεί απ έξω, προλάβαινε -ωστόσο- να περιγράψει την πρώτη αίσθησή του με τις παραπάνω λέξεις. Οι οποίες μάλιστα συνοδεύονταν από την έκφραση κάποιου που έχει ταξιδέψει μακριά. Σχεδόν 2.500 χρόνια πίσω στον χρόνο. Πολύ μεγάλος ήταν ο αριθμός των επισκεπτών, Ελλήνων και ξένων από όλο τον κόσμο, που δεν κατάφεραν να προμηθευτούν το μαγικό χαρτάκι της εισόδου και απλώς θαύμασαν το μουσείο απ έξω, ενώ περίπου χίλιοι υπολογίζεται ότι ήταν οι επισκέπτες της πρώτης μέρας.

Κάρι Καργιαλάιν από τη Φινλανδία: «Είναι απίστευτη η αίσθηση ότι κάποιος έφτιαξε αυτά τα αριστουργήματα πριν από χιλιάδες χρόνια και ότι αυτά είναι ακόμα εδώ»

Ντέπι, Εμα και Κλερ από τη Βρετανία: «Πιστεύουμε ότι πρέπει να τα αποκτήσετε ξανά. Είναι η ιστορία σας. Δεν τα χρειαζόμαστε. Δεν είναι δική μας ιστορία. Εχουμε δική μας»

14χρονος Στέφανος: «Μια καλή ελληνική προσπάθεια για να αποδείξουμε στην Ευρώπη ότι μπορούμε να διαφυλάσσουμε τα αρχαία μας»

Ανια και Βάλτερ από Ολλανδία: «Είναι φανταστικό. Πρέπει να είστε πολύ περήφανοι για αυτό το μουσείο. Ολα τα εκθέματα ήταν συγκλονιστικά»

Ευθύμιος για τα Γλυπτά: «Μου λείπουν. Είναι σαν να μου πήραν την οικογένειά μου. Αυτοί μπορεί να μη θέλουν να μας τα δώσουν, αλλά εμείς θα επιμείνουμε και θα τα καταφέρουμε»

Τζορτζ από το Σαν Φρανσίσκο, ελληνικής καταγωγής: «Οι Βρετανοί μάλλον νιώθουν ντροπή. Αλλά είναι σημαντικό να επαναπατριστούν τα Μάρμαρα του Παρθενώνα»

Κώστας, δημοσιογράφος: «Το μουσείο είναι ό,τι καλύτερο μπορούσα να φανταστώ. Το μόνο που θα αφήνει μια θλιβερή αίσθηση είναι τα εκμαγεία στην αίθουσα του Παρθενώνα. Είναι όντως μια σιωπηλή διαμαρτυρία»

Σοφία Στυλιανού