Μετά από μια μακρά περίοδο χειμέριας νάρκης, ο Κωνσταντίνος Γιάνναρης ξεμυτίζει από την κρυψώνα του οσφραίνοντας ένα τοπίο διαφορετικό, ιδρωμένο από την προσπάθεια για επανάσταση. Το νέο του θεατρικό, «Εldorado», σε συνδυασμό με μια έκθεση πολυμέσων («Στην Κόψη του Ματιού») και μια ταινία που αδημονεί να ξεκινήσει («Welcome Aboard/Lucky Lady») είναι η προσωπική του προσφορά σε μια νέα τάξη πραγμάτων, όπου τα καλλιτεχνικά στεγανά καταργούνται και οι δημιουργοί εκμεταλλεύονται όλες τις εκφραστικές τους δυνατότητες.
Συνέντευξη στην Δέσποινα Παυλάκη
Πώς αποφάσισες να ξανακάνεις θέατρο;
Είχα δει πέρσι στο Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας έναν Βέλγο χορογράφο, τον Σίντι Λάρμπι Τσερκάουι, και κάπου εκεί ανακάλυψα το μέλλον του θεάτρου. Ηταν ένα μείγμα μεταξύ χορού, θεάτρου, επιθεώρησης και μεσαιωνικής μουσικής, με ηθοποιούς, χορευτές, ανθρώπους του τσίρκου, ακόμα και άτομα με ειδικές ανάγκες... ένα μείγμα συγκλονιστικό. Πολυμέσα, αλλά όχι με τον παρωχημένο τρόπο που φοριέται τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα. Το θέατρο δεν γίνεται ξαφνικά μοντέρνο μόνο και μόνο επειδή το φλομώνεις στις βιντεοπροβολές. Εγώ προσπάθησα να το βγάλω στην πασαρέλα, να το φέρω πιο κοντά στο κοινό. Ουσιαστικά περιγράφω ένα συμβολικό μεγαλοαστικό σπίτι, με μεγάλους διαδρόμους, μεγάλα δωμάτια και μεγάλες αποστάσεις ανάμεσα στους ανθρώπους. Είναι σαν μια παρτίδα σκάκι, καθώς οι χαρακτήρες αλληλοαναιρούνται και οι διαπροσωπικές τους σχέσεις διαβρώνονται με αφορμή κάποιο εμφύλιο πόλεμο που διεξάγεται στο βόρειο τμήμα της πόλης.
Ανεβάζεις ένα θεατρικό που εξελίσσεται σε ένα μεγαλοαστικό σπίτι. Πώς περιμένεις να ταυτιστεί με όλο αυτό μια νεολαία που μόλις μαζεύτηκε απ τους δρόμους;
Θέλουμε δεν θέλουμε, οι μεγαλοαστοί μας αφορούν γιατί αυτοί μας κυβερνούν. Αν νομίζεις ότι δεν σε αφορά η μεγαλοαστική τάξη είσαι πάρα πολύ γελασμένη! Υπάρχει ένα πολύ σημαντικό πράγμα που λέγεται χρήμα και εξουσία. Από κει και πέρα, ουδέν σχόλιον!
Τι έχει το θέατρο που δεν το έχει ο κινηματογράφος;
Με ιντριγκάρει το πόσο διαφορετικό είναι. Ακόμη και η εμπλοκή σου με τους ηθοποιούς είναι διαφορετική και πολλές φορές πολύ πιο οδυνηρή απ ό,τι στον κινηματογράφο. Οι θεατρικοί ηθοποιοί είναι σαν κράτος εν κράτει. Κάνουν αυτό που νομίζουν αυτοί και πολλές φορές αναγκάζεσαι να έρθεις σε κόντρα μαζί τους, προπάντων με τους νεότερους. Παραπονιούνται συνεχώς ότι νιώθουν ανασφαλείς. Λες και ο σκηνοθέτης, ο χορογράφος, ο ηχολήπτης και ο μουσικός δεν έχουν ανασφάλειες. Είναι μονοπώλιο των ηθοποιών!
Δεν σε κουράζει που πρέπει συνεχώς να τους δείχνεις πόσο πολύ τους αγαπάς;
Ναι, όλη αυτή η διαδικασία αγάπης και υιοθεσίας, που πρέπει να τους κάνεις τη μαμά, τον μπαμπά και τον μεγάλο αδερφό είναι άκρως κουραστική. Αλλά συνάμα είναι όντως ευάλωτοι, γιατί πρέπει να εμφανίζονται κάθε βράδυ μπροστά στο κοινό για μήνες ολόκληρους και κάθε παράσταση διαφέρει από την προηγούμενη. Στον κινηματογράφο, όταν φτάνεις την τελειότητα, λες «αυτή τη λήψη θέλω, αυτή θα χρησιμοποιήσω στο τελικό μοντάζ». Στο θέατρο είναι αλλιώς. Ο ηθοποιός μπορεί τη μια μέρα να το χει και την επόμενη να σου φέρει κάτι άλλο. Ε, εκεί τραβάς τα μαλλιά σου!
Πώς διάλεξες τους δικούς σου;
Δοκιμάζοντας. Το καστ ουσιαστικά έκλεισε πριν 10 μέρες. Είχαν φύγει δύο άλλοι ηθοποιοί - προπάντων ένα πολύ ανερχόμενο τσόλι που μας ταλαιπώρησε αφάνταστα με τον αδικαιολόγητο ναρκισσισμό του κι ένας άλλος που, προς τιμήν του, κατάλαβε ότι ο ρόλος δεν ήταν γι αυτόν. Ουσιαστικά για έναν μήνα έκανα πρόβα με τα 2/3 του θιάσου. Αλλά ευτυχώς τα καινούργια παιδιά, παρ όλο που έχασαν το θεωρητικό κομμάτι, μπήκαν πολύ γρήγορα και ανώδυνα μέσα στους ρόλους τους.
Οσον αφορά την κινηματογραφική σου ταινία, μου είπαν ότι το σενάριο έχει αλλάξει πολύ. Σε τι φάση βρίσκεται τώρα;
Η πρόβλεψη είναι ότι μετά το θεατρικό θα βάλουμε μπρος και την ταινία. Η ιδέα του δεξαμενόπλοιου όπου ο καπετάνιος περισυλλέγει 30 ναυαγούς παραμένει, αλλά οι χαρακτήρες έχουν εμβαθύνει και η ιστορία επικεντρώνεται περισσότερο στο ζευγάρι καπετάνιος-γυναίκα και στο πώς αναβιώνουν το χαμό του γιου τους με αφορμή τη διάσωση των έφηβων. Δεν αφορά καθαρά τη μετανάστευση, είναι ένα θέμα που έχει να κάνει με την ανεκτικότητα ή τα όρια της ανεκτικότητας μέσα μας.
Φαντάζομαι ότι η συνθήκη ενός πλοίου θα επηρεάσει και την αισθητική της ταινίας...
Ναι, έχει μια κλειστοφοβία, αλλά όλες οι ταινίες μου έχουν να κάνουν με ταξίδια είτε μέσα στο χρόνο είτε μέσα στο τοπίο. Απλά, αυτή τη φορά, το τοπίο είναι θαλασσινό. Η θάλασσα υποτίθεται ότι είναι ένας κατεξοχήν χώρος δίχως σύνορα, αλλά στην πραγματικότητα οι περιορισμοί είναι πολλοί. Οχι μόνο εξωτερικά αλλά και εσωτερικά, δηλαδή τα σύνορα μέσα μας.
Εσύ μετά από το τρίπτυχο θεατρικό/εικαστικό/κινηματογράφος αισθάνεσαι πλέον καλλιτέχνης χωρίς σύνορα;
Διανύω μια πραγματικά πολύ δημιουργική περίοδο, μετά από ένα μεγάλο διάστημα φοβερής κατήφειας.
Η έκθεση των φωτογραφιών, των βιντεοκλίπ και των ταινιών μικρού μήκους πώς προέκυψε;
Ηταν μια ιδέα του Ντένη Ζαχαρόπουλου να εκθέσω τα πρώιμα έργα της εφηβείας μου, αυτά που έκανα πριν γίνω σκηνοθέτης.
Μα τι έκανες όλο αυτό τον καιρό;
Εγραφα. Ημουν απομονωμένος στο γραφείο μου και έγραφα οχτώ με δέκα ώρες τη μέρα. Χωρίς πολλή επαφή με τον έξω κόσμο και αρκετά εσωστρεφής, μισάνθρωπος και ανέραστος. Μέχρι που ξαφνικά είπα φτάνει: η ζωή είναι εκεί έξω, όχι μέσα στο κεφάλι σου!
Πόσο μισάνθρωπος αισθάνεσαι τώρα;
Πολύ λιγότερο, τα φάρμακα λειτούργησαν καλά!
- Το θεατρικό έργο «Εldorado» του Μάριους Φον Μάγιενμπουρκ ανεβαίνει στο θέατρο «Χώρα» (Αμοργού 20, Κυψέλη).
- Η έκθεση πολυμέσων «Στην Κόψη Του Ματιού» συνεχίζεται μέχρι τις 23 Μαρτίου στο ΜΑΚΕΔΟΝΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΣΥΓΧΡΟΝΗΣ ΤΕΧΝΗΣ (Πλατεία Αγ. Ασωμάτων, Θησείο).
