Ο Σάσα Μπάρον Κοέν δεν μιλάει ποτέ για τον εαυτό του. Οσο και να προσπαθήσει κανείς θα βρει ελάχιστα πράγματα για την παιδική του ηλικία, τις σπουδές και την παράξενη διαδρομή που θα τον οδηγούσε στο να είναι σήμερα, στα 38 του χρόνια η -για πολλούς- σημαντικότερη μορφή στη σύγχρονη κωμωδία.

Από τις σπάνιες περιπτώσεις που ένας άνθρωπος ζει και φέρεται εξ ολοκλήρου ως ένα project, ο Κοέν προτιμά να αφήνει τους διαφορετικούς χαρακτήρες που υποδύεται να αναλαμβάνουν χρέη γραφείου Τύπου για την ιδεολογία, την αισθητική και τη θέση του απέναντι σε όλους και όλα. Και φυσικά, κρυμμένος πίσω από αυτούς μπορεί να είναι προκλητικός, αιρετικός, σχεδόν η ενσάρκωση της πολιτικής αν-ορθότητας και ό,τι μπορεί να επιφέρει αυτό ως συνέπεια σε έναν κόσμο (αυτόν του θεάματος) που έχει προ πολλού αποφασίσει πως προτιμά την ασφάλεια από παρακινδυνευμένες κινήσεις υπερέκθεσης.

«Ξεκίνησα να αναπτύσσω χαρακτήρες κυρίως για να μπορώ να μπαίνω σε διάφορα μέρη χωρίς να πληρώνω», εξομολογείται ο Κοέν. «Στο Cambridge, όπου σπούδαζα, υπήρχαν τα διάσημα πάρτι Cambridge Balls, που εκείνη την εποχή κόστιζαν 120 λίρες το άτομο. Προσπαθούσα να μπω χωρίς να πληρώσω και να βάλω μαζί και την παρέα μου, υποδυόμενοι πως ήμασταν τα μέλη ενός μουσικού συγκροτήματος. Θυμάμαι όταν πήγα για πρώτη φορά στη Νέα Υόρκη πως υποκρινόμασταν πως είμαστε έμποροι ναρκωτικών για να μπορέσουμε να μπούμε σε διάφορα ιδιωτικά κλαμπ. Είναι προφανές πως πίσω από τους χαρακτήρες που υποδύομαι μπορώ να κάνω όλα αυτά που διαφορετικά δεν θα τολμούσα ποτέ».

Γιος ενός εμπόρου από την Ουαλία και μιας γυμνάστριας αερόμπικ από το Ισραήλ, ο Κοέν μεγάλωσε με τις διδαχές μιας ορθόδοξης εβραϊκής οικογένειας και πέρασε την παιδική του ηλικία βλέποντας τις ταινίες του «Ροζ Πάνθηρα», σίγουρος πως ο επιθεωρητής Κλουζό υπήρχε στ’ αλήθεια: «Νομίζω ήμουν γύρω στα επτά μου χρόνια όταν είδα την πρώτη ταινία με τον Κλουζό. Από τότε έβλεπα ξανά και ξανά όλες τις ταινίες. Ο Πίτερ Σέλερς ήταν τόσο αληθοφανής και διασκεδαστικός... Κατάφερνε να ισορροπήσει ιδανικά ανάμεσα στην κωμωδία και τη σάτιρα. Μετά πήγα για πρώτη φορά σινεμά και είδα το «Ενας προφήτης, μα τι προφήτης» των Monty Python. Νομίζω πως ήμουν σίγουρος πια για το τι ήθελα να κάνω στη ζωή μου».

Μετά το σχολείο έγινε δεκτός στο Cambridge, όπου σπούδασε ιστορία αλλά στο μυαλό του το Ολοκαύτωμα και η σύγχρονη βρετανική ιστορία είχαν ήδη αντικατασταθεί από τη δαιμόνια κωμική του φλέβα: "Είχα την επιλογή να κυνηγήσω μια ακαδημαϊκή καριέρα ιστορικού ή να κάνω κάτι που να έχει περισσότερη πλάκα. Ετσι, αποφάσισα αντί να κάθομαι μόνος μου σε μια σκοτεινή βιβλιοθήκη, να προσπαθήσω να κάνω τους ανθρώπους να γελάσουν".

Και κάπως έτσι, έπειτα από μια μικρή καριέρα ως μοντέλο για ανδρικά ρούχα, ο Κοέν θα άφηνε τους υπεύθυνους του βρετανικού καναλιού Channel 4 με το στόμα ανοιχτό στέλνοντάς τους μια κασέτα με τον ίδιο ως Αλβανό ρεπόρτερ που παίρνει συνεντεύξεις από κυνηγούς αλεπούδων! Μπορεί σε οποιοδήποτε άλλο μέρος του κόσμου αυτό να περνούσε απαρατήρητο, αλλά όχι στη Μ. Βρετανία των Monty Python, των Absolutely Fabulous και του Little Britain.

Τόσα πολλά πρόσωπα, τόσο λίγος χρόνος
«To παραδέχομαι. Είναι τρομερά ενοχλητικό, αλλά η επιτυχία μου υπήρξε μεγαλύτερη και καλύτερη από ό,τι θα μπορούσα ποτέ να φανταστώ», εξομολογείται σήμερα ο Σάσα Μπαρόν Κοέν.

Η προσπάθειά του να κάνει τους ανθρώπους να γελάσουν μέχρι δακρύων θα ξεκινούσε το 2000. Η πρώτη του περσόνα, ο Ali G, ένας λευκός αστοιχείωτος ράπερ που πιστεύει πως είναι η επιτομή του cool θα χάριζε στον Κοέν ένα βραβείο BAFTA για το καλύτερο τηλεοπτικό σόου, και στον κόσμο μια σειρά με συνεντεύξεις διασήμων, οι οποίοι χωρίς να το ξέρουν μιλούσαν στον Ali G και όχι στον Κοέν, πέφτοντας σε αλλεπάλληλα ατοπήματα που επιτέλους φανέρωναν το πραγματικό (ψεύτικο) πρόσωπο της διασημότητας.

Η τεχνική των «πλαστών» συνεντεύξεων θα έβρισκε την ιδανική της ολοκλήρωση όταν ο Ali G έδωσε τη θέση του στον Borat, τον δημοσιογράφο από το Καζακστάν που θα τολμούσε να μιλήσει ανοιχτά για τον αντισημιτισμό και την ηλιθιότητα του Τζορτζ Μπους του νεότερου σε μια κινηματογραφική κωμωδία που θα έφτανε στο Νο 1 του αμερικανικού box office, θα έστελνε τον Κοέν στις Χρυσές Σφαίρες και τα Οσκαρ και θα χώριζε οριστικά τον κόσμο σε αυτούς που δεν χόρταιναν να βλέπουν τον Borat να επιτίθεται σε οτιδήποτε φαινόταν μέχρι τότε να βρίσκεται στο «απυρόβλητο» και αυτούς που θα προτιμούσαν να τον δουν να πεθαίνει μέσα στον σωρό των χοντροκομμένων αστείων του.

Η άνοδος του Κοέν στην κορυφή θα συνοδευόταν από μια σειρά προκλητικών εμφανίσεων (όπως αυτή του φιλιού με τον κωμικό Γουίλ Φέρελ στα κινηματογραφικά βραβεία του MTV το 2007) και μια σειρά μηνύσεων από ανθρώπους που ένιωσαν προσβεβλημένοι από τα ρατσιστικά και σεξιστικά σχόλια του Borat. Μέχρι τη στιγμή που ο Κοέν αποφάσισε να σκοτώσει τον Borat και να φέρει στην επιφάνεια έναν από τους πιο επιτυχημένους χαρακτήρες του, τον Bruno, προκαλώντας χωρίς καμία υπερβολή μαζική υστερία.

O Borat είναι τόσο πασέ!
Ο ατρόμητος Αυστριακός γκέι ρεπόρτερ μόδας, ο Bruno είναι λίγες μέρες πριν από την επίσημη πρεμιέρα της ταινίας στην Αμερική και όλον τον κόσμο ο πιο διάσημος άνθρωπος στον πλανήτη. Η καινούρια περσόνα του Κοέν που τολμάει να εισβάλει μέσα σε γκέτο νεοναζιστών ρωτώντας τη γνώμη τους για τον στοματικό έρωτα μεταξύ ανδρών έχει ήδη αντιμετωπίσει προβλήματα λογοκρισίας για τις «ακατάλληλες» σκηνές που δεν εξαντλούνται στο γραφικό σεξ με έναν πυγμαίο και την υιοθεσία -α λα Μαντόνα- ενός έγχρωμου μωρού...

Αποφασισμένος πως όταν έχεις φτάσει στα άκρα, δεν έχεις άλλη επιλογή από το να βρεθείς έξω από αυτά, ο Κοέν περιφέρεται στο διαδίκτυο και τις μητροπόλεις του κόσμου φορώντας καυτά κίτρινα σορτσάκια υπερασπιζόμενος με νύχια, δόντια και ό,τι άλλο του βρίσκεται τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων. Η εμφάνισή του στα φετινά κινηματογραφικά βραβεία του MTV όταν προσγειώθηκε με την... όπισθεν στο πρόσωπο του Εμινεμ καταγράφεται ήδη στα πιο ξεκαρδιστικά στιγμιότυπα της δεκαετίας ενώ το youtube μοιάζει να μη χωράει άλλα βίντεο με τον Bruno να αποκαλύπτει τα κακώς κείμενα του νεοσυντηρητισμού κάνοντας τους ανυποψίαστους θεατές να κοκκινίζουν από ντροπή.

Οργανώσεις για τα δικαιώματα της γκέι κοινότητας σε όλον τον κόσμο προσπαθούν να καταλάβουν αν ο Bruno και η ταινία του είναι ο νέος μεσσίας ή απλώς ένας ακόμη καλυμμένος τρόπος ρατσισμού, αλλά ο Κοέν μοιάζει να ενδιαφέρεται λίγο για τη γνώμη των άλλων. Αλλωστε όταν βγάζει τα ρούχα των ηρώων του, παραμένει κάποιος που με δυσκολία θα αναγνώριζες στον δρόμο.

Παντρεμένος με την Αυστραλίδα ηθοποιό Ισλα Φίσερ και έχοντας ήδη ένα παιδί μαζί της, ο Κοέν μπορεί να είναι μία από τις πιο αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της σύγχρονης σόου μπιζ αλλά διαθέτει το χαρακτηριστικό εκείνο που τον κάνει να διαφέρει αισθητά από κάθε άλλον κωμικό της γενιάς του. Παραμένει πιο έξυπνος από όσο αντέχει ο μέσος άνθρωπος. Τόσο ώστε να χρησιμοποιεί καθέναν από τους χαρακτήρες του απλά για να μπορεί να ζει ο ίδιος μια υπέροχη, καθημερινή ζωή.

«Προσπαθώ να κρατήσω αυτό το κομμάτι της ζωής μου μακριά από την επαγγελματική μου περσόνα γιατί δεν νομίζω ότι ο κόσμος θα εκτιμήσει περισσότερο τη δουλειά μου ή θα γίνω περισσότερο αστείος αν όλοι ξέρουν τι ακριβώς συμβαίνει όταν κλείνω την πόρτα του σπιτιού μου. Είμαι ένας κλειστός άνθρωπος και το να συμφιλιωθώ με τη διασημότητα είναι κάτι που ακόμη δεν το ελέγχω. Προσπαθώ να βρω τη δική μου θέση μέσα στον κόσμο του θεάματος. Το να κάνω τους χαρακτήρες που υποδύομαι διάσημους αλλά εγώ να επιλέγω μια ήσυχη, ανώνυμη ζωή με βοηθάει να μην παγιδευτώ από τη φήμη και την αναγνωρισιμότητα. Νομίζω πως μάλλον τα θέλω όλα... Μήπως ήρθε η ώρα να αποχωρήσω;».

Οι 3+1 περσόνες του Σάσα Μπάρον Κοέν

Ali G
Περσόνα: Λευκός ράπερ που πιστεύει πως είναι cool, ξεκίνησε από το «Eleven O’ Clock Show» του Channel 4 πριν αποκτήσει το δικό του σόου («Da Ali G Show», 2003/2004) στο HBO και πρωταγωνιστήσει στην ταινία «Ali G Indahouse».
Σημαντικότερη στιγμή: Η συμμετοχή του στο βίντεο κλιπ «Music» της Μαντόνα.
Ατάκα: «Δεν είμαι ο Ali A ούτε ο Ali B ούτε ο Ali C ούτε ο Ali D ούτε ο Ali E ούτε ο Ali F? αλλά ο Ali G».

Βοrat
Περσόνα: Δημοσιογράφος από το Καζακστάν που ταξιδεύει στις ΗΠΑ προκειμένου να επιστρέψει και να διδάξει πολιτισμό. Χαρακτηρίζεται από τη σκληρή γλώσσα και τα μαγιό που φοράει. Κέρδισε Χρυσή Σφαίρα για την καλύτερη ανδρική ερμηνεία σε κωμωδία.
Σημαντικότερη στιγμή: Η απαγόρευση της ταινίας σε όλον τον αραβικό κόσμο.
Ατάκα: «Εύχομαι ο Τζορτζ Μπους να πιει το αίμα κάθε άνδρα, κάθε γυναίκας και κάθε παιδιού στο Ιράκ».

Bruno
Περσόνα: Αυστριακός γκέι ρεπόρτερ μόδας που εμφανίστηκε πρώτη φορά στο Paramount Comedy Channel το 1998. Σταματάει ανυποψίαστους περαστικούς και ακόμη πιο ανυποψίαστους celebrities και ρωτάει τη γνώμη τους για τη μόδα και την ομοφυλοφιλία.
Σημαντικότερη στιγμή: Η ταινία «Bruno», το τρέιλερ της οποίας λογοκρίθηκε το πρώτο δευτερόλεπτο προβολής του.
Ατάκα: «H μόδα σώζει περισσότερες ζωές από τους γιατρούς».

Σάσα Μπαρόν Κοέν
Βρετανός. Γεννήθηκε το 1971. Διάσημος για τις περσόνες τις οποίες υποδύεται έχει κερδίσει σειρά βραβείων και μετράει ήδη 3 κινηματογραφικές ταινίες («Ali G Indahouse», «Borat», «Bruno»).
Σημαντικότερη στιγμή: Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ανδρικής ερμηνείας σε κωμωδία ή μιούζικαλ και υποψηφιότητα για Οσκαρ καλύτερου σεναρίου για το «Borat».
Ατάκα: «Ευχαριστώ όσους Αμερικανούς δεν με έχουν μηνύσει ακόμη».

ΜΑΝΩΛΗΣ ΚΡΑΝΑΚΗΣ