Δεν βρίσκεις εύκολα τις λέξεις για να περιγράψεις τη Σαντορίνη, μονάχα να τη νιώσεις μπορείς με όλες σου τις αισθήσεις. Η ξεχωριστή φυσιογνωμία της αναδύεται μέσα από την αρμονική συνύπαρξη των πιο έντονων αντιθέσεων. Φηρά, Ημεροβίγλι, Φηροστεφάνι, Οία... Μερικά από τα κατάλευκα χωριά της, που σκαρφαλωμένα στο χείλος του γκρεμού αγναντεύουν το απέραντο γαλάζιο. Εκτός όμως από την εκπληκτική θέα στη Σαντορίνη θα απολαύσεις και τη μοναδικής νοστιμιάς κουζίνα της, που... θα αποπλανήσει τον ουρανίσκο σου!

Τα άνυδρα πεντανόστιμα προϊόντα της…

Στη Σαντορίνη υπάρχουν οικισμοί που «συνομιλούν» απευθείας με τη γη και τα παραδοσιακά προϊόντα που παράγονται εκεί, όπως η Φοινικιά, η Μεσαριά, το Εμπορείο, ο Καρτεράδος, ο Πύργος… Στις πεζούλες τους, που συγκρατούν με κόπο τη γη και κρατούν τη βραδινή δροσιά κάτω από το χώμα τους, παράγονται τα μικρά άνυδρα, μα πολύ νόστιμα ντοματάκια, τα κατσούνια (ντόπια αγγουράκια), τα στρογγυλά κολοκυθάκια, οι άσπρες μελιτζάνες, η φημισμένη φάβα, η κάππαρη, τα μαυρομάτικα φασολάκια και φυσικά τα σταφύλια, από τα οποία παράγονται τα εκλεκτά κρασιά της Σαντορίνης (Βινσάντο, Νυχτέρι, Ασύρτικο κ.ά.). Μπορείς μάλιστα να επισκεφθείς κάποιο από τα οινοποιεία (κάναβες), όπως του Κουτσογιαννόπουλου, του Ρούσσου, του Σιγάλα, του Αργυρού, του Μπουτάρη, του Γαβαλά κ.ά., όπου θα μάθεις πολλά για την παράδοση του τόπου στην αμπελοκαλλιέργεια, τον τρόπο και τις ιδιαιτερότητες της παραγωγής των κρασιών του τόπου και, φυσικά, θα δοκιμάσεις τα ντόπια κρασιά.

Γεύσεις με άρωμα Σαντορίνης

Από τα πιο γνωστά μεζεδάκια του νησιού είναι οι ντοματοκεφτέδες, που είναι λαχταριστοί όταν φτιάχνονται με τα άνυδρα ντοματάκια του τόπου. Φημισμένη είναι και η φάβα της Σαντορίνης, που είναι υπέροχη με καραμελωμένα κρεμμύδια, οι άσπρες μελιτζάνες με κόκκινη σκορδάτη σαλτσούλα, η κάππαρη σε φύλλα με λαδόξιδο, η αθερινόπιτα αλλά και ο παραδοσιακός μουσακάς εδώ είναι πολύ πιο νόστιμος, καθώς φτιάχνεται με άσπρες, τρυφερές μελιτζάνες και έχει άλλη γλύκα… Φυσικά, στο νησί υπάρχουν ολόφρεσκα ψάρια και θαλασσινά, που συνοδεύονται άριστα με τα φημισμένα ντόπια κρασιά της. Ένα πλούσιο δείπνο στη Σαντορίνη κλείνει ειδυλλιακά με ένα ποτήρι καλό Βινσάντο, απαλή μουσική και… καλή παρέα! Παράδοση στο νησί έχει το γλυκό κουταλιού ντοματάκι αλλά και το «κουφέτο» (με καβουρδισμένα αμύγδαλα και μέλι) που στα σπίτια της Σαντορίνης σερβίρεται μέχρι και σήμερα στους αρραβώνες, στους γάμους και γενικά στις γιορτές.

Τι να αγοράσεις φεύγοντας:

• Γλυκό κουταλιού ντοματάκι, «κουφέτο», φιστίκια (τύπου Αιγίνης), καθώς και αποξηραμένα ντοματάκια από τα μαγαζιά με παραδοσιακά προϊόντα.
• Κρασιά από τα οινοποιεία του Κουτσογιαννόπουλου, του Ρούσσου, του Σιγάλα, του Αργυρού, του Μπουτάρη, του Γαβαλά κ.ά.

Παραδοσιακές συνταγές Σαντορίνης

Ντοματοκεφτέδες:

Υλικά (για 4 άτομα)

• 1 κιλό ντοματάκια Σαντορίνης ψιλοκομμένα
• 3 μεγάλα κρεμμύδια ψιλοκομμένα
• ½ ματσάκι βασιλικό
• ½ ματσάκι μαϊντανό
• ½ ματσάκι άνηθο (προαιρετικά)
• Αλάτι και πιπέρι
• Λίγη ρίγανη
• Αλεύρι (όσο να πλάθονται)
• Ελαιόλαδο

Εκτέλεση

Αλατίζεις τα ψιλοκομμένα ντοματάκια και τα αφήνεις να στραγγίξουν από τα πολλά υγρά σε σουρωτήρι. Ψιλοκόβεις τα μυρωδικά και τα αναμειγνύεις με τα ντοματάκια, τη ρίγανη, το πιπέρι και το αλάτι. Σιγά-σιγά προσθέτεις το αλεύρι και λίγο ελαιόλαδο και ζυμώνεις μέχρι να πλάθονται εύκολα και να γλιστρούν από το κουτάλι. Ζεσταίνεις το ελαιόλαδο στο τηγάνι και μόλις κάψει, χαμηλώνεις τη φωτιά και ρίχνεις κουταλιά-κουταλιά τους ντοματοκεφτέδες. Μόλις ροδίσουν από τη μια μεριά, τους γυρίζεις και από την άλλη. Μόλις ψηθούν και από τις δύο πλευρές, τους βγάζεις από το τηγάνι και τους ακουμπάς σε απορροφητικό χαρτί κουζίνας για να στραγγίσουν. Σερβίρονται ζεστοί, συνοδευμένοι με τζατζίκι και φρέσκια σαλάτα.

Συμβουλή! Για πιο αφράτους ντοματοκεφτέδες μπορείς να προσθέσεις ένα ξυσμένο στρογγυλό κολοκυθάκι.

Άσπρες μελιτζάνες με γλυκιά σάλτσα ντομάτας

Υλικά (για 4 άτομα)

• 4-5 μελιτζάνες άσπρες Σαντορίνης
• 1 κιλό ντοματάκια Σαντορίνης πολτοποιημένα
• 2 σκελίδες σκόρδο ψιλοκομμένο
• 2 κ.σ. βασιλικό φρέσκο ψιλοκομμένο
• 1 ποτήρι κόκκινο κρασί
• 1 φλ. αλεύρι
• 1 φλ. ελαιόλαδο
• Αλάτι και πιπέρι
• 1 κ.γ. ζάχαρη
• Λίγο μαϊντανό ψιλοκομμένο

Εκτέλεση

Πλένεις και κόβεις σε χοντρές φέτες τις μελιτζάνες. Τις αφήνεις για μία ώρα σε μπολ με νερό και λίγο αλάτι για να ξεπικρίσουν. Έπειτα τις στραγγίζεις σε απορροφητικό χαρτί και τις αλευρώνεις και από τις δύο πλευρές. Ζεσταίνεις σε αντικολλητικό τηγάνι το ελαιόλαδο και μόλις κάψει, χαμηλώνεις λίγο τη φωτιά και τηγανίζεις τις μελιτζάνες. Μόλις ροδίσουν και από τις δύο πλευρές, τις βγάζεις και τις τοποθετείς σε πιατέλα με απορροφητικό χαρτί κουζίνας για να στραγγίσουν. Στο μεταξύ, ετοιμάζεις τη σάλτσα. Σε αντικολλητικό τηγάνι σοτάρεις ελαφρά τα σκόρδα σε λίγο ελαιόλαδο και σβήνεις με το κόκκινο κρασί. Ρίχνεις τα ντοματάκια και ανακατεύεις καλά. Προσθέτεις αλάτι, πιπέρι και, αν χρειαστεί, λίγο νερό. Στο τέλος ρίχνεις το βασιλικό και τη ζάχαρη και ανακατεύεις. Μόλις δέσει η σάλτσα, τοποθετείς τις μελιτζάνες σε πιατέλα όσο είναι ζεστές και τις περιχύνεις. Γαρνίρεις με το μαϊντανό. Σερβίρεις αμέσως και συνοδεύεις το πιάτο με τυρί φέτα, ζυμωτό ψωμί και κόκκινο κρασί Σαντορίνης.

Συμβουλή! Για την επιτυχία της συνταγής σημασία έχει να χρησιμοποιήσουμε καλό σαντορινιό κρασί.

Πού θα δοκιμάσεις γευστικά πιάτα

«Σελήνη» (Πύργος, τηλ.: 22860-22249).
«Σάλτσα» (επαρχιακή οδός Φηρών - Ημεροβιγλίου, τηλ.: 22860-28018).
«Κουκούμαβλος» (Φηρά, τηλ.: 22860-23807, 6979719289).
«Σκάλα» (Οία, τηλ.: 22860-71562).
«Αμβροσία» (Οία, τηλ.: 22860 71504).
«Ο Δημήτρης» (Αμμούδι Οίας, τηλ.: 22860-71606).
Το Νυχτέρι» (Καμάρι, τηλ.: 22860-33480).
«Η Σπηλιά του Νικόλα» (Ακρωτήρι, τηλ.: 22860-82303).
«Κρινάκι» (Φοινικιά, τηλ.: 22860-71993).
«Τα δίχτυα» (Περίβολος, τηλ.: 22860-82818).
«Κάππαρη» (Φηρά, τηλ.: 22860-27086).
«Mylos» (Φηροστεφάνι, τηλ.: 22860-25640).
«Μεταξύ μας» (Έξω Γωνιά, τηλ.: 22860-31323).
Για υπέροχα γλυκά: «Μελένιο» στην Οία.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΩΑΝΝΑ ΠΑΡΑΒΑΛΟΥ

Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 170.
Επικαιροποίηση: Αύγουστος 2015.