Έχεις πλατυποδία;
Ίσως είναι θέμα των «πιέσεων» που δέχεται το πόδι
Μια από τις βασικές αιτίες για τη δημιουργία του βλαισού μεγάλου δαχτύλου, κοινώς «κότσι», είναι η πλατυποδία. Όπως μάλιστα υποστηρίζουν από την Ευρωπαϊκή Εταιρεία Άκρου Ποδός Ποδοκνημικής (Foot and Ankle Fellowship): Οσο πιο πλατύ είναι το πέλμα σου τόσο περισσότερες πιθανότητες υπάρχουν να εμφανίσεις «κότσι».
Για να διαπιστωθεί ωστόσο η συγκεκριμένη αιτία, θα πρέπει να κάνεις ένα πελματογράφημα, εξέταση που βοηθά τον ειδικό ποδολόγο να συλλέξει πληροφορίες για την ανατομική μορφολογία του πέλματος. Στην προκειμένη περίπτωση θα τον βοηθήσει να μελετήσει τις σωματικές πιέσεις που δέχεται το πόδι αλλά και τον τρόπο που πατά στο έδαφος (τη λεγόμενη εμβιομηχανική λειτουργία του ποδιού κατά τη βάδιση) και να εντοπίσει την παθομηχανική βλάβη.
Μήπως κάποιος από τους γονείς σου είχε το ίδιο πρόβλημα;
Μπορεί να είναι κληρονομικό
Περίπου το 60% αυτών που εμφανίζουν κότσι δηλώνουν ότι το είχε και ένας από τους δύο γονείς τους. Η κληρονομικότητα στην προκειμένη περίπτωση χαρακτηρίζεται από την προδιάθεση που έχει το παιδί να κληρονομήσει ανατομικές ανωμαλίες, όπως π.χ. η πλατυποδία, από την οποία μπορεί να δημιουργηθεί το «κότσι». Όταν υπάρχει κληρονομικότητα το κότσι είναι πιθανό να εμφανιστεί και από την περίοδο της εφηβείας.
Φοράς συνήθως ψηλά τακούνια;
Ίσως τα ακατάλληλα παπούτσια είναι η αιτία
Τα ψηλοτάκουνα με τη στενή μύτη «προωθούν» το πόδι προς τα εμπρός, με αποτέλεσμα να «στριμώχνονται» τα δάχτυλα στο μπροστινό μέρος του παπουτσιού. Όταν λοιπόν αρχίσει να εμφανίζεται ένα κότσι, φόρεσε παπούτσια που είναι φαρδιά μπροστά, με μαλακό δέρμα και τακούνι 2-3 εκ. Ακόμα, μπορεί να σε βοηθήσουν η χρήση ειδικών επιθεμάτων (στα φαρμακεία) ή συσκευές που ονομάζονται διαχωριστικά για να απομακρύνεις το πρώτο από το δεύτερο δάχτυλο τη νύχτα. Υπάρχει τέλος και ο «αποστασιοποιητής» (σε φαρμακεία ή καταστήματα με ορθοπεδικά είδη) που χρησιμοποιείται όσο φοράς παπούτσια. Το διάστημα που θα χρειαστεί να τον φοράς εξαρτάται από τον τρόπο με τον οποίο εξελίσσεται η κατάσταση.
Μήπως πάσχεις από ρευματοειδή αρθρίτιδα;
Ίσως το κότσι είναι συνέπεια της πάθησης
Όσοι πάσχουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο να παρουσιάσουν κότσι, αφού η νόσος μπορεί να προκαλέσει διαταραχές σε οποιαδήποτε άρθρωση. Είναι επίσης γνωστό ότι οι 9 στους 10 πάσχοντες από οστεοαρθρίτιδα του γόνατος εμφανίζουν ταυτοχρόνως και κότσι στο ίδιο πόδι. Άλλες αιτίες είναι οι νευρογενείς διαταραχές αλλά και τα μυοσκελετικά προβλήματα.
Καλύτερα συμβουλεύσου τον ειδικό ορθοπεδικό
Στο αρχικό στάδιο του προβλήματος η επίσκεψη στον ορθοπεδικό είναι σημαντική. Ο γιατρός θα ζητήσει μια ακτινογραφία για να ελέγξει τον άξονα του δαχτύλου και θα σου δώσει τις απαραίτητες συμβουλές ώστε το «κότσι» να μην εξελιχθεί. Αν αφήσεις την κατάσταση να εξελίσσεται τότε ο άξονας του δαχτύλου μεταβάλλεται. Το πρώτο δάχτυλο στρέφεται περισσότερο προς το δεύτερο και το κότσι γίνεται πιο εμφανές, ενώ είναι πιθανό να δημιουργηθεί φλεγμονή στην περιοχή. Σε πιο προχωρημένο στάδιο το δεύτερο δάχτυλο «καβαλάει» το μεγάλο δάχτυλο, γεγονός που σημαίνει ότι ο άξονας έχει μετατοπιστεί σε μεγάλο βαθμό από την αρχική του θέση.
Μην φοβάσαι την επέμβαση
Εάν το κότσι επιδεινωθεί, με αποτέλεσμα σοβαρή παραμόρφωση ή πόνο, η χειρουργική αποκατάσταση είναι ο μοναδικός τρόπος για να διορθωθεί λειτουργικά και αισθητικά το πρόβλημα. Σήμερα υπάρχουν πολλές και διαφορετικές χειρουργικές τεχνικές και βέβαια το είδος της επέμβασης εξαρτάται από το στάδιο εξέλιξης του προβλήματος.
- Αν π.χ. ο άξονας του δάχτυλου δεν έχει υποστεί αλλοίωση, μπορεί να αφαιρεθεί μόνο το κομμάτι που προεξέχει, ενώ αν η κατάσταση είναι προχωρημένη, η επέμβαση είναι πιο σοβαρή (αφού απαιτείται συχνά και διόρθωση του δεύτερου δαχτύλου). Το ενδεχόμενο των επιπλοκών (π.χ. κακή επούλωση της περιοχής) δεν μπορεί να αποκλειστεί, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους και σε όσους πάσχουν από σακχαρώδη διαβήτη ή ρευματοειδή αρθρίτιδα, επειδή τα οστά τους είναι επιβαρημένα.
- Η τεχνική που τελευταία κερδίζει έδαφος γίνεται με την εφαρμογή λέιζερ και είναι λιγότερο επεμβατική, αλλά ο γιατρός θα καθορίσει ποια είναι η κατάλληλη για εσένα ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης.
Οι πληροφορίες του άρθρου δεν προτρέπουν σε αυτοδιάγνωση προβλημάτων υγείας, ούτε υποκαθιστούν την αξιολόγηση από ειδικό.
ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 159
Update: Φεβρουάριος 2016.
