Πώς λειτουργεί το συκώτι (ήπαρ)
Το συκώτι εκτελεί χρέη εργοστασίου αποτοξίνωσης, αποθήκης ενέργειας και συνεχούς παραγωγής ζωτικών παραγόντων για τον οργανισμό. Με λίγα λόγια, οι λειτουργίες του ήπατος, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν:
- Την επεξεργασία και αποβολή αχρείαστων ουσιών του οργανισμού.
- Το μεταβολισμό και την εξουδετέρωση τοξικών ουσιών.
- Την αποθήκευση γλυκόζης και την απελευθέρωσή της στο αίμα όταν οι ενεργειακές ανάγκες του οργανισμού το απαιτούν.
- Την παραγωγή μεγάλου αριθμού ουσιών και πρωτεϊνών (λευκωματίνη, χολή, χοληστερόλη, παράγοντες πήξης και του ανοσοποιητικού συστήματος).
Τι να κάνω για να το προφυλάξω;
Υπάρχει μια σειρά από απλά αλλά αποτελεσματικά μέτρα που μπορείς να εφαρμόσεις, όπως:
- Να αποφεύγεις τη συστηματική κατανάλωση αλκοόλ. Είναι ιδιαίτερα τοξικό για το συκώτι.
- Να μην λαμβάνεις φάρμακα χωρίς τη συμβουλή του γιατρού. Πολλά από αυτά, κυρίως τα αντιφλεγμονώδη, είναι τοξικά για το συκώτι και δεν πρέπει να λαμβάνονται σε υψηλότερες δόσεις από αυτές που συστήνονται.
- Σε περίπτωση που μέλος της οικογένειάς σου είναι φορέας κάποιας ηπατίτιδας, πρέπει να ελέγξεις (με ειδικό τεστ) το δείκτη μεταδοτικότητας, το πόσο δηλαδή είναι μεταδοτικός ο ιός.
- Να αποφεύγεις, επίσης, την κοινή χρήση αντικειμένων προσωπικής υγιεινής (π.χ. ξυραφάκια, οδοντόβουρτσες πετσέτες κ.λπ.).
- Να μην επιχειρείς ποτέ σεξ χωρίς προφύλαξη. Οι ιοί της ηπατίτιδας μεταδίδονται και μέσω των υγρών του σώματος.
- Να αποφεύγεις και το υπερβολικό λίπος στη διατροφή. Τα λίπη και η παχυσαρκία δεν κάνουν κακό μόνο στη γραμμή σου αλλά και στο συκώτι. Μπορεί να προκαλέσουν μια αρρώστια του ήπατος, που ονομάζεται λιπώδης διήθηση, την οποία παρουσιάζουν συνήθως τα υπέρβαρα άτομα.
- Να μην εκτίθεσαι σε τοξικές, χημικές ουσίες H εισπνοή εντομοκτόνων, διαφόρων βαφών και άλλων χημικών, τοξικών ουσιών ερεθίζει το συκώτι. Εάν λόγω εργασίας δεν μπορείς να κάνεις διαφορετικά, να λαμβάνεις τα κατάλληλα μέτρα όταν ψεκάζεις (μάσκα, γάντια, ειδικά γυαλιά κ.λπ.).
- Nα αναζητάς συμβουλή γιατρού σε περίπτωση που υπάρχουν συμπτώματα που σχετίζονται με ηπατικά προβλήματα, όπως ίκτερος (κίτρινη χροιά του δέρματος και του άσπρου του ματιού, φαγούρα, κόπρανα χωρίς χρώμα, πρήξιμο ή και πόνος κοιλιάς, ούρα πολύ σκούρου χρώματος, χρόνια κούραση, ανορεξία).
Να θυμάσαι
- Η ηπατίτιδα Α μεταδίδεται από κακές συνθήκες υγιεινής ή από μολυσμένα τρόφιμα, ενώ οι ηπατίτιδες B και C μεταδίδονται με το αίμα και τη σεξουαλική επαφή χωρίς προφυλακτικό. Έχουν όμως διαφορετικά συμπτώματα και διαφορετική εξέλιξη.
- Μπορείς να εμβολιασθείς για την ηπατίτιδα Α και Β, αλλά δεν υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη της ηπατίτιδας C.
- Η σημασία της πρόληψης της ηπατίτιδας Β και C είναι πολύ μεγάλη, καθώς όταν ο ιός μολύνει το ήπαρ, προκαλεί φλεγμονή, που σε κάποιους ανθρώπους μπορεί να εξελιχθεί και να προκαλέσει καταστροφή του ήπατος (κίρρωση) ή ακόμη και καρκίνο.
ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 140
Update: Ιούνιος 2016.
