Δύο χάλκινα ειδώλια αθλητών που επρόκειτο να ταξιδέψουν το καλοκαίρι στο Βερολίνο για τη μεγάλη έκθεση των Ολυμπιακών Αγώνων περιλαμβάνονται στα 77 τελικά -και όχι 68 όπως υπολογίζονταν- αντικείμενα που εκλάπησαν από την Αρχαία Ολυμπία. Πρόκειται για το ειδώλιο νέου με θυρεατικό στέφανο (κότινο σε ανάμνηση της νίκης των Σπαρτιατών επί της Θυρέας) και το ειδώλιο ηνιόχου σε άρμα.
Τα δύο αρχαία επρόκειτο να συμπεριληφθούν μαζί με άλλα 520 εκθέματα από το Μουσείο της Αρχαίας Ολυμπίας στην έκθεση με τίτλο «Ολυμπία-Μύθος, Λατρεία και Αγώνες» στο Martin Gropius Bau του Βερολίνου, από 30 Αυγούστου 2012 έως 7 Ιανουαρίου 2013. Στη συνέχεια θα ταξίδευαν μέχρι το Qatar Olympic and Sports Museum στην Ντόχα του Κατάρ, όπου θα παρέμεναν από 28 Μαρτίου έως 6 Ιουλίου 2013.
Από τα υπόλοιπα που εκλάπησαν ξεχωρίζει ένα χρυσό σφραγιστικό δαχτυλίδι Μυκηναϊκής εποχής από θαλαμωτό τάφο στην Ανθεια Μεσσηνίας που χρονολογείται στον 14ο-13ο αι. π.Χ. και αποτελεί το πλέον πολύτιμο κλοπιμαίο. Μαζί του αφαιρέθηκε και σφραγιδοκύλινδρος από αιματίτη με παράσταση αρματοδρομίας και Πότνιας Θηρών. Προέλευση, Κρήτη (Αστρακοί Κνωσού). Χρονολογείται στον 15ο-14ο αι. π.Χ. Και τα δύο ανήκαν στην ενότητα της Προϊστορίας των Αγώνων.
Δεκατρείς πήλινοι λύχνοι τους οποίους χρησιμοποιούσαν οι θεατές των αγώνων είναι ανάμεσα στα λοιπά κλεμμένα. Δίπλα τους βρισκόταν ένας μελαμβαφής κάνθαρος (αγγείο πόσης) που και αυτός έκανε φτερά. Εντεκα χάλκινοι τροχοί και πέντε χάλκινοι λέβητες ανήκαν στα αναθήματα των αθλητών προς το Ιερό του Διός. Κατασκευάστηκαν κατά τη Γεωμετρική περίοδο, όπως και τα 12 ειδώλια ίππων γεωμετρικών χρόνων. Οι ληστές πήραν επίσης 7 χάλκινους ταύρους και τμήματα χάλκινου αναθήματος μαζί με άξονα άρματος τη ίδιας χρονολογικής περιόδου.
Τα αντικείμενα αυτά, καθώς και τα πήλινα που ακολουθούν, είναι μικρού μεγέθους. Το ύψος, το μήκος και το βάθος τους ξεκινούν από τρία και φτάνουν το πολύ τα 12-15 εκατοστά, με ελάχιστες εξαιρέσεις. Γι' αυτό και χώρεσαν τόσα πολλά σε ένα σακ βουαγιάζ. Στις προθήκες παρουσιάζονται πολλά μαζί, κατά πάγια τακτική της μουσειολογίας, ώστε να αναδεικνύονται καλύτερα.
Κάτι που στην προκειμένη περίπτωση απέβη μοιραίο. Πήλινα ειδώλια ίππων, κριού, σκύλου, ταύρων, ηνιόχου, πήλινος τροχός άρματος και πήλινο τμήμα άρματος είναι μερικά ακόμη από όσα έκαναν φτερά. Μαζί τους, μια αττική ερυθρόμορφη λήκυθος από τη Ρόδο (β' τέταρτο του 5ου αι. π.Χ.) που συγκαταλεγόταν ανάμεσα στα έπαθλα των αθλητών για τη νίκη τους. Πρόκειται για ένα από τα μεγαλύτερα αντικείμενα που εκλάπησαν, με ύψος 27 εκατοστά.
Οπως γράψαμε και στο χθεσινό «Εθνος», υπήρξαν παράπλευρες απώλειες. Μια πήλινη μελαμβαφής κύλικα και δύο πήλινοι μελαμβαφείς κάνθαροι (τύποι αρχαίων αγγείων) έχουν σπάσει. Οπως διαπιστώθηκε τουλάχιστον για την κύλικα, οι θραύσεις είναι στις ενώσεις και μια νέα επιτυχής συγκόλληση είναι δυνατή.
Τέλος, οι ληστές είχαν και την αστοχία τους. Εκλεψαν μια κεφαλή νέου για την οποία θα θρηνούσαμε αν ήταν αυθεντική. Επρόκειτο όμως για αντίγραφο πορτρέτου από το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Ετσι, ως προς αυτό τουλάχιστον είχαμε κάποια τύχη.
Αγγελική Κώττη
[email protected]
