Τι είναι το σπίτι μας; Τεκμήριο διαβίωσης, πλούτου, μνήμης; Η απάντηση έχει ξεχωριστή σημασία σήμερα, στην εποχή των αστέγων και των μεταναστών, με την έννοια του οικιακού πολιτισμού να έχει μεταβληθεί.
Η εικαστικός Κατερίνα Ζαχαροπούλου απαντά με τον δικό της τρόπο, με τη νέα δουλειά της, «Το σπίτι», στην γκαλερί «Bernier/Eliades» (Επταχάλκου 111, Θησείο) έως τις 5 Ιουλίου, επιχειρώντας να δείξει την έννοια του οίκου ως κιβωτού της προσωπικής μνήμης, ως άυλη ιδιοκτησία.
Πρόκειται για τη συνέχεια της περσινής της έκθεσης «Petronela Oortman», εμπνευσμένης από το αριστουργηματικό κουκλόσπιτο, που είχε φτιάξει το 1690 η Πετρονέλα Οορτμαν, μια πλούσια αστή στο Αμστερνταμ. Το σπίτι-μινιατούρα δεν είναι παιχνίδι, όπως εξηγούν στο Rijksmuseum του Αμστερνταμ όπου εκτίθεται, αλλά μικρογραφία του πραγματικού σπιτιού της Πετρονέλα, με ορόφους, έπιπλα και αντικείμενα. Δίπλα του εκτίθενται κι άλλα κουκλόσπιτα, καθώς δημιουργήθηκε ένα είδος μόδας τεκμηρίων πλούτου, δεξιοτεχνίας και φινέτσας. Μετά από αιώνες, μια σύγχρονη Ελληνίδα γοητεύεται από το έκθεμα και προσεγγίζει τη σχέση ενοίκου-σπιτιού και την ίδια την έννοια του οίκου στη σημερινή εποχή.
«Το σπίτι» αναπτύσσεται με τέσσερις βιντεοπροβολές. Στην πρώτη, «Το σπίτι της Πετρονέλα Οορτμαν«, παρουσιάζεται σε πιστή αναπαράσταση το σπίτι της Πετρονέλα, με κάτοικο την ίδια, να αναβιώνει σκηνές της καθημερινότητας, τονίζοντας τον χρόνο που περνά. «Η σωματοποίηση και η αποσωματοποίηση παραπέμπει στη διαμόρφωση της συνείδησης για την έννοια του κατέχειν, του κατοικείν και εν τέλει του χρόνου», σχολιάζει η Ζαχαροπούλου.
Το δεύτερο έργο είναι μια εγκατάσταση βίντεο: σε μια ντουλάπα αντίκα από το Μοναστηράκι, με ανοιχτές τις πόρτες, προβάλλεται ένας ωρολογοποιός, τον οποίο η καλλιτέχνις φιλμάρισε σε αντικερί στη Βενετία, την ώρα που προσπαθούσε να κάνει τον χρόνο να δουλέψει ξανά σε ένα παλιό ρολόι.
«Τι είναι η επιθυμία να αποκτούμε αντικείμενα άλλων εποχών; Είναι σαν να αγοράζουμε ένα κομμάτι του χρόνου», λέει η Ζαχαροπούλου. Γύρω από τα δύο κεντρικά έργα παρουσιάζονται άλλες εκδοχές της έννοιας του σπιτιού, του χρόνου και της μνήμης. Αναμένεται μια έκθεση ατμοσφαιρική, με έντονο το στοιχείο της αφήγησης και της θεατρικότητας.
«Πιστεύω στο σύγχρονο έργο που έχει τη μορφή του μονόπρακτου», λέει η Ζαχαροπούλου, η οποία θα ολοκληρώσει αυτήν τη δουλειά της με ένα τρίτο μέρος, βιντεοπροβολές, το φθινόπωρο στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης.
Δήμητρα Ρουμπούλα
