Ο Λευκός Τίγρης (****)

10.07.2009
Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το βιβλίο απέσπασε το Βραβείο Μπούκερ. καθώς όπως πολύ εύστοχα σημείωσε ο Μάικλ Πορτίλο, πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, «το μυθιστόρημα είναι από πολλές απόψεις τέλειο. Ειναι πραγματικά δύσκολο να βρεις δομικές ατέλειες σε αυτό».

Ο Μπαλράμ Χαλβάι, υπηρέτης, επιχειρηματίας, φιλόσοφος και δολοφόνος, κλείνει τα μάτια, ενώνει τα χέρια σε ένα "ναμάστε" γεμάτο σεβασμό και εξιστορεί τη ζωή του. Γεννήθηκε σε ένα μέρος όπου οι ντόπιοι αποκαλούν Σκοτάδι. Ήταν ο πιο έξυπνος μαθητής, αλλά δεν τελείωσε το σχολείο.

Η οικογένειά του τον έστειλε να δουλέψει σε μια τσαγερία. Να σπάει κάρβουνα. Να σκουπίζει τραπέζια. Να ονειρεύεται ότι ξεφεύγει από τη λάσπη του Γάγγη που στραγγαλίζει ό,τι φυτρώνει στις όχθες του. Να θυμάται τα λόγια του επιθεωρητή που τον ξεχώρισε από όλους μέσα στην τάξη... "Εσύ, νεαρέ μου", του είχε πει, "είσαι ένα έξυπνο, τίμιο, ζωηρό παιδί ανάμεσα σ' αυτό τον όχλο από αλήτες και ηλιθίους. Σ' αυτή τη ζούγκλα είσαι το πιο σπάνιο ζώο. Το πλάσμα που εμφανίζεται μόνο μία φορά σε κάθε γενιά... Ο λευκός τίγρης". Πώς θα ξεφύγει, όμως, ο λευκός τίγρης από το κλουβί του; Ο Μπαλράμ δεν ξέρει να κάνει πρωτότυπες σκέψεις.

Ξέρει, ωστόσο, να ακούει και να βλέπει. Γίνεται σοφέρ ενός πλούσιου Ινδού και, από το καθρεφτάκι του οδηγού, ρίχνει κλεφτές ματιές σε έναν κόσμο χλιδής και διαφθοράς, μαθαίνοντας παράλληλα πώς θα κατακτήσει την ελευθερία του.

(Από το οπισθόφυλλο του βιβλίου)

Ο «Λευκός Τίγρης» του Αράβιντ Αντίγκα είναι ουσιαστικά ένα πορτρέτο της σύγχρονης Ινδίας, μέσω της ιστορίας του Μπαλράμ Χαλβάι στην ινδική επαρχία, που χρησιμοποιεί όλα τα θεμιτά και αθέμιτα μέσα για να πετύχει και να γίνει αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας.
Μέσα από την αφήγηση του κεντρικού αυτού ήρωα -η οποία σημειωτέον γίνεται σε πρώτο πρόσωπο μέσα από τη μορφή επιστολών προς τον πρωθυπουργό της Κίνας- αντικατοπτρίζεται με σκληρό και ρεαλιστικό τρόπο η κοινωνική κατάσταση της Ινδίας και η καθημερινότητα με τις ποικίλες αντιθέσεις της.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι το βιβλίο απέσπασε το Βραβείο Μπούκερ. καθώς όπως πολύ εύστοχα σημείωσε ο Μάικλ Πορτίλο, πρόεδρος της κριτικής επιτροπής, «το μυθιστόρημα είναι από πολλές απόψεις τέλειο. Ειναι πραγματικά δύσκολο να βρεις δομικές ατέλειες σε αυτό».

Ο Αντίγκα γεννήθηκε στο Μαντράς της Ινδίας το 1974 και σήμερα ζει στο Μουμπάι. Εχει σπουδάσει στα πανεπιστήμια Κολούμπια και Οξφόρδη, και υπήρξε ανταποκριτής του περιοδικού «Times» στην Ινδία.

Γεωργία Οικονόμου