Μία Άλκηστη με άποψη από το Εθνικό (****)

04.08.2009
Την "Άλκηστη" του Ευριπίδη είχαμε την τύχη να δούμε το φετινό καλοκαίρι από το Εθνικό Θέατρο σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου με τη Μαρία Σκουλά, τον Χρήστο Λούλη, τον Αργύρη Ξάφη, την Μαρία Πρωτόπαππα, την Ιωάννα Παππά και άλλους ηθοποιούς στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.
Την "Άλκηστη" του Ευριπίδη είχαμε την τύχη να δούμε το φετινό καλοκαίρι από το Εθνικό Θέατρο σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου με τη Μαρία Σκουλά, τον Χρήστο Λούλη, τον Αργύρη Ξάφη, την Μαρία Πρωτόπαππα, την Ιωάννα Παππά και άλλους ηθοποιούς στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Με κεντρικό θέμα τη σύγκρουση ανάμεσα στο Θάνατο και τον Απόλλωνα, το Σκοτάδι και το Φως, η Αλκηστη αποτελεί το αρχαιότερο από τα σωζόμενα έργα του Ευριπίδη και συνδυάζει τη φόρμα και τα χαρακτηριστικά της τραγωδίας με κωμικά στοιχεία, ειρωνική ματιά και αίσια έκβαση...

Με τη βοήθεια του Απόλλωνα, ο Άδμητος, βασιλιάς της πόλης των Φερών, έχει κερδίσει ένα ασυνήθιστο προνόμιο: μπορεί να αποφύγει το θάνατο, αν κάποιος άλλος δεχτεί να πεθάνει στη θέση του. Όλοι αρνούνται να πεθάνουν για χάρη του Άδμητου, εκτός από τη νεαρή γυναίκα του, την Άλκηστη, που αποχαιρετά τη ζωή, και ξεκινάει το ταξίδι της για τον Κάτω Κόσμο. Όλο το παλάτι θρηνεί την απώλεια της αφοσιωμένης βασίλισσας, αλλά μόνο ένας ήρωας - o Ηρακλής- μπορεί να παλέψει με το θάνατο και να την ξαναφέρει στη ζωή.

Η σκηνοθετική ματιά του Θωμά Μοσχόπουλου -που πήρε με την παράσταση αυτή το επιδαύρειο βάπτισμα του πυρός- μας εξέπληξε και μας κέρδισε. Σύγχρονη, με ξεκάθαρη άποψη, χωρίς δήθεν στοιχεία και φθηνούς εντυπωσιασμούς και προπάντων με σεβασμό στο αρχαίο κείμενο, αναμετρήθηκε με το δύσκολο είδος της ιλαροτραγωδίας προσπαθώντας να ανιχνεύσει ένα από τα πιο αινιγματικά έργα της κλασικής αρχαιότητας, την Αλκηστη. Το αποτέλεσμα; Κατάφερε να ισορροπήσει άριστα ανάμεσα στο τραγικό και το κωμικό, να δώσει πνοή σε ένα έργο που δε διακρίνεται για τη πλοκή, τους διαλόγους, τη δράση και τις ίντριγκες και να το κάνει γοητευτικό στα μάτια μας.
Σ΄ αυτό συνέβαλαν οι απόλυτα εναρμονισμένες με την ατμόσφαιρα βιντεοπροβολές που απεικόνιζαν τα κυρίαρχα πρόσωπα του έργου (Άδμητο - Αλκηστη) εναλλασσόμενα με αρχαία προσωπεία, ενώ η ζωντανή μουσική του Κορνήλιου Σελαμσή δημιούργησε και κράτησε το ρυθμό όλης της παράστασης.

Ο Χρήστος Λούλης στο ρόλο του βασιλιά Αδμητου ήταν απολαυστικός. Βαμμένος σε ερυθρές αποχρώσεις, με κινήσεις να παραπέμπουν σ΄αυτές των κλασικών φιγούρων που συναντάμε σε αγάλματα και αγγεία, με ρυθμικό λόγο εναρμονισμένο με το μέλος στο μεγαλύτερο μέρος της παράστασης, μπορεί να έβγαζε ένα αναπόφευκτο στυλιζάρισμα που του αφαιρούσε αρκετό από το συναίσθημά του στην έκφραση, όμως μας κέρδισε και μας αποζημίωσε σαν σύνολο.
Από τις καλύτερες στιγμές της παράστασης ο διάλογος που είχε με τον πατέρα του, τον Φέρη (Κώστας Μπερικόπουλος). Το αυθόρμητο γέλιο του κοινού απέσπασε με τις σπαρταριστές ατάκες ο δεύτερος, καθώς μας αιτιολόγησε πειστικότατα το γιατί δεν δέχθηκε να πάρει τη θέση του γιου του στον Αδη.

Η Μαρία Σκουλά ως Αλκηστη ήταν βαμμένη και ντυμένη στα λευκά. Πιο σιωπηλή, η απόλυτη τραγική φιγούρα του έργου μας γοήτευσε με την κινησιολογία της (ιδιαίτερα στο πρώτο επεισόδιο) και με τα κοντινά πλάνα του προσώπου της στις βιντοπροβολές.

Εξαιρετικός ο Αργύρης Ξάφης ως Ηρακλής, αφού κατόρθωσε επιτυχώς να ακροβατήσει σ’ έναν ρόλο που παρέπαιε διαρκώς ανάμεσα στο ιλαρό και το σοβαρό. Εδωσε το δικό του στίγμα, γι΄αυτό και απέσπασε θερμότατο χειροκρότημα στο τέλος του έργου.

Αψογος στο ρόλο του ο δεκατετραμελής -σύγχρονα και λιτά- μαυροφορεμένος χορός. Άριστα εξασκημένος σωματικά και φωνητικά, μάς συνεπήρε στα μακροσκελή χορικά του έργου δημιουργώντας μας την εντύπωση πως παρακολουθούσαμε μία παράσταση χοροθεάτρου (τις χορογραφίες επιμελήθηκε η Μάρθα Κλουκίνα). Τα μέλη του μπήκαν επιβλητικά στην ορχήστρα κρατώντας στα χέρια μετρονόμους -σύμβολο του χρόνου που δεσπόζει στην Αλκηστη- κινούμενα και κινώντας ένα μεγάλο αλώνι που βρισκόταν στο κέντρο της. Ο Νίκος Σπανός (κόντρα τενόρος) και o Θανάσης Δεληγιάννης (τενόρος) μας σαγήνευσαν με τις φωνές τους και συνέβαλαν στη δημιουργία μιας σχεδόν κατανυκτικής ατμόσφαιρας τις στιγμές του θρήνου της Αλκηστης.

Το σκηνικό, τέλος, της Έλλης Παπαγεωργακόπουλου ήταν ευφυές, καθώς επιτέλους είδαμε μία καθαρόαιμη απόδοση τραγωδίας. Οι υποκριτές έπαιζαν σε μία υπερυψωμένη στο βάθος της κυκλικής ορχήστρας σκηνή (λογείο) και ο χορός είχε «κτήμα του» στο μεγαλύτερο μέρος της παράστασης την ορχήστρα. Στο λογείο, αντί για τις τρεις πύλες του παλατιού (που απεικονίζονταν στο λογείο στην αναπαράσταση τραγωδιών στην κλασική Αθήνα), δέσποζαν μεγάλες συρόμενες πόρτες με γαλακτώδη αμμοβολή και αλουμινένιο περίγραμμα -οι πόρτες αυτές είχαν διπλό ρόλο καθώς εκεί πάνω προβάλλονταν και τα βίντεο της παράστασης.


Aν τυχόν συναντήσετε την περιοδεία της Αλκηστης... μη τη χάσετε!

5 Αυγούστου: Γιάννενα, Εταιρεία Ηπειρωτικών Μελετών
8 Αυγούστου: Ολυμπία, Θέατρο Ολυμπία
22 Αυγούστου: Σάμος, Αρχαίο Θέατρο Πυθαγορείου
28 Αυγούστου: Καβάλα, Αρχαίο Θέατρο Φιλίππων
31 Αυγούστου: Άργος Αρχαίο Θέατρο Άργους
8 Σεπτεμβρίου: Βύρωνας, Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη»
10 Σεπτεμβρίου: Αιγάλεω Θέατρο «Αλέξης Μινωτής»
14 Σεπτεμβρίου: Αττικό Άλσος
18-19 Σεπτεμβρίου: Ηράκλειο Κρήτης Τεχνόπολις- Αμμουδάρα


Γεωργία Οικονόμου