Τελευταία, έχεις εμφανίσει σε κάποιο μέρος του σώματός σου ένα εξόγκωμα μαλακό στην αφή και στη ψηλάφηση που μετακινείται ελαφρά κάτω από το δέρμα χωρίς να προκαλεί πόνο; Το πιθανότερο να πρόκειται για λίπωμα. Ένα καλοήθους μορφής ογκίδιο φτιαγμένο από λίπος, το οποίο δεν δημιουργεί συνήθως προβλήματα και τις περισσότερες φορές αφαιρείται μόνο για αισθητικούς λόγους. Οι διεργασίες που οδηγούν στη εμφάνιση ενός ή περισσότερων λιπωμάτων δεν είναι απολύτως ξεκαθαρισμένες από τη σύγχρονη ιατρική, παρ΄οτι σε πολλές περιπτώσεις φαίνεται πως υπάρχει κληρονομική προδιάθεση, ο οργανισμός να δημιουργεί μικρά «μπαλάκια» από λιπώδη ιστό, κάτω από το δέρμα. «Σε κάθε περίπτωση όμως, το λίπωμα -όπως και οτιδήποτε άλλο εμφανιστεί στο σώμα μας- χρήζει ιατρικής διάγνωσης και διερεύνησης για να θεωρηθεί απολύτως ακίνδυνο», επισημαίνει ο Γενικός χειρουργός Κωνσταντίνος Στρατής, ο οποίος μας λύνει τις απορίες γύρω από τα λιπώματα και την αντιμετώπισή τους.
Σε ποια σημεία αναπτύσσονται;
Τα μέρη στα οποία εμφανίζονται συνήθως τα λιπώματα είναι η πλάτη, το στήθος, οι ώμοι, ο λαιμός, ο αυχένας, οι μηροί, τα μπράτσα, χωρίς να σημαίνει ότι ένα λίπωμα δεν μπορεί να αναπτυχθεί σε άλλο μέρος του σώματος, ακόμα και στο πρόσωπο. Υπάρχουν επίσης άτομα που εμφανίζουν ένα μόνο λίπωμα σε κάποιο σημείο του σώματός τους και άλλοι που μπορεί να έχουν πολλά σε διαφορετικές περιοχές.
Επειδή ακριβώς βρίσκονται κάτω από το δέρμα, μέσα στον υποδόριο ιστό, οι καλοήθεις αυτοί όγκοι ψηλαφώνται εύκολα, είναι ευκίνητοι και μαλακοί και μόνο αν έχουν μεγάλο μέγεθος ή πιέζουν ευαίσθητα σημεία μπορεί να προκαλούν και πόνο, ευτυχώς πολύ σπάνια. Σε σπάνιες περιπτώσεις υπάρχει μια ειδική μορφή λιπωμάτων που ονομάζονται αγγειολιπώματα (περιέχουν πολλά αγγεία) τα οποία μπορούν να προκαλέσουν πόνο.
Πρέπει ή όχι να αφαιρούνται;
Τα λιπώματα σε γενικές γραμμές δεν απειλούν την υγεία και συνήθως δεν είναι εμφανή. Ο χαρακτήρας τους είναι σχεδόν πάντα καλοήθης (σπανιότατα ένα λίπωμα εξελίσσεται σε κάτι κακό). «Εντούτοις -διευκρινίζει ο κ. Στρατής- η εξέταση από χειρουργό είναι απαραίτητη προκειμένου να διαγνώσει ότι πράγματι πρόκειται για λίπωμα και όχι για κάποιο άλλο όγκο του δέρματος ή του υποδόριου ιστού. Για παράδειγμα, υπάρχει ένα σπάνιο είδος κακοήθους όγκου το λιποσάρκωμα, το οποίο θα πρέπει να αποκλειστεί κατά την εξέταση».
Τι ρόλο παίζει το μέγεθός τους;
Συνήθως ένα λίπωμα, παρουσιάζει μία βραδεία αύξηση του μεγέθους του, με τα χρόνια. Εάν αυξηθεί απότομα το μέγεθός καλό είναι να αφαιρείται. Ενδείκνυται επίσης αφαίρεση όταν προκαλεί αισθητικά προβλήματα, όπως για παράδειγμα τα λιπώματα του προσώπου, του λαιμού, ή άλλων εμφανών σημείων.
Πώς γίνεται η αφαίρεση;
Η χειρουργική αφαίρεση ενός λιπώματος είναι απλή, σύντομη, γίνεται με τοπική αναισθησία (ή σπανιότερα με μέθη) και συνοδεύεται από πλαστική. Ωστόσο, όταν αφαιρεθεί χειρουργικά, θα σταλεί για ιστολογική εξέταση, ώστε να αποκλειστεί οποιοδήποτε ενδεχόμενο συσχέτισης με κακοήθεια. Eπίσης, εάν ένα λίπωμα υποτροπιάσει δηλαδή ξαναεμφανισθεί σε κάποιο διάστημα μετά την αφαίρεσή του-, τότε πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείς ένα χειρουργό για να γίνει νέα αφαίρεση, πληρέστερος καθαρισμός και διερεύνηση της συστάσεώς του.
Καλό είναι να ξέρεις
- Το λίπωμα δεν είναι σκληρό, συνήθως δεν ξεπερνά σε μέγεθος τα 3 εκατοστά, ωστόσο μερικές φορές, μπορεί να φτάσει σε ιδιαίτερα μεγάλο μέγεθος.
- Όταν το πιέζεις, το λίπος από το οποίο αποτελείται μπορεί να μετακινηθεί προς τη μία ή την άλλη πλευρά, και μετά επανέρχεται στη θέση του.
- Αν και ένα λίπωμα μπορεί να εμφανισθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, εν τούτοις η συνηθέστερη ηλικία εμφάνισης είναι η 5η και η 6η δεκαετία της ζωής (περί τα σαράντα ή πενήντα).
- Μπορεί κάποιος να έχει ένα λίπωμα κάπου στο σώμα του για πολλά χρόνια ή ακόμη και για όλη του τη ζωή, χωρίς κανένα σύμπτωμα. Αν απαιτηθεί όμως θεραπεία τότε αυτή είναι αποκλειστικά και μόνο χειρουργική και συνίσταται στην αφαίρεση του λιπώματος.
- Η χειρουργική θεραπεία εφαρμόζεται στις περιπτώσεις που τα λιπώματα προκαλούν πόνο ή μουδιάσματα ή βρίσκονται κοντά σε αρθρώσεις, παρεμποδίζοντας τη λειτουργία τους. Επίσης όταν αποκτούν μεγάλο μέγεθος, ή όταν ερεθίζονται.
- Λιπώματα εκτός από τον υποδόριο ιστό, μπορούν να εμφανιστούν και στο εσωτερικό λίπος του σώματος, αυτό δηλαδή που περιβάλλει τα διάφορα όργανα. Σε αυτή την περίπτωση γίνονται αντιληπτά με κάποια ακτινογραφία, υπέρηχο κλπ., επειδή προκαλούν πόνο ή άλλα προβλήματα (π.χ., αλλαγές στις κενώσεις όταν είναι στο έντερο ή αιματουρία όταν αφορούν το ουροποιητικό).
- Στην περιοχή του γυναικείου μαστού τα λιπώματα, μοιάζουν με ευκίνητα μπαλάκια κάτω από την επιδερμίδα, έχουν διάφορα μεγέθη και είναι στρογγυλά, μαλακά, με ομαλό περίγραμμα.
ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 105
Update: Μάιος 2016.
