Μπορεί να αποτελεί ένα αρκετά συνηθισμένο φαινόμενο, δεν παύει ωστόσο να είναι ενοχλητική και αντιαισθητική. Η πιτυρίδα «βασανίζει» αρκετά μεγάλο ποσοστό ενηλίκων –ιδίως τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες– σε σημείο μάλιστα αρκετοί να δυσκολεύονται να την ελέγξουν. Και όμως, το μόνο που χρειάζεται είναι υπομονή, επιμονή και αλλαγή στις καθημερινές μας συνθήκες.
Ξανά πιτυρίδα;
Το σώμα μας διαρκώς αποβάλλει νεκρά κύτταρα, ενώ νέα κύτταρα παίρνουν τη θέση τους. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι μια φυσιολογική διαδικασία που περνά απαρατήρητη. Όχι όμως και στην περίπτωση της πιτυρίδας, όπου η υπερπαραγωγή νεκρών κυττάρων δημιουργεί το φαινόμενο των λευκών φολίδων. Οι λόγοι που συμβαίνει αυτό δεν είναι ξεκάθαροι, ωστόσο οι ειδικοί έχουν καταλήξει σε κάποια συμπεράσματα. Για την εμφάνιση της πιτυρίδας, λοιπόν, ενδέχεται να ευθύνονται:
- Η ξηρή επιδερμίδα του τριχωτού της κεφαλής. Οι φολίδες που σχηματίζονται είναι μικρές και ξηρές, ενώ μπορεί να υπάρχουν συμπτώματα και σε άλλα σημεία του σώματος, όπως στα πόδια και στους βραχίονες.
- Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα. Είναι από τις πιο συνηθισμένες αιτίες εμφάνισης πιτυρίδας. Το δέρμα στο τριχωτό είναι κόκκινο, με έντονη λιπαρότητα και καλυμμένο με λευκές ή υποκίτρινες φολίδες. Μπορεί να επεκταθεί προς τις πιο λιπαρές περιοχές του προσώπου, όπως στα φρύδια και στα πλάγια της μύτης, ακόμα και στο σώμα αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
- Η ελλιπής καθαριότητα. Αν δεν λουζόμαστε συχνά, το σμήγμα και τα νεκρά κύτταρα του τριχωτού που δεν απομακρύνονται εγκαίρως δημιουργούν πιτυρίδα.
- Ο μύκητας malassezia. Είναι ένας μικροοργανισμός που ζει φυσιολογικά στο τριχωτό των περισσότερων ενηλίκων, αλλά η παρουσία του –για άγνωστους μέχρι στιγμής λόγους– ενοχλεί κάποια άτομα. Έτσι ερεθίζεται το δέρμα και παράγει περισσότερα κύτταρα, με αποτέλεσμα την εμφάνιση πιτυρίδας.
- Δερματικές ασθένειες. Άτομα που υποφέρουν από έκζεμα ή ψωρίαση συνήθως εμφανίζουν και πιτυρίδα.
- Δερματίτιδα εξ επαφής. Κάποια συστατικά των προϊόντων μαλλιών ή και οι βαφές ερεθίζουν το δέρμα, το οποίο κοκκινίζει, βγάζει φολίδες και δημιουργείται αίσθηση κνησμού. Το ίδιο μπορεί να συμβεί αν λουζόμαστε πολύ συχνά ή χρησιμοποιούμε σε μεγάλες ποσότητες προϊόντα στάιλινγκ.
- Κακή διατροφή. Όταν η διατροφή είναι φτωχή σε θρεπτικά συστατικά, ιδίως βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ψευδάργυρο και ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα, είναι πολύ πιθανό να εμφανιστεί πιτυρίδα.
- Οι εποχές. Όπως και άλλα δερματικά προβλήματα, η πιτυρίδα αγαπά το φθινόπωρο και το χειμώνα. Η έκθεσή μας στον ήλιο το καλοκαίρι μπορεί ακόμα και να την εξαφανίσει.
- Άλλοι παράγοντες. Οι άντρες εμφανίζουν πιο συχνά πιτυρίδα από τις γυναίκες καθώς επίσης και οι ενήλικες έως την ηλικία των 50 ετών. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων έπειτα από αυτή την ηλικία η πιτυρίδα συνήθως εξαφανίζεται ή έστω μειώνεται.
Πώς αντιμετωπίζεται
Ευτυχώς η πιτυρίδα –πλην ελάχιστων περιπτώσεων– αντιμετωπίζεται εύκολα με τα ειδικά αντιπιτυριδικά σαμπουάν, αρκεί φυσικά να είμαστε υπομονετικοί και συνεπείς. Αρχικά καλό είναι να χρησιμοποιούνται καθημερινά ώστε να ελεγχθεί η κατάσταση και από το σημείο αυτό και μετά 2-3 φορές την εβδομάδα για να διατηρήσουμε τα καλά αποτελέσματα. Το λούσιμο βέβαια θα πρέπει να είναι κάπως διαφορετικό απ' ό,τι με ένα συνηθισμένο σαμπουάν. Αφού απλωθεί το σαμπουάν σε όλο το τριχωτό, χρειάζεται αρκετό μασάζ ώστε να απλωθεί παντού. Είναι πολύ σημαντικό να το αφήσουμε να δράσει τουλάχιστον 5 λεπτά πριν ξεβγάλουμε τα μαλλιά. Αν δεν δούμε αποτελέσματα παρόλη τη συνέπειά μας ύστερα από 2-3 εβδομάδες, καλό είναι να επισκεφθούμε ένα δερματολόγο.
Γνωρίζεις ότι...
- Υπολογίζεται ότι το 50% των Δυτικοευρωπαίων ταλαιπωρούνται από πιτυρίδα.
- Είναι πιο συνηθισμένη στους άντρες απ' ό,τι στις γυναίκες, καθώς και σε όσους έχουν πολύ λιπαρή επιδερμίδα.
- Κάποιες έρευνες δείχνουν ότι η πιτυρίδα δείχνει... προτίμηση σε όσους διατρέφονται με πολύ αλμυρά, γλυκά ή πικάντικα φαγητά, καθώς και σε όσους καταναλώνουν πολύ αλκοόλ.
- Η πιτυρίδα δεν ευθύνεται για την τριχόπτωση.
ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΤΙΤΣΙΑ ΜΟΥΣΤΑΚΗ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 174
Update: Σεπτέμβριος 2016.
