Ο πιο διάσημος ίσως Ευρωπαίος εικαστικός, ο Ντάμιεν Χερστ, σχεδίασε το εξώφυλλο για την τιμητική έκδοση του περίφημου βιβλίου του Κάρολου Δαρβίνου «Η καταγωγή των Ειδών», το οποίο άλλαξε τον τρόπο που βλέπουμε τον κόσμο. Η έκδοση έγινε με αφορμή την 150ή επέτειο από την πρώτη κυκλοφορία του βιβλίου και ο τίτλος του έργου του Βρετανού καλλιτέχνη είναι «Ανθρώπινο κρανίο στο σύμπαν».
Το έργο, όπως και πολλά άλλα του Χερστ, αποτελεί ένα κλείσιμο του ματιού στην επιστήμη.
Ακολουθεί την παράδοση της «νεκρής φύσης» και αποτελείται από αντικείμενα που διαποτίζονται από τα μεγάλα θέματα και τις ιδέες που τον απασχολούν, κάποια από τα οποία, όπως λέει ο ίδιος, έλκουν την καταγωγή τους από τις ιδέες του Δαρβίνου.
Ο πίνακας αποπέμπει μια αίσθηση ακτινογραφίας, σαν ο δημιουργός να επεδίωκε να αποκαλύψει κάποιο στοιχείο για τον ίδιο τον «σκελετό», την ίδια τη δομή των αντικειμένων που ζωγραφίζει.
«Πιστεύω», λέει ο Χερστ, «ότι η δουλειά μου αυτή, με έναν ταπεινό τρόπο, αναγνωρίζει την ευφυϊα του αναλυτικού νου του Δαρβίνου, αλλά και το κουράγιο του να πιστέψει και να προβάλει αυτές τις αιρετικές για την εποχή του ιδέες, που αμφισβητούσαν την ίδια τη δομή της ύπαρξης και της πίστης».
Κάποιοι βέβαια υποστηρίζουν πως η βιβλική εικόνα για τον κόσμο άρχισε να τρίζει από τη στιγμή που οι γεωλόγοι του 19ου αιώνα άρχισαν να ανακαλύπτουν την πυκνή αρχαιολογία του πλανήτη και μελέτησαν τα απολιθώματα.
Γιατί να δημιουργήσει ο Θεός όλα αυτά τα είδη που εξαφανίστηκαν πολύ πριν από την εμφάνιση του ανθρώπου;
Κι εδώ έχει σχολιάσει ο Χερστ. Σ ένα παλιό του έργο με τίτλο «Χίλια Χρόνια» του 1990, παρουσιάζει έναν Επιστήμονα-Θεό που δημιουργεί και καταστρέφει για την ψυχαγωγία του.
ΑΛΕΞΗΣ ΣΤΑΜΑΤΗΣ
